UBND tỉnh Quảng Nam vừa có quyết định thu hồi bằng công nhận Làng nghề dệt chiếu An Phước (xã Duy Phước, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) được cấp từ năm 2004, sau hơn 20 năm được công nhận danh hiệu Làng nghề tỉnh Quảng Nam.
Theo quyết định, việc UBND tỉnh thu hồi công nhận làng nghề là do làng nghề không còn đảm bảo các tiêu chí quy định về tiêu chuẩn làng nghề truyền thống tại Quyết định số 43 (năm 2022) của UBND tỉnh Quảng Nam đối với việc công nhận nghề truyền thống, làng nghề, làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh.
Theo quy định, để được công nhận, làng nghề truyền thống phải đáp ứng tiêu chí tối thiểu 20% tổng số hộ trên địa bàn tham gia một trong các hoạt động, hoặc các hoạt động ngành nghề nông thôn; sản xuất, kinh doanh ổn định tối thiểu hai năm liên tục tính đến thời điểm đề nghị công nhận.
Tuy nhiên, sau 20 năm được công nhận làng nghề cho đến nay, người dân làng An Phước đã bỏ nghề dệt chiếu, làng nghề không còn hoạt động.
Ông Lê Hai, Chủ tịch UBND xã Duy Phước (huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam) cho biết, nếu theo quy định công nhận làng nghề thì làng dệt chiếu An Phước không còn đáp ứng các tiêu chí. Bởi hơn 5 năm qua, người dân đã dừng sản xuất, cả làng không còn ai dệt chiếu do không thể tiêu thụ sản phẩm. Làng nghề không hoạt động sẽ ảnh hưởng đến việc công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. Vì thế chính quyền xã đề nghị tỉnh thu hồi bằng công nhận làng nghề.
Với quyết định này, UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu UBND huyện Duy Xuyên thực hiện thu hồi bằng công nhận, báo cáo UBND tỉnh theo dõi. Bên cạnh đó, UBND tỉnh Quảng Nam giao Sở NN&PTNT chủ trì, phối hợp với huyện Duy Xuyên thực hiện việc cập nhật danh sách các nghề, làng nghề, làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh, theo dõi, đôn đốc việc thực hiện quyết định này.
Nằm dọc sông Thu Bồn, làng nghề dệt chiếu An Phước, xã Duy Phước có tuổi đời hơn 500 năm. Tương truyền ông tổ quê Thanh Hóa, theo chân người mở cõi vào đây từ thế kỷ 15. Khi dừng chân ở đất này, ông mang theo cây lác (cói) và phát triển nghề dệt chiếu.
Tương truyền, làng chiếu An Phước có nguồn gốc từ Thanh Hóa, theo chân người mở cõi vào Quảng Nam từ thế kỷ 15. Khi những di dân mở cõi dừng chân tại mãnh đất này, các tiền nhân đã theo cây lác (cói) và đặt làng phát triển nghề dệt chiếu. Sau hàng trăm năm hình thành, làng chiếu An Phước đã có bề dày làm nghề chiếu lên đến 14 đời.
Trong giai đoạn phát triển, người làng chiếu An Phước đã dệt nhiều loại chiếu nức tiếng như: chiếu bông, chiếu lảy (lảy chữ trên chiếu), chiếu bông lơi, chiếu xiêm...
Chiếu làng An Phước có hoa văn sắc sảo, những màu sắc hài hòa, cân đối, mang những đặc điểm khác biệt... Chính vì vậy, năm 2004, UBND tỉnh Quảng Nam đã ban hành quyết định công nhận Làng nghề truyền thống dệt chiếu An Phước.
Sau 20 năm được công nhận làng nghề truyền thống, sự thay đổi hành vi của người tiêu dùng dẫn đến thị trường chiếu thủ công bị thu hẹp, thu nhập của cư dân làng nghề bị sút giảm, kéo theo người dân làng An Phước không còn mặn mà với nghề và lần lượt bỏ nghề khiến làng nghề không đảm bảo các tiêu chuẩn làng nghề theo quy định.
Với quyết định này của UBND tỉnh Quảng Nam, làng nghề truyền thống dệt chiếu An Phước là làng nghề đầu tiên của Quảng Nam bị thu hồi công nhận làng nghề truyền thống.
Được biết, hiện trên địa bàn tỉnh Quảng Nam có 10 nghề truyền thống, 30 làng nghề, làng nghề truyền thống được công nhận. Đây là lần đầu tiên tỉnh thu hồi bằng công nhận làng nghề. Hiện một số làng nghề có xu thế mai một, người dân không sản xuất.