Ông Abe đưa ra tuyên bố trên khi bàn vấn đề Biển Đông tại cuộc gặp với ông Obama bên lề Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) kết thúc ở thủ đô Manila ngày 19.11.
Kyodo News dẫn lời Phó chánh Văn phòng nội các Nhật Hiroshige Seko cho hay trong cuộc hội đàm, Thủ tướng Abe còn tuyên bố: “Tôi phản đối mọi nỗ lực đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng và đẩy căng thẳng leo thang” và bày tỏ “quan ngại” về tình hình căng thẳng leo thang ở Biển Đông, trong bối cảnh Trung Quốc bồi đắp xây đảo nhân tạo phi pháp trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Cũng theo ông Seko, Thủ tướng Nhật bày tỏ “ủng hộ” việc khu trục hạm Mỹ USS Lassen ngày 27.10 tuần tra gần sát Đá Xu Bi mà Trung Quốc bồi đắp thành đảo nhân tạo phi pháp ở Trường Sa.
Lúc bắt đầu cuộc hội đàm, Tổng thống Barack Obama cũng khẳng định ông và Thủ tướng Abe “chia sẻ lợi ích trong việc tiếp tục đẩy mạnh quyền của pháp luật và ủng hộ các tiêu chuẩn quốc tế trong các lĩnh vực như tự do hàng hải và luật hàng hải”.
Ngoài ra, tại cuộc họp báo chung với với Tổng thống Philippines Benigno Aquino III ở Manila cùng ngày, Thủ tướng Abe cho hay ông chia sẻ quan ngại với lãnh đạo nước chủ nhà về những hành động đơn phương nhằm thay đổi hiện trạng ở Biển Đông, như việc Trung Quốc tiếp tục hoạt động bồi đắp cải tạo đất với quy mô lớn, bất chấp phản đối của các nước trong khu vực, theo Kyodo News.
Ông Abe còn tuyên bố Nhật ủng hộ nỗ lực của Philippines giải quyết tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc bằng luật pháp quốc tế, thông qua việc kiện Bắc Kinh lên tòa án quốc tế. Dự kiến, Tòa trọng tài thường trực (PCA) ở Hà Lan mở phiên tranh tụng lần thứ 2 của vụ kiện này từ ngày 24-30.11.
Thủ tướng Nhật cho biết thêm hai bên vừa nhất trí về mặt nguyên tắc đối với một thỏa thuận chuyển giao thiết bị và công nghệ quốc phòng cho Philippines.
Nếu được ký kết, thỏa thuận sẽ cho phép Nhật cung cấp khí tài của Lực lượng phòng vệ cho Philippines. Ông Abe tiết lộ rằng Tổng thống Aquino từng kêu gọi Nhật cung cấp tàu tuần tra cỡ lớn cho Lực lượng tuần duyên Philippines.
Với bước tiến trên, Philippines có thể là quốc gia đầu tiên ở châu Á được Nhật ký thỏa thuận chuyển giao thiết bị và công nghệ quốc phòng. Đây là dấu hiệu cho thấy Tokyo công nhận tầm quan trọng của việc tăng cường khả năng trên biển của Philippines, theo Kyodo News.
Theo Thanh Niên
