Giải mã S-500 “Prometey” - hệ thống tên lửa phòng không “dù ai trả bao nhiêu tiền cũng không bán” của Nga

VietTimes -- Sau thông báo ngày 27/12 về việc “Avangard” - tên lửa siêu thanh đầu tiên của Nga đã được triển khai; ngày 28/12, tướng Alexei Krivoruchko, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga cũng cho biết: hệ thống tên lửa phòng không S-500 Prometey mới nhất của Nga cũng sẽ bắt đầu thử nghiệm vào năm 2020. Theo kế hoạch, việc giao hàng có thể bắt đầu vào năm 2025.
Hệ thống tên lửa phòng không S-500 của Nga được triển khai sẽ gây nên mối đe dọa đối với Mỹ.
Hệ thống tên lửa phòng không S-500 của Nga được triển khai sẽ gây nên mối đe dọa đối với Mỹ.

Hãng thông tấn Nga Sputnik đưa tin, ông Krivoruchko đã nói trong một cuộc phỏng vấn với báo “Sao đỏ” rằng “dự kiến bắt đầu thử nghiệm bước đầu cả hệ thống tên lửa phòng không S-500 vào năm tới và những sản phẩm đầu tiên sẽ được giao vào năm 2025”.

Việc nghiên cứu sản xuất hệ thống tên lửa phòng không S-500 được bắt đầu vào tháng 6/2019. Ông Sergey Chemezov, Giám đốc điều hành của Tập đoàn công nghệ Rostec Nga, đã tuyên bố: “Bất kể người nào trả bao nhiêu tiền, Nga cũng sẽ không bán hệ thống tên lửa này”. Ông nói, nó trước tiên phải đáp ứng nhu cầu của quân đội Nga. Đối với Mỹ, nếu hệ thống S-500 được triển khai sẽ là một nguy cơ nghiêm trọng. Hiện nay, quân đội Mỹ còn đang dốc sức nghiên cứu và trang bị hệ thống vũ khí siêu thanh, trong khi Nga đã có khả năng chống lại loại vũ khí đó.

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexei Krivoruchko (bên trái) thông báo hệ thống S-500 sẽ được thử nghiệm vào năm tới và bàn giao đến triển khai vào năm 2025.
Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Alexei Krivoruchko (bên trái) thông báo hệ thống S-500 sẽ được thử nghiệm vào năm tới và bàn giao đến triển khai vào năm 2025.

Quân đội Nga nói, hệ thống tên lửa phòng không S-500 có tầm bắn 600 km, có thể phát hiện và đồng thời đánh chặn 10 tên lửa đạn đạo với tốc độ 7 km mỗi giây và có khả năng tiêu diệt tên lửa siêu thanh.

Được biết, tên lửa này có tính năng vượt trội so với tên lửa phòng không S-400 hiện có và có khả năng chiến đấu mạnh mẽ. Một nhân sĩ liên quan của Nga cho biết: “Hệ thống phòng không S-500 có nhiều ưu điểm so với hệ thống phòng không Patriot PAC-3 của Mỹ và một số khả năng tên lửa phòng không do Mỹ sản xuất không thể có được”.

Hệ thống S-500 được Nga phát triển và phát triển độc lập trên cơ sở hệ thống S-400. Mục tiêu của nó bao gồm các UAV nhỏ, tên lửa hành trình tầm thấp và tên lửa đạn đạo chiến lược bay ở tốc độ cao ở khoảng cách 500 km. Dựa trên tính năng này, khả năng chiến đấu có thể vượt qua bất kỳ hệ thống phòng không  nào hiện có trên thế giới, nói cách khác, nó có thể gây ra mối đe dọa cho Mỹ.

Xe phóng tên lửa S-500.
Xe phóng tên lửa S-500.

Hệ thống chống tên lửa của Mỹ hiện không có khả năng đánh chặn các mục tiêu có tốc độ siêu thanh. Nga có những lợi thế nhất định về vấn đề này. Họ không chỉ phát triển và đã trang bị một số loại tên lửa siêu thanh, mà còn tạo ra bước đột phá trong các hệ thống chống tên lửa. Trong những năm gần đây, quân đội Mỹ luôn coi vũ khí siêu thanh là “thứ có khả năng thay đổi quy tắc trò chơi  chiến tranh”. Trước đây đã có tin quân đội Mỹ sẽ triển khai một hệ thống vũ khí siêu thanh tầm xa mới vào trước năm 2023.

Điều đáng tiếc là, người phụ trách liên quan của công ty Lockheed Martin đã đổ nước lạnh vào kế hoạch này. Người phụ trách này nói rằng “đã có nhiều vấn đề về nhân lực, tài chính và vật chất trong quá trình thực hiện dự án”. Nay chỉ còn cách thời hạn đó 4 năm, liệu Mỹ có thể hoàn thành việc triển khai tên lửa siêu thanh vào trước năm 2023 hay không vẫn còn là một dấu hỏi. Đáp lại, một số cư dân mạng đã bình luận: “Trong quá trình phát triển tên lửa siêu thanh, quân đội Mỹ quả thực đã thức dậy sớm nhưng lại đến chợ quá muộn”.

Xe chở đạn và quả đạn tên lửa S-500.
Xe chở đạn và quả đạn tên lửa S-500.

Tên lửa S-500 Prometey tên tiếng Nga là Prometheus, được phát triển bởi Cục thiết kế trung tâm Diamond Antai, cho đến nay vẫn chưa được công khai hoàn toàn với thế giới bên ngoài, có thể đánh chặn các loại máy bay và tên lửa đạn đạo. Vào tháng 5/2018, truyền thông Mỹ tiết lộ Nga gần đây đã “lặng lẽ bắn thử” tên lửa S-500: “Tin cho biết, S-500 đã bắn trúng mục tiêu ở cách khoảng 481 km, xa hơn gần 80 km so với vụ thử nghiệm công khai trước đó”. Vào tháng 4/2019, hệ thống radar của tên lửa S-500 đã được nghiệm thu.

Công nghệ S-500 được cải tiến, nâng cấp từ S-400. S-500 có thể khóa 10 mục tiêu tấn công cùng một lúc trong khi S-400 chỉ có thể khóa 6 mục tiêu, vì vậy phương tiện phóng cũng đã được nâng cấp từ tổ hợp bốn ống thành tổ hợp sáu ống phóng với số lượng đạn nhiều hơn.

Một số thông số kỹ thuật cụ thể của hệ thống tên lửa phòng không S-500:

    Tầm bắn tối đa: 600km (đánh chặn tên lửa); 400km (đánh chặn máy bay)

    Chiều cao bắn tối đa: 180-200km

    Đánh chặn mục tiêu có tốc độ bay tối đa: 5000 m/s (gấp 15 lần tốc độ âm thanh)

    Phạm vi phát hiện mục tiêu tối đa của radar: 3000km

Một tổ hợp phóng chính được trang bị như sau:

    Giàn phóng sáu ống 77P6, gắn trên xe tải BAZ-69096 10x10, ít nhất 6 giàn cho một tiểu đoàn

    Mô-đun xe chỉ huy 55K6MA, được đặt trên xe tải BAZ-69092-12 6x6

    Radar chiến thuật 91N6A (M) gắn trên xe tải BAZ-6403.01 8x8

    Radar khóa độ cao 96L6-TsP gắn trên xe tải BAZ-69096 10x10

    Radar 77T6 ABM gắn trên xe tải BAZ-69096 10x10