Nga không có lựa chọn khả quan trong trường hợp này. Một vụ trả đũa quân sự của Nga sẽ khiến dư luận Mỹ ủng hộ Israel và giới chức Washington nhảy vào cuộc. Còn nếu Nga không làm gì thì sẽ biểu hiện sự yếu đuối và "chào mời" nhiều cuộc khiêu khích hơn.
Thực tế, có thể máy bay trinh sát Il-20 của Nga bị bắn rơi là kết quả của sự vụng về và thiếu năng lực giữa Israel và phía Syria và Israel không mưu đồ tạo ra sự cố này. Nhưng quân đội hầu như luôn nằm giữa sự thiếu suy nghĩ và kém cỏi của tất cả các chính phủ quan liệu vì thế, sự cố này hoàn toàn có thể xảy ra.
Tuy nhiên, thực tế là Israel trong vụ việc này đã không đưa cảnh báo đầy đủ tới Nga chỉ ra rằng Lực lượng phòng vệ Israel IDF có thể đã muốn sử dụng máy bay Nga để làm "lá chắn" cho các máy bay chiến đấu của mình và biết rằng chắc chắn sẽ có rủi ro với chiếc máy bay này.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu.
|
Vì thế, có người cho rằng Israel đã làm việc đó một cách an toàn khi biết rằng nếu máy bay Nga bị bắn hạ trên bầu trời Syria - ngay cả khi IDF phải chịu trách nhiệm sau cùng thì đó cũng là một kết quả có lợi cả đôi đường với Israel.
Chỉ vài giờ sau khi tạm hoãn cuộc tấn công Idlib - một sự nhượng bộ lớn lao với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan và với phương Tây (một cách không trực tiếp), ông Putin đã phải trả giá bằng một chiếc máy bay quân sự Nga bị bắn rơi vì Israel tấn công vào Syria. Đây là một sự bẽ bàng với Nga.
Khi Thổ Nhĩ Kỳ mai phục và bắn hạ máy bay Su-24 của Nga tại biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria vào tháng 11.2015, Moscow chỉ hạn chế phản ứng của mình với những lệnh trừng phạt về kinh tế. Điều này cuối cùng đã giúp Nga giảm đi tham vọng của Thổ Nhĩ Kỳ tại Syria. Nhưng sự kiện Nga áp lệnh cấm nhập khẩu nông sản đối với Thổ Nhĩ Kỳ (Nga đã dỡ bỏ lệnh cấm này vào cuối 2017) có vẻ như không gây ấn tượng gì với Israel.
Máy bay trinh sát Il-20 của Nga đã bị phòng không Syria bắn rơi trong một cuộc tấn công của Israel vào các vị trí trên lãnh thổ Syria.
|
Nếu ông Putin chỉ áp dụng các biện pháp ngoại giao và kinh tế để trả đũa, Nga sẽ có vẻ yếu đuối. Điều này khuyến khích "phái diều hâu" tại Washington rằng họ có khoảng thời gian dễ dàng để đưa ra những ý tưởng chèn ép Nga tại Syria và đánh lại quân chính phủ của tổng thống Assad mà không có nguy cơ gây ra Thế chiến III - qua đó gia tăng cơ hội cho những gì Israel muốn tại Syria - thêm nhiều sự hỗn loạn và chiến tranh sẽ không bao giờ kết thúc.
Cùng lúc, nếu Nga muốn đáp trả bằng hành động quân sự thì cũng thúc đẩy cho những gì Israel muốn vì Tel Aviv vốn nhận được sự đồng thuận rất lớn tại Mỹ. Hãy thử tưởng tượng nếu Nga tuyên bố lực lượng của mình tại Syria kể từ giờ phút này, trong những điều kiện nhất định, sẽ tham gia phòng thủ Syria chống lại những cuộc không kích của Israel và sẽ thật sự đánh Israel nếu có cuộc tấn công tiếp theo thì sẽ gây ra hậu quả gì?
Sự việc như vậy sẽ tạo ra tâm lý chiến cho những người theo đạo Tin lành ở Mỹ, những người theo chủ nghĩa tự do không thân Nga và những người ủng hộ ông Trump đặt Israel lên hàng đầu - tất cả sẽ đoàn kết lại dưới ngọn cờ bảo vệ đất nước nhỏ bé, can trường và dân chủ Israel khỏi sự hăm dọa của thế lực khác. Điều này cũng giống như phương Tây đã quay lưng lại với Nga sau cuộc chiến ngắn ngày giữa Nga và Gruzia năm 2008 (khi đó Gruzia đã tấn công Nam Ossetia và lực lượng gìn giữ hòa bình của Nga) nhưng hậu quả sẽ lớn hơn vì nhân vật chính lần này là Israel.
Mới đây tổng thống Nga đã nhượng bộ Thổ Nhĩ Kỳ tạm hoãn cuộc tấn công vào tỉnh Idlib, Syria - đồn lũy cuối cùng của khủng bố.
|
Quan hệ của Nga và Mỹ sẽ xấu hơn nữa, chắc chắn sẽ có thêm những lệnh trừng phạt kinh tế từ Mỹ (hiện tại Mỹ đã áp các lệnh trừng phạt nhưng sẽ tiếp tục có những mức độ lớn hơn). Đây sẽ là cơ hội của Mỹ "luyện cơ bắp" tại Syria kèm theo mối nguy của một cuộc đối đấu Nga - Mỹ trong khu vực. Trong khi đó với Israel kết quả sẽ là làn sóng ủng hộ về mặt ngoại giao và dư luận từ người Mỹ cùng khả năng tăng viện trợ quân sự cho Israel. Nếu Israel thật sự có mưu đồ khiến máy bay Nga bị bắn hạ thì đây là một kế sách khôn ngoan.
Chắc chắn, điều sẽ xảy ra là những lời chỉ trích ông Putin đã không có đủ những hành động cần thiết để khôi phục lại thanh danh cho quân đội Nga. Nhưng người khác sẽ đặt câu hỏi vì sao năm 2015 khi Israel và Mỹ đang dính líu sâu vào cuộc xung đột quân sự, ông Putin lại can thiệp vào Syria và đẩy Nga lên tuyến đầu của sự nguy hiểm. Cả hai vấn đề trên đều hợp lý.
Cũng đúng với những ai ghi nhận cuộc can thiệp của Nga tại Syria đã làm nên được nhiều điều tốt đẹp. Nhưng vị thế của cả Nga và Syria đều không mạnh mẽ hoàn toàn và đôi khi cần phải loại bỏ niềm kiêu hãnh và dõi theo kết quả cuối cùng.
Tất nhiên, một số khác sẽ nói rằng việc hoãn tấn công Idlib hay khả năng dừng cuộc tấn công là điều tốt. Ông Putin có thể đang cho thấy dấu hiệu ông muốn làm điều này hoặc cũng có thể suy nghĩ sâu xa hơn khi để mọi thứ dở dang như vậy.