Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa công bố kết luận kiểm toán tại Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) về báo cáo tài chính và các hoạt động liên quan đến quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước năm 2023.
Đầu tư tài chính không hiệu quả
Theo đó, nhiều tồn tại, vi phạm được chỉ ra tại tập đoàn này.
Cụ thể, về quản lý tài chính, kế toán, kết quả kiểm toán cho thấy, còn tình trạng nợ phải thu khó đòi, phải trích lập dự phòng tại 31/12/2023; một số trường hợp đối chiếu nợ phải thu, phải trả chưa đầy đủ.
Còn trường hợp chưa tuân thủ quy định nội bộ trong việc cho khách hàng nợ không có bảo lãnh ngân hàng; một số đơn vị chưa ban hành quy chế quản lý nợ phải thu...
Hoạt động khai thác than của Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (Ảnh: VINACOMIN).
Bên cạnh đó, còn tình trạng tài sản cố định đưa vào sử dụng nhưng chưa quyết toán giá trị, chưa hạch toán, kiểm kê theo dõi trên sổ kế toán kịp thời.
Về chi phí, giá thành sản xuất kinh doanh, chưa ban hành đầy đủ các định mức kinh tế - kỹ thuật; chưa xây dựng ban hành tỷ lệ hao hụt đối với công đoạn vận chuyển than theo từng loại phương tiện, độ ẩm thực tế áp dụng...
Về các khoản nộp ngân sách Nhà nước (NSNN), có đơn vị chưa kê khai thuế giá trị gia tăng (GTGT) đối với hàng quà tặng; tính thiếu thuế thu nhập cá nhân; thiếu phí bảo vệ môi trường; chưa loại trừ một số khoản chi phí khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp…
Qua kiểm toán, tăng thu NSNN 109.951 triệu đồng, giảm thuế GTGT được khấu trừ 33 triệu đồng, giảm giá trị thanh, quyết toán các dự án được kiểm toán 2.019 triệu đồng và xử lý khác các dự án được kiểm toán 5.936 triệu đồng.
Đáng chú ý, về các khoản đầu tư tài chính dài hạn, Công ty mẹ TKV còn một số khoản đầu tư tài chính chưa và không hiệu quả, tiềm ẩn rủi ro tài chính.
Điển hình như: khoản đầu tư vào Công ty Cổ phần Cromit Cổ Định Thanh Hóa, Công ty liên doanh Alumina Campuchia - Việt Nam, Công ty TNHH Vinacomin Lào, Công ty Cổ phần Sắt Thạch Khê, Công ty LD Khoáng sản Steung Treng...
Tổng công ty Khoáng sản TKV - CTCP còn một số khoản đầu tư tài chính chưa chia cổ tức năm 2023 do lợi nhuận sau khi phân phối không đủ để chia cổ tức hoặc có lãi nhưng còn lỗ lũy kế.
Về khai thác tài nguyên khoáng sản, còn trường hợp trữ lượng thực tế khai thác chênh lệch tăng so với trữ lượng thiết kế bản vẽ thi công hoặc chưa hoàn thành thủ tục điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản và nộp tiền cấp quyền đối với phần tài nguyên đã nâng cấp trữ lượng...
Ngoài ra, còn tồn tại về hồ sơ pháp lý của đất. Hồ sơ pháp lý của một số diện tích đất còn chưa hoàn thiện hoặc còn vướng mắc, tồn tại chưa xử lý dứt điểm.
Loạt tồn tại ở các dự án xây dựng cơ bản
Kiểm toán Nhà nước cũng chỉ ra những tồn tại về việc tuân thủ pháp luật, chính sách, chế độ trong quản lý đầu tư xây dựng đối với 10 dự án xây dựng cơ bản (XDCB) được kiểm toán.
Về công tác lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương, dự án đầu tư: Một số nội dung chưa thống nhất giữa thuyết minh báo cáo nghiên cứu khả thi với quyết định phê duyệt dự án đầu tư; dự án Khoang số 4 lập, phê duyệt tổng mức đầu tư chưa chính xác và sử dụng báo giá hết hiệu lực; dự án Khai thác mỏ Nhân Cơ chưa lấy ý kiến của cơ quan chuyên môn về thiết kế cơ sở.
Công tác lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế - dự toán: Dự án Khoang số 4 không có tài liệu khoan khảo sát địa chất bổ sung làm cơ sở cho việc xác định các mặt cắt địa chất của khu vực đào đá; một số gói thầu tính dự toán chưa phù hợp do chưa cập nhật giá gói thầu trong thời hạn 28 ngày trước thời điểm mở thầu (Công ty than Hạ Long), khối lượng chưa phù hợp so với bản vẽ thiết kế và điều chỉnh lại mã định mức cho đúng thuyết minh thiết kế bản vẽ thiết kế thi công (Công ty tuyển than Cửa Ông).
Kết luận kiểm toán cũng chỉ ra, hồ sơ mời thầu tại dự án Khai thác mỏ Nhân Cơ đưa ra một số yêu cầu cụ thể nhưng chưa thuyết minh rõ cơ sở, căn cứ. Một số dự án được kiểm toán đều thực hiện chậm tiến độ so với kế hoạch ban đầu dẫn đến phải điều chỉnh tiến độ thực hiện.
Bên cạnh đó, dự án đầu tư thiết bị phục vụ sản xuất năm 2022 của Công ty than Cao Sơn chưa thực hiện đánh giá, xác định giá trị phế liệu có thể thu hồi là các thùng xe của các xe cải hoán sau khi tháo dỡ; dự án Khoang số 4 kê khai và nộp phí bảo vệ môi trường chưa bao gồm hệ số tính chi phí theo phương pháp khai thác; thực hiện lập, phê duyệt quyết toán dự án hoàn thành chậm (dự án Khoang số 4 và dự án Khai thác mỏ Nhân Cơ).
Từ những tồn tại trên, Kiểm toán Nhà nước đề nghị kiểm tra công tác nghiệm thu đưa vào sử dụng chậm hoặc chưa thực hiện của dự án Khoang số 4 và dự án Khai thác mỏ Nhân Cơ.
Điều kiện để đất lấn chiếm, vi phạm pháp luật được xem xét cấp sổ đỏ
Dự án Lumi Hà Nội bị kiểm tra, môi giới vẫn chào mời khách xuống tiền đặt chỗ
