Phải chăng là sai lầm khi xâm chiếm một nước, giết chóc dân thường và lật đổ chính phủ với các chiến binh mà bạn tài trợ, trang bị vũ khí và huấn luyện bằng chính quân đội Mỹ? Chuyên gia Mike Whitney cật vấn.
Chắc chắn là thế, Whitney khẳng định. Trong khi một số người nghĩ rằng ông Obama cần thông minh hơn bằng cách sử dụng chiến tranh ủy nhiệm tại Syria thay cho binh sĩ Mỹ, về mặt đạo đức và luật pháp việc ông làm thực sự không khác biệt gì so với những gì tổng thống Bush đã làm tại Iraq.
Theo Whitney, vấn đề là bởi chính sách về Syria của ông Obama đã dẫn tới hậu quả 250.000 người chết và tạo ra làn sóng 11 triệu người di cư. Nhiều hơn số người di cư ở Iraq. Và điều buồn cười là giới truyền thông thậm chí trên thực tế không hề nhắc tới chuyện đó, không một cơ quan truyền thông lớn nào trên toàn nước Mỹ nêu vấn đề mà tất cả mọi người đều biết sự thật hiển nhiên rằng Mỹ phải chịu trách nhiệm 100% về cuộc khủng hoảng người tị nạn hiện nay. 100%! Assad chẳng thể làm gì để giải quyết việc này. Chính sách của Mỹ và tổng thống hoàn toàn phải chịu trách nhiệm về vấn đề trên.
Sau 4 năm, kế hoạch lật đổ Bashar al Assad của ông Obama đã thất bại. Sự thực là Mỹ đã phá hủy một trong các nền văn minh lâu đời nhất và đẩy người dân Syria vào hoàn cảnh khó khăn trong 20 năm tới hoặc lâu hơn nữa. Nhưng ông Obama đã thất bại trong các mục tiêu ban đầu nhằm hạ bệ Assad, chia cắt đất nước này và bảo đảm phần lãnh thổ Mỹ cần cho hành lang xây dựng đường ống dẫn dầu. Bởi thế, toàn bộ các phương pháp lén lút, thâm hiểm được sử dụng để tiến hành cuộc chiến bí mật đã đem lại kết quả ngược với sự mong đợi vì dù sao Mỹ đang thua cuộc chiến này. Vì sao Mỹ sẽ thua trận?
Bởi lẽ liên minh do Nga dẫn dắt đã chặn đứng còn đường chết chóc của Washington dàn dựng và khiến những kẻ khủng bố vô lại tháo chạy thoát thân. Ít ngày trước, quân đội Syria và lực lượng vệ binh cách mạng Iran cùng các chiến binh Hezbollah đã giành lại sân bay quân sự chiến lược Kuweires ở phía bắc Syria, tiêu diệt hàng trăm phiến quân IS và giải phóng 250 binh sĩ quân đội Syria bị bao vây suốt hơn hai năm rưỡi qua.
Trận đánh này không được truyền thông phương Tây đề cập nhiều bởi nó là một bước ngoặt quan trọng trong cuộc xung đột Syria. Liên minh do Nga dẫn đầu hiện nay đang trên đà phản công trong khi các nhóm thánh chiến do “Mỹ hậu thuẫn” đang phải trốn chạy. Động lực cuộc chiến đã hoàn toàn thay đổi theo hướng có lợi cho Putin, có nghĩa rằng Putin sắp giành chiến thắng và Obama thua cuộc.
Kuweires là trận Stalingrad của Syria về tính chất của cuộc chiến. Không phải IS bị đánh bại tại Kuweires mà là chính sách đối ngoại của Mỹ bị đánh bại. Một chính sách gây hỗn loạn trải rộng từ Bắc Phi qua Trung Đông tới Trung Á. Kuweires là mấu chốt trong kế hoạch của Washington nhằm lật đổ Assad và nhấn chìm Syria thành một nước thất bại vô chính phủ.
15 năm qua, Mỹ lãnh đạo thế giới bằng sức mạnh của vũ khí. Nhưng những người khác cũng có vũ khí và họ cũng sẵn sàng sử dụng chúng. Đó là trường hợp Kuweires. Các dân tộc khác đang từ chối chấp nhận một mô thức gây rối loạn toàn thế giới mà một nước đơn phương vũ trang, đào tạo và tung những chiến binh thánh chiến điên cuồng giết người vào cuộc để đạt được nhưng mục đích địa chính trị hẹp hòi của mình. Đó chính là một nhiệm vụ mà ông Putin và những cộng sự trừng trị khủng bố đã gánh lấy và họ đang làm một việc rất tốt.
Trong mấy tuần qua, liên minh do Nga lãnh đạo đã tiến những bước dài trong việc chấm dứt cơn điên loạn và chuyển hóa cục diện chiến trường. Như một hệ quả tất yếu, Washington buộc phải suy nghĩ lại cách tiếp cận và thích nghi với tình thế thay đổi nhanh chóng trên thực địa. Bằng chứng của việc này có ở khắp nơi (hãy xem bài “Mỹ hậu thuẫn người Kurd phát động phản công chiếm lại thị trấn Sinjar từ tay IS” trên Huffington Post).
Vậy phải chăng Mỹ phát động một cuộc phản công lớn và cắt đứt tuyến tiếp tế sống còn của IS? Theo Whitney, chẳng ai ở Washington nghĩ về việc này trước sự lãng phí 18 tháng mặc cho IS hoành hành, mặc sức tàn sát, hãm hiếp, cướp bóc. Whitney lý giải vì IS là công cụ ưa thích của Washington và là một thứ hooligan của Mỹ. Washington nhắm mắt làm ngơ cho IS lâu chừng nào chúng còn thúc đẩy các mục tiêu địa chính trị của Mỹ, khi chúng phục vụ mục tiêu của họ và chặn chúng lại nếu thấy cần.
Whitney cho rằng, chỉ đến nay khi Putin ra tay tàn sát IS như ngả rạ, đội của ông Obama mới buộc phải chuyển sang phương án B: Thanh toán IS và chiếm giữ các khu vực hiện nằm dưới quyền kiểm soát của IS. Việc này sẽ đem lại cho Chú Sam vùng lãnh thổ cần thiết để thiết lập “khu vực an toàn” được không quân Mỹ bảo vệ và được dùng như bàn đạp cho những phần tử gây rối có thể được tái triển khai để tiếp tục đẩy Syria lún sâu vào xung đột sau này. Đó chính là chiến lược của Mỹ nói một cách vắn tắt.
Washington hiện biết rõ trận chiến đã thua, do vậy đang tìm cách để giữ một chỗ đứng chân chuẩn bị cho các mâu thuẫn trong tương lai và Thổ Nhĩ Kỳ cũng vậy, Whitney nhận định.
*Lược dịch bài viết của tác giả Mike Whitney trên trang CounterPunch
Theo QPAN
