Thời trai trẻ của Jack Ma
Ma sinh năm 1964 tại Hàng Châu, một thành phố cổ kinh nổi tiếng phía Đông Trung Quốc, 2 năm trước khi cuộc Cách mạng văn hóa diễn ra. Cha mẹ ông là những nghệ sỹ biểu diễn loại hình truyền thống Pingtan. Những ngày đi học, Ma “dốt” toán nhưng đặc biệt giỏi tiếng Anh. Lớp 12, ông hình thành tình yêu với môn học này.
Ma cải thiện kỹ năng tiếng Anh bằng cách nghe đài phát thanh và làm một hướng dẫn viên du lịch tự do, đưa du khách nước ngoài đến các danh lam nổi tiếng của thành phố. Trong 8 năm, ông đạp xe từ 15 phút đến 1 tiếng đến các khách sạn có đông người ngoại quốc tụ tập.
Năm 1979, ông trở thành bạn với một cặp đôi người Úc và có cơ hội tới thăm quê hương họ. “Năm 1985, họ mời tôi tới Úc nghỉ hè. Tôi đến vào tháng 7 và 31 ngày đó đã thay đổi cuộc đời tôi. Trước khi rời Trung Quốc, tôi được dạy rằng Trung Quốc là quốc gia giầu có nhất, hạnh phúc nhất thế giới. Vì thế, khi đặt chân đến Úc, tôi nghĩ: “Ôi Chúa ơi! Mọi thứ thật khác những gì mình được dạy”. Kể từ đó, tôi bắt đầu nghĩ hoàn toàn khác”, ông chia sẻ.
Sau khi trở về từ Úc, Ma bắt đầu học tập nghiêm túc. Ông thi vào Đại học Hàng Châu, một trong những trường bị đánh giá thấp nhất thành phố, để học tiếng Anh rồi tốt nghiệp năm 1988. Ông dạy tiếng Anh và Thương mại quốc tế tại Học viện Kỹ thuật Điện Hàng Châu trong nhiều năm với mức lương chỉ 12 USD/tháng.
Alibaba
Cơ duyên của Ma và Internet bắt đầu vào năm 1995 khi ông có chuyến đi tới Mỹ. “Tôi tới Seattle với tư cách thông dịch viên cho một phái đoàn thương mại. Một người bạn chỉ cho tôi Internet lần đầu tiên. Chúng tôi tìm kiếm từ “bia” trên Yahoo và phát hiện chẳng có dữ liệu nào về Trung Quốc. Chúng tôi quyết định mở một website và đăng ký tên China Pages”, Ma nói. Ông được khuyến khích khi nhận được email từ khắp nơi trên thế giới tìm kiếm thông tin về dịch vụ.
Rất nhanh sau đó, Ma mở trang China Pages, một trang web xếp hạng doanh nghiệp được tin là công ty nền tảng Internet đầu tiên của Trung Quốc. Ông vay 2.000 USD để thành lập công ty và thừa nhận chỉ biết chút ít về máy tính cá nhân hay email khi đó. “Tôi còn chưa từng chạm vào bàn phím trước đó. Đó là lí do vì sao tôi tự gọi mình là “người mù leo lưng cọp”.
Từ năm 1998 đến 1999, ông đứng đầu một công ty công nghệ thông tin do Trung tâm Thương mại điện tử Quốc tế Trung Quốc thuộc Bộ Ngoại thương và Hợp tác Kinh tế mở ra. Công việc của ông giúp thiết kế các website.
Năm 1999, Ma mở Alibaba.com, công ty B2B kết nối trực tiếp khách hàng doanh nghiệp với người bán. Công ty có khoảng 60 triệu người dùng trên toàn cầu chỉ vài tháng sau đó. Alibaba được mở với vốn huy động từ 18 người, trong đó có Ma. “Tôi trao đổi với họ trong 2 tiếng về tầm nhìn của mình. Mọi người đặt tiền lên bàn và chúng tôi có 60.000 USD để bắt đầu Alibaba. Tôi muốn có một công ty toàn cầu nên tôi chọn cái tên toàn cầu. Alibaba dễ đọc và mọi người sẽ liên tưởng đến câu thần chú “Vừng ơi mở ra” của Ali Baba khi mở cánh cửa giấu kho báu trong truyện Nghìn lẻ một đêm”.
Ông châm biếm đó có lẽ là lí do vì sao công ty lại sống sót khi không tiền, không công nghệ, không kỹ thuật gì cả. Tuy nhiên, mỗi đồng đô-la được chi luôn được cân nhắc kỹ lưỡng. Alibaba chỉ thoát khỏi không gian của căn hộ chật chội sau khi gọi đủ vốn từ Goldman Sachs năm 1999 và sau đó là Softbank năm 2000. Ma vẫn quay lại nơi khởi đầu để tìm cảm hứng khi gặp khó khăn.
Theo Porter Erisman, người đã bỏ việc tại hãng Oglivy & Mather để làm cho Ma, “Jack mơ lớn hơn bất kỳ ai mà tôi từng biết”. Erisman đã viết bộ phim tài liệu dạng ký sự về Alibaba và Ma có tiêu đề “Cá sấu sông Dương Tử”. “Bạn đưa ra một mục tiêu, ông ấy sẽ ngay lập tức yêu cầu bạn gấp ba mục tiêu ấy lên”, Ericsman hồi tưởng.
Không ngừng đa dạng hóa
Jack Ma không giới hạn trong Alibaba.com, ông còn có thêm một số doanh nghiệp liên minh khác như Alipay, giúp các nhà sản xuất thanh toán trực tuyến và Aliloan, phân tích các khoản vay ngân hàng bằng cách cung cấp dữ liệu về lịch sử những người đang đi vay nợ. Alibaba và Ma đã khuấy động nhiều ngành công nghiệp với hàng loạt khoản đầu tư vào ngân hàng, tài chính, viễn thông di động. Ông còn thâm nhập ngàn bán hàng và sản xuất phim ảnh.
Hai website chính của Alibaba, Taobao.com (website đấu giá tương tự eBay) và Tmall.com, đang chiếm 60% số bưu kiện chuyển qua hệ thống bưu chính Trung Quốc.
Năm 2014, tài sản của Jack Ma tăng tới 18,5 tỷ USD, ước đạt 29,2 tỷ USD. Hãng tư vấn tài chính cá nhân Wealth-X cho biết tài sản của ông tăng 173% phần lớn nhờ đợt phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu thành công của Alibaba vào tháng 9/2014 và chứng khoán hoạt động tốt.
Sức tăng trưởng mãnh liệt của Alibaba khiến nhiều người bất ngờ song với Ma, đây là kết quả rõ ràng khi nắm rõ sức mạnh của mình. Ông biết thế mạnh của công ty nằm ở đâu và làm cách nào để phân phối nó. Sự cần thiết khi điều hành một doanh nghiệp, theo lời Ma, nằm trong 3 chữ: “kiềm chế”, dù có chuyện gì xảy ra cũng phải bình tĩnh; “theo sát”, luôn bám sát các xu hướng và “từ bỏ”, học cách vứt bỏ các gánh nặng trong cuộc sống.
Thảo luận về sự thành công của Taobao.com, ông trả lời Forbes Global: “eBay có thể là cá mập đại dương nhưng tôi lại là con cá sấu sông Dương Tử. Nếu chiến đấu trong biển lớn, chúng tôi sẽ thất bại song nếu chiến đấu trên sông, chúng tôi sẽ thắng”. Rõ ràng, Ma đang thắng và dòng sông của ông đang cuộn sóng.
Theo: ITCNew
