Dưới cái ao nhà cậu thằng Dũng Sơn La, dưới Như Quỳnh (Hưng Yên) ấy, hôm tôi say rượu rồi bị sĩ diện hão, yêng hùng hão và sự hư đốn dụ dỗ dùng thuốc phiện lần đầu tiên, hôm ấy cũng vào dịp cá chép lục sục giãy đẻ làm nhàu nhĩ các đám bèo tây như thế này. Hôm đó tôi cũng tỉnh dậy sau cơn say dài lê thê khi vướng vào ả Phù Dung lần đầu. Thiên nhiên đẹp quá, nó vượt qua hư đốn của tôi và đám bạn nhục nhã kia, mặc tôi mục ruỗng cả thể xác và tinh thần trong một năm qua, mùa đến, chim vẫn hót và cá chép vẫn vật mình sinh nở. Thiên nhiên đưa tôi về với tuổi thơ, với lòng biết ơn mẹ cha từ trong máu thịt.
Tôi gào lên gọi mẹ. Lại hứa cai, lần này không cần xích nữa. Lúc ấy, tôi thấy tôi đã làm ô nhục cha mẹ biết bao nhiêu.
Cạo đầu, đào ao tự cai bằng lao động
Tôi thấy mẹ tôi rưng rưng khóc. Người ta vẫn nói “lao động là vinh quang”, lao động còn là cách duy nhất để cơ thể người ta đào thải được cặn bã của ma túy, để óc dần quên được nỗi ám ảnh vật thuốc. Tôi xin lỗi mẹ, quỳ lạy mẹ, rồi bảo mẹ cạo trọc đầu cho tôi. Cạo trắng hếu, cạo đến mức sờ lên đỉnh đầu tay không còn ram ráp gợn gợn những chân tóc nữa.
Mẹ bảo, con định đi tu à? Tôi bảo, loại như con tù được chứ chịu không tu được đâu. Mẹ yên tâm, con sẽ cai nghiện, sẽ lấy vợ và sinh cháu cho mẹ bế hẳn hoi. Mẹ linh cảm có sự nghiêm túc nào đó trong lần quyết tâm này của tôi. Mẹ bảo, bây giờ thì con cai kiểu gì? Tôi chỉ cười: Rồi mẹ sẽ thấy.
Không còn một sợi tóc, tôi thấy mình nhẹ bẫng. Tôi lột bỏ quần áo, chỉ cái quần đùi mỏng với vài hình xăm thời trác táng. Thoáng trông, như người nguyên thủy.
Cuộc đời, các ác mộng và bao khát vọng chinh phục của tuổi trẻ bỗng dưng tuột khỏi tầm tay. Lại càng nhẹ bỗng. Có lẽ cảm giác của một người nặng nợ tình duyên, đến lúc rũ bỏ được để đi ẩn tu trên núi cũng chỉ như tâm trạng của tôi lúc đó. Chỉ có hiện tại êm đềm trong căn nhà cũ, bố mẹ già và không gian đẫm đầy ký ức tuổi thơ. Tương lai xa mờ, quá khứ nhập nhòa, tôi như được gội bỏ những ngày vật vã đốn mạt vừa qua.
Rồi, không biết bằng sức mạnh nào, tôi lôi cuốc xẻng, xà beng, xô chậu, ngày đêm đào rãnh quanh nhà, đào ao thả cá rộng mênh mông. Những cái mương rộng cả mét, tôi đào dưới đó, người trong xóm đi qua không nhìn thấy được tôi, vì nó quá sâu, vì dưới đó tối hun hút.
Bố tôi đến ngó, gương mặt nở ra vì xúc động. Ông bảo, đúng là kỳ tích. Như là thằng Tuấn đào địa đạo trong chiến tranh ấy bà ạ.
Vườn, ao, tôi tát cạn nước, vã bùn đất lên hai bên, ao khang trang, rộng rãi, để chờ vụ thả cá mới. Tôi ăn khỏe hơn, tuyệt đối cách ly ma túy trong những ngày đó. Tôi đào giỏi hơn tôi tưởng rất nhiều, bởi đó không phải là cách đào ao của một người làm kinh tế. Mà công sức đó là của một con nghiện muốn dùng lao động để quên đi nỗi vật thuốc. Đào như một cách trả thù đời, như sự hành xác trừng trị sự hư đốn của mình!
Tôi cứ đào, có lúc vuốt mồ hôi trên mặt mình, tôi nhận ra đó chính là nước mắt. Vừa đào tôi vừa khóc.
Hàng xóm đi tìm vì tưởng tự tử chết dưới hố
Tôi ngồi dưới cái hố tối tăm mình vừa đào mà ăn cơm, ăn trong mùi bùn đất vừa thơm vừa tanh. Cảm giác như tuổi thơ đang sống dậy.
Đã lâu lắm rồi, tôi lặng lẽ đào, đào đến mức mấy hôm bố mẹ cứ rau cỏ tập tàng trong vườn, không dám ra khỏi nhà sợ sa xuống hố thiệt mạng. Đến mức căn nhà của chúng tôi bị tách biệt hoàn toàn khỏi xóm làng. Bốn bề toàn “thành cao hào sâu”.
Có ai đó nhảy qua cái mương sâu hun hút tôi vừa đào. Bóng họ đen kịt trên cái nền chói lòa của mặt trời tháng sáu. Tôi nghĩ, họ ở một thế giới khác, thế giới đó tràn ngập niềm vui nhưng cũng có quá nhiều con nghiện gạ gẫm, có những kẻ bán ma túy ở nhiều ngóc ngách.
Tôi muốn ở lì dưới hố sâu. Cơm nguội, muối vừng, rồi mùi bùn đất nâu non. Tôi phóng uế rồi vùi chôn tất cả trong bùn. Dưới này mát lạnh, bùn có thể vùi lấp tất cả những bẩn thỉu của kiếp người. Những kẻ lầu bầu nhảy qua con mương sâu hun hút tôi đang ngự trị dưới đáy để tiếp tục đào này không biết có tôi bên dưới. Nếu cứ ở dưới này mãi, chắc chắn tôi sẽ cai được ma túy. Mà đào thế này có đến được Diêm phủ không nhỉ? Quái lạ, sao dưới này bình yên thế?
Nghĩ lơ mơ, lại do mệt mỏi sau bao năm tháng ăn không ngồi rồi bỗng dưng phải lao động cật lực…, tôi rã rục ngủ thiếp đi. Tựa vào vách “giao thông hào” mà ngủ, chân và hai đùi tôi chìm trong bùn đất, nước từ các vách cứ rỉ ra mát mê ly.
Trưa hôm ấy không thấy tiếng đào đất moi bùn, cũng không thấy bùn đất hất lên như mọi ngày, bố mẹ tôi chột dạ đi tìm, tìm khắp các hang hố không thấy. Nắng tháng sáu chói chang, trên mặt ruộng ao “nước như ai nấu chín cả cá cờ” (thơ Trần Đăng Khoa). Bố mẹ tìm, gào gọi, mắt của người ngoài ánh sáng không nhìn được vào hầm tối hun hút nơi tôi đang ngủ mê mệt. Họ gọi rồi họ khóc, họ tin là tôi có thể đã chết hoặc nghĩ quẩn tìm chỗ chết.
Bác hàng xóm bảo, thấy nó cạo trọc đầu tôi đã chột dạ, ông bà ạ. Cả xóm đi tìm, rồi họ dựng thang tre trèo xuống sờ vào ngực tôi xem có còn thở không. Tôi giải thích thế nào cũng không ai tin.
Hôm sau, lời đồn về việc thằng Tuấn cạo trọc đầu, đào địa đạo sâu tít dưới âm ty rồi tự lấp thân thể mình trong bùn nước tự tử đã lan ra cả huyện.
Và… vẫn tái nghiện
Hàng xóm đến thăm, mấy bác cựu chiến binh như chết đứng trước hang hố, kênh mương sâu thăm thẳm trong vườn nhà tôi. Họ bảo, cháu đang lập thành cao, đào hào sâu để ngăn cách cháu với xới nghiện quê mình đấy. Các chú các bác rất mừng. Chứ mỗi lần họp cựu chiến binh, người ta nhắc đến chuyện mày nghiện, bố mày ngồi buồn bã đau đớn lắm.
Tôi cứ thế đào mương rãnh ngăn cách mình với thế giới nghiện suốt vài tháng.
Đến khi không còn chỗ nào để đào nữa, bố an ủi tôi đi lấp hộ bố một số mương hố. Kẻo gà chó, trẻ con rơi xuống đó chết thì phải tội. Bố mẹ đi đẵn tre, cắm cọc cảnh báo quanh các mương rãnh của tôi.
Không ai tin là với hai bàn chân, bàn tay tứa máu đó, với cái đầu trọc và nhiều buổi chiều ngồi dùng dao nhọn gọt bỏ các cục chai sần ở “bàn tay lao động” như thế mà tôi vẫn không cai được ma túy.
Ngoi lên mặt đất chỉ được một thời gian ngắn, như có ma dẫn lối, quỷ đưa đường, tình cờ thấy bạn nghiện dễ “bắt sóng” đi qua, tôi lại đuổi theo chúng.
Cá chuối đắm đuối vì con. Mẹ lại còm cõi ra lấp bớt những cái kênh mương sâu hoắm.
Lần tự cai tiếp theo này, bố mẹ xích tôi vào góc nhà.
Kỳ 3: Phá xích, kéo theo mảng bê tông sàn nhà ở chân đi mua ma túy
Kỳ 5: Bị nhốt trên tầng nhà, thả sợi chỉ xuống mua heroin
