Ngày Tết thiếu nhi, Yang Yang đã mua sữa và thạch, dán chúng lại với nhau bằng băng keo trong suốt để làm thành một hình ngộ nghĩnh để tặng cho con gái mình. Món quà này chỉ trị giá 18 tệ, nhưng đây không phải ít tiền với Yang Yang.
Vào buổi tối, Yang Yang đã dựng video quá trình làm món quà này và đăng lên nền tảng video Kuaishou. Có người xem để lại bình luận rằng món quà đó quá ít ỏi. "Vừa rẻ, lại còn không thích hợp để trẻ nhỏ ăn". Yang Yang trả lời bình luận này và nói rằng cô ấy sẽ mua nhiều hơn khi "lĩnh lương" từ Kuaishou.
Cùng ngày, blogger Mẹ Bo ở Bắc Kinh đã dành 6 giờ để quay quá trình làm mì ngũ sắc công phu của mình. Sau khi chỉnh sửa, đoạn video chỉ dài 59 giây nhưng người hâm mộ đều khen món mì rất bắt mắt.
Yangyang và Mẹ Bo có hai đặc điểm chung - họ là những người nội trợ và blogger video ngắn.
Vào tháng 9/2020, Douyin (TikTok) công bố số lượng người dùng hoạt động hàng ngày của họ đã vượt quá 600 triệu người; Kuaishou công bố trong báo cáo tài chính của mình cho quý đầu tiên của năm 2021 rằng số người dùng hoạt động hàng ngày trung bình của họ đạt 295,3 triệu. Cộng đồng video ngắn đã thâm nhập vào cuộc sống hàng ngày của người dân Trung Quốc và mang lại những cơ hội việc làm mới.
Những người nội trợ ở mọi nơi đã bắt đầu thử sức với vai trò nhà sản xuất video ngắn. Họ sống ở các thành phố hoặc làng mạc. Một số có gia đình hòa thuận, một số đã ly hôn và làm cha mẹ đơn thân, một số giàu có. Chồng họ có thể kiếm tiền để mua Mercedes-Benz hoặc vẫn đang chật vật chi phí học hành cho con cái.
Nhóm những người nội trợ với danh tính, hoàn cảnh gia đình, tính cách và vị trí địa lý khác nhau này đã bắt đầu cùng nỗ lực để kiếm tiền trên Douyin và Kuaishou.
Một góc không thể nhìn thấy của những người nội trợ
Yang Yang sinh ra tại một huyện ở Trùng Khánh, sau khi kết hôn, cô chuyển đến một ngôi làng miền núi ở Tứ Xuyên và sinh ra một bé gái.
Cuộc sống đồng quê không đẹp đẽ như trong tiên nữ đồng quê Lý Tử Thất miêu tả, thơ ca, hội họa đều là thứ xa xỉ. Vấn đề mà Yang Yang phải đối mặt hàng ngày là làm thế nào để có thể nấu đủ ba bữa một ngày trong khi vừa dỗ con gái khóc vừa chăm gà vịt.
Căn nhà ở nơi khá vắng vẻ, ngoài ruộng rau ra thì không thấy chỗ ở của hàng xóm. Nơi Yang ở cách thị trấn gần nhất 40 phút lái xe, và xe điện là phương tiện di chuyển duy nhất của cô. Mỗi ngày, Yang Yang cần tìm những nguyên liệu phù hợp từ tủ lạnh hoặc vườn rau để tạo thành ba bữa một ngày.
Yang Yang không giỏi nấu ăn. Thời gian đầu, cô chỉ làm cà chua và mì trứng cho con gái mỗi ngày - trứng do gà mái nhà đẻ ra, cà chua và hành lá hái trong vườn, còn mì mua tạp hóa giá 7 tệ. Tiện lợi và không tốn nhiều chi phí nhưng món ăn nhìn không đẹp.
Vào thời điểm đó, lượng người hâm mộ của Yang Yang rất ít, nhưng nhiều cư dân mạng thể hiện thái độ không hài lòng trong các bình luận.
"Trẻ con sao có thể lớn lên với những món như thế này".
"Bạn nên mua thêm ít thịt để chế biến món ăn".
Trước những bình luận như vậy, Yang hiếm khi đáp lại. Trong một video sau đó, cô bắt đầu học một số món ăn từ thịt, chẳng hạn như dùng một miếng thịt lợn nhỏ để nấu cháo thịt nạc cho con gái. Lời chỉ trích về việc nấu ăn thiếu dinh dưỡng ít đi nhưng một số ý kiến bắt đầu chỉ trích cô không dọn dẹp nhà cửa, không tìm việc để kiếm tiền, không phải người mẹ tốt.
Không giống như Yangyang, một blogger tên Mẹ Đóa thể hiện khả năng nấu nướng thượng thừa trong các video ngắn được cập nhật mỗi ngày. Bánh nướng, bánh rán, xào, hầm, không có món ăn nào có thể làm khó cô. Nói theo cách của cô ấy: "Bạn có thể làm mọi thứ một mình, đừng bao giờ bỏ tiền ra để mua đồ ăn sẵn".
Mẹ Đóa sống ở Sơn Đông, rất giỏi làm mỳ Ý, một túi bột và một bát nước có thể biến đổi nhiều món dưới bàn tay của cô.
Chồng của Mẹ Đóa rất thích ăn đồ cô làm và video thường quay cảnh người chồng và gia đình vui vẻ ăn tối sau khi tan sở. Cũng có lúc, cô sẽ bộc lộ sự kiệt quệ trong cuộc sống của một bà mẹ toàn thời gian.
 |
Ảnh: Douyin |
"Kể từ khi sinh đứa con thứ hai, tôi cảm thấy mình như bị nhốt trong một nhà tù nhỏ và tăm tối". Con gái nhỏ của Mẹ Đóa vẫn còn nhỏ, không có người nhà đến giúp đỡ chăm sóc, sinh đứa con thứ hai, Mẹ Đóa đã phải ở nhà nội trợ.
Giống như tất cả những người nội trợ khác, Mẹ Đóa đã trải qua những lần nghi ngờ về giá trị bản thân. Không có thu nhập đồng nghĩa với việc họ phải dựa vào chồng chu cấp tiền sinh hoạt và tính toán kỹ lưỡng mọi chi tiêu trong ngân sách, không có việc làm đồng nghĩa với việc họ mất đi không gian cho các hoạt động xã hội và chỉ gắn bó với gia đình. Dù mối quan hệ với chồng rất tốt nhưng trong tình cảm luôn có những khoảng cách nhỏ.
Nhà văn Simone de Beauvoir đã chỉ ra trong kiệt tác "Giới tính thứ hai" (The Second Sex) của mình rằng mọi sự tồn tại của con người đều chứa đựng tính siêu việt và nội tại, và tính siêu việt đến từ "trong sự nghiệp chính trị và nghề nghiệp, trải qua những thay đổi và tiến bộ, mở rộng theo thời gian và thế giới". Điều này hầu hết các phụ nữ nội trợ đều khó có được.
Những rắc rối trong cuộc sống của những phụ nữ nội trợ khiến họ nhận thức rằng thế giới của họ đang ngày càng trở nên nhỏ hơn.
Ở những góc mà hầu hết mọi người không thể nhìn thấy, họ trở thành những người vô hình. Sự gia tăng của các nền tảng video ngắn đã khiến điều này rõ hơn. Hầu hết các phụ nữ nội trợ trên Douyin và Kuaishou sẽ đặt tên tài khoản của họ là "XX Mom". XX là tên con, họ quen đặt con ở vị trí quan trọng hơn và giấu kín tên riêng, giống như trong cuộc sống của họ.
Trả lại quyền giao tiếp xã hội cho phụ nữ nội trợ
Theo một báo cáo do iiMedia Consulting công bố vào năm 2020, 13,4% phụ nữ ở các thành phố cấp là những người nội trợ, trong khi ở các thành phố cấp thấp hơn con số này là 18,9%.
Các tác phẩm văn học và điện ảnh luôn kể những câu chuyện về những người mẹ chịu áp lực cuộc sống gia đình. Ngay từ năm 1879, Ibsen đã viết về nhân vật Nora chạy trốn khỏi gia đình vì không thể chịu đựng cuộc sống của một người phụ thuộc trong vở kịch "Puphejmo" (Ngôi nhà búp bê). Năm 2019, bộ phim Hàn Quốc "Kim Ji-young: Born 1982" không chỉ khắc họa chân dung và cuộc sống của những người phụ nữ ở xứ sở kim chi, mà có thể là của rất nhiều những người phụ nữ châu Á khác.
 |
| Bộ phim Kim Ji Young 1982 sẽ kể về người phụ nữ ngoài ba mươi Kim Ji-young đang mắc kẹt trong chính cuộc sống của mình. |
Suy cho cùng, nghệ thuật cũng chỉ là sự biến đổi của cuộc sống. Sự xuất hiện của các video ngắn đã cho phép xã hội mang lại một chút quyền lên tiếng cho những người phụ nữ nội trợ.
Có rất nhiều điều mà phụ nữ nội trợ muốn nói qua video, và một số điều họ chưa nói được ẩn qua màn hình.
Không dễ để họ ghi lại rằng họ đang làm việc nhà ở nhà. Người mẹ vừa trông con và đồng thời phải chuẩn bị bữa tối cho cả gia đình khiến họ không ngơi tay.
Trong cảnh Mẹ Đóa đang nhào bột mì, thỉnh thoảng sẽ có một bàn tay nhỏ chen vào, đó là đứa con gái ba tuổi của cô đang cố gắng nghịch bột. Thỉnh thoảng đang nhào mì, cô bé khóc lại khoác, Mẹ Đóa đang cầm bột trên tay không dỗ được nên chỉ có thể tăng tốc nhào.
Nhiều bà mẹ cũng muốn ghi lại cách sử dụng chi phí sinh hoạt tiết kiệm để duy trì các khoản chi tiêu của gia đình. Người hâm mộ thích xem và họ cũng có cảm giác thành tựu.
Cô Liu Liu gần đây là ghi lại cách chi tiêu 1.500 NDT mỗi tháng để cả gia đình được ăn uống đầy đủ. Vào một ngày cuối tháng 6, trong ngân sách chỉ còn 19 tệ. Liu Liu không muốn phá vỡ các quy tắc về ngân sách nên chuẩn bị một bữa ăn chỉ với cà tím nướng, trứng với cà rốt và khoai tây bào tự làm.
Gia đình Liu Liu không nghèo, chồng cô có thu nhập cao, cách đây ít lâu anh đã mua một chiếc Mercedes-Benz. Do đó, một số người đặt nghi vấn rằng Liu Liu chi tiêu tiết kiệm như vậy chỉ vì muốn kiếm tiền từ việc làm video, thậm chí còn gửi tin nhắn riêng tư để chửi bới cô. Trong cuộc phỏng vấn, Liu Liu trả lời rằng tiêu tiền một cách tiết kiệm là thói quen mà cô đã nuôi dưỡng kể từ khi kết hôn và nó không hề thay đổi chỉ vì quay video ngắn.
"Sau khi kết hôn, không có việc làm, không có thu nhập, và kinh tế gia đình không khá giả, nên tôi đã chi tiêu hết sức tiết kiệm. Sau đó, thói quen vẫn tiếp tục cho đến nay".
Những xích mích, mâu thuẫn trong cuộc sống gia đình thỉnh thoảng vẫn xuất hiện trong các video ngắn của các phụ nữ nội trợ. Yang Yang bị người hâm mộ phàn nàn vì cô thường xuyên ghi lại những câu chuyện cãi vã với chồng trong video. Người chồng nói rằng cô lười biếng, anh ta sẽ không đưa cô đi ăn những món ngon, và anh ta thường xuyên không về nhà khi không có con cái ... Ngoại trừ một video người chồng chở cô tới bến xe thì hầu như không có cảnh ấm áp giữa hai vợ chồng.
Khi tâm trạng tồi tệ, Yang Yang sẽ nói trong video rằng cô ấy hối hận vì đã kết hôn và một ngày nào đó cô sẽ dẫn con gái rời khỏi. Nhưng hầu hết thời gian, cô ấy đang lặp lại cuộc sống của mình. Chuẩn bị bữa ăn, lùa vịt, giặt giũ hoặc làm một chút công việc đồng áng.
Vì lý do này, nhiều người đã mắng cô trong các bình luận, nói rằng cô đang truyền tải năng lượng tiêu cực và khiến người khác thương cảm. Về những đánh giá không tốt, một số người dùng đã giúp cô giải thích: "Mỗi gia đình đều có hoàn cảnh khó khác nhau".
Yang Yang trả lời trong một cuộc phỏng vấn, "Cuộc đời ai cũng có những thăng trầm. Đây là cuộc sống. Có ngọt ngào và cay đắng mà gia đình nào cũng phải có".
Thu nhập trở thành mục tiêu chung
 |
Ảnh: In The Know |
Đối với các phụ nữ nội trợ, việc làm video ngắn không chỉ đơn thuần là thể hiện cuộc sống, họ hy vọng kiếm được thu nhập.
Trong khu vực bình luận video của những phụ nữ nội trợ nổi tiếng, thường có những câu hỏi từ các bà nội trợ ít fan.
"Tôi thực sự ghen tị với bạn, tại sao mọi người không xem video tôi làm?"
"Bạn đã sử dụng điện thoại nào để tạo video của mình và tại sao nó lại rõ ràng như vậy?"
Trên nền tảng Kuaishou, để có thu nhập, người sáng tạo video phải sở hữu 5000 người hâm mộ.
Việc trả lương mà các phụ nữ nội trợ đề cập thực chất là kế hoạch khuyến khích người sáng tạo sau khi tiếp cận một số lượng người hâm mộ nhất định. Nền tảng này cung cấp phần thưởng khuyến khích cho người sáng tạo theo dữ liệu phát sóng. Với cùng chất lượng, số lượng người hâm mộ càng cao, thì việc tạo các chương trình phát sóng cơ bản càng dễ dàng và càng có nhiều khả năng tiếp cận đến người xem mới, dẫn đến số lượt xem phát sóng theo cấp số nhân.
Phần thu nhập có được từ lượt xem chỉ là một phần nhỏ trong cơ cấu thu nhập. Đối với các blogger nổi tiếng, phần lớn thu nhập đến từ các liên kết quảng cáo video ngắn và các chương trình phát sóng trực tiếp. Và những phương tiện thương mại hóa này kiếm tiền dựa vào người hâm mộ.
Vì vậy, theo một số mẹo được truyền miệng, một số bà mẹ làm video đã bắt đầu mua thiết bị và chăm chỉ viết nội dung văn bản hấp dẫn. Nội dung văn bản không thể quá đơn giản hoặc quá tiêu cực. Một số người sáng tạo đã bắt đầu sao chép các phương pháp viết bài và ảnh của người sáng tạo khác, điều này đã gây ra rất nhiều tranh chấp.
Mẹ Bo là một phụ nữ đơn thân ở Bắc Kinh. Bắt đầu từ tháng 12 năm 2020, cô bắt đầu đăng video trên Kuaishou. Thời gian đầu, các video của mẹ Bo chủ yếu là đoạn văn bản cảm xúc nhưng hiệu quả không tốt.
Để thu hút nhiều người hâm mộ hơn, Mẹ Bo tìm kiếm các tài khoản tương tự đã hoạt động tốt trên Kuaishou mỗi ngày để học hỏi, tìm cách cải thiện chất lượng video. Trong sáu tháng làm video và phát sóng trực tiếp, Mẹ Bo liên tiếp mua điện thoại di động, đèn, giá đỡ và các thiết bị khác, tiêu tốn hơn 5.000 NDT.
"Điều kiện tài chính của tôi lúc đó không cho phép nên tôi không bỏ tiền ra mua các khóa học. Đối với một số bạn đã đóng học phí, giáo viên sẽ dạy các bạn cách chụp ảnh".
Sau khi có được lượng người hâm mộ ổn định thông qua các video ngắn, Mẹ Bo đã kiếm được khoản tiền đầu tiên bằng cách phát sóng trực tiếp. Bây giờ, thu nhập này có thể trang trải các chi phí sinh hoạt bình thường.
Trong một cuộc phỏng vấn, em bé 3 tuổi của Bo Mom liên tục gọi mẹ. Mẹ phải dừng lại để an ủi vài câu, rồi trả lời các câu hỏi. Mang con một mình đồng nghĩa với việc cô ấy không thể tìm được một công việc bình thường. Mẹ Bo thừa nhận rằng đây là lý do chính khiến cô ấy trở thành một blogger video ngắn. "Ít nhất tôi có thể dẫn theo con thơ vừa làm video".
Đứa trẻ sẽ sớm đi học mẫu giáo. Với mức thu nhập hiện tại của Mẹ Bo rất khó cho đứa trẻ đi học. Vì vậy, cô đã đặt mục tiêu cho bản thân trong năm nay - thu nhập hàng tháng là 20.000 NDT.
Mẹ Bo luôn buồn phiền vì cô đã bỏ lỡ thời điểm đẹp nhất, đi nhiều đường vòng, nhưng cô tin rằng vẫn có cơ hội trong ngành này. "Tôi sẽ có cơ hội trong ít nhất 3 năm".
Người thành công, người lay lắt tại thôn quê
 |
Gia đình Đào Tử - người nổi tiếng trên các nền tảng video ngắn. |
Các video ngắn mang đến cho các phụ nữ nội trợ cơ hội thu thập, nhưng không phải ai cũng có thể làm được. Chỉ có một số người có thể leo đến đỉnh của thành công.
Những người thành công bứt phá nên sự nghiệp này ngày càng lớn mạnh, thậm chí vượt mặt cả chồng, trở thành người đóng góp chính vào thu nhập kinh tế của gia đình.
Đào Tử vốn là một phụ nữ nội trợ, cô đã thực hiện một video ngắn dưới sự giúp đỡ của em dâu. Ban đầu cô chỉ định làm video để trợ cấp cho gia đình, càng về sau càng đông người hâm mộ nên video ngắn trở thành công việc kinh doanh chính của cả nhà Đào Tử.
Tính đến thời điểm hiện tại, kênh Đào Tử sở hữu 22,31 triệu người hâm mộ trên Douyin, và số lượng người hâm mộ trên Kuaishou đã vượt quá 6,58 triệu người. Ngoài việc quay những cảnh nấu nướng, troll chồng và ăn cơm cùng gia đình, Đào Tử cũng sẽ quay video với hàng hóa từ chuỗi cửa hàng của cô ấy.
Trong cửa hàng Douyin và Kuaishou của chị em Đào Tử, tất cả các sản phẩm đều từ thương hiệu Shuzhong Peach Sister phần lớn liên quan đến các món ngon địa phương Tứ Xuyên và xuất hiện trong nội dung video của chị em Đào Tử. Đào Tử chuyển đổi từ một bà mẹ toàn thời gian bình thường thành chủ một công ty sở hữu trí tuệ có giá trị thương mại lớn chỉ trong vòng hai nhiều năm.
Ở Sơn Đông, Mẹ Đóa, người giỏi làm mỳ Ý, vừa tích lũy được hơn 50.000 fan, thu nhập không cao nhưng đoạn video ngắn ngủi đã khiến cô trở thành người nổi tiếng ở quận nhỏ. Những lần cô ấy đến trung tâm mua sắm, người bán hàng đều nhận ra và nói với cô ấy: "Đây không phải là Mẹ Đóa sao?"
Được mọi người bên ngoài công nhận và đánh giá cao khiến cô cảm nhận được niềm vui và sự hứng khởi mà cô đã bỏ lỡ bấy lâu nay. Cô nói trong video: "Tôi rất xúc động. Tôi đã tìm thấy cảm giác tồn tại. Sau khi làm việc chăm chỉ trong một thời gian dài, cuối cùng tôi đã tìm thấy giá trị của chính mình".
Chỉ có một số người tạo các video ngắn chất lượng cao và kiếm được thu nhập, nhưng vẫn có nhiều phụ nữ nội trợ kiên trì quay, giao lưu với người hâm mộ. Ngoài mong chờ lượng fan tăng cao, họ còn thích tìm cảm giác thể hiện bản thân và được nhìn thấy qua những đoạn video ngắn.
Không phải tất cả phụ nữ nội trợ đều muốn làm mẹ toàn thời gian. Những trường hợp đột phá thành công bằng video ngắn đã mang lại cho họ hy vọng và niềm tin. Hy vọng và sự tự tin có thể không thể tái tạo thành công, nhưng một số thay đổi tinh tế đã bắt đầu xuất hiện trong cuộc sống của họ.
Trong cuộc phỏng vấn, khi được hỏi thay đổi lớn nhất sau khi thực hiện video ngắn là gì, Liu Liu với 220.000 người hâm mộ, đã đưa ra câu trả lời không phải để tăng thu nhập mà là cảm giác thỏa mãn. "Tôi không có thời gian để nghĩ về những điều không vui, tôi có một cuộc sống rất viên mãn mỗi ngày".
Tháng 5/2021, Yang Yang đã đăng một video mới nói rằng cô đã sử dụng điện thoại di động của chồng để chuyển 88 NDT cho mình trong khi chồng cô không để ý, vì vậy, sau đó, chồng cô mắng, thậm chí đánh cô. Trong video này, một số người cho rằng chồng cô thật quá đáng, cũng có người khuyên Yang Yang "đừng đòi tiền và quà cáp". Trong số bình luận của cư dân mạng có người viết, "Độc lập kinh tế là vua!"
Năm thứ ba ở nhà nội trợ, Yang Yang cuối cùng đã dùng số tiền kiếm được để quà cho con gái.
Theo Sina
