Theo trang web Zaobao của Singapore ngày 4/11, Đại tướng Mark Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ, hôm thứ Tư (3/11) đã tham dự “Aspen Security Forum” (Diễn đàn An ninh Aspen) do Aspen Institute (Viện nghiên cứu Aspen) – một cơ cấu phi doanh lợi rất uy tín tổ chức tại Washington trong hai ngày 3 và 4/11. Khi được hỏi liệu có phải Trung Quốc chuẩn bị hành động chống lại Đài Loan trong tương lai gần hay không, ông nói: “Dựa trên phân tích của tôi về Trung Quốc, tôi không cho rằng nó (hành động của Trung Quốc chống lại Đài Loan) có thể xảy ra trong tương lai gần — tương lai gần được xác định là 6 tháng, 12 tháng hoặc có thể là 24 tháng - trong một khoảng thời gian như vậy".
Tuy nhiên, ông nói thêm: "Mặc dù như vậy, Trung Quốc chắc chắn đang xây dựng năng lực để cung cấp cho các nhà lãnh đạo quốc gia của họ những lựa chọn đó, nếu họ chọn làm như vậy vào một thời điểm nào đó trong tương lai. Nhưng liệu có phải tương lai không xa? Có lẽ là không. Nhưng bất cứ điều gì cũng có thể xảy ra”.
Khi được hỏi liệu Mỹ có đủ khả năng bảo vệ Đài Loan hay không, ông Milley đáp: “Đó là điều không thể nghi ngờ!".
Ông nói: "Chúng tôi hoàn toàn có khả năng làm tất cả những điều này trên thế giới, bao gồm cả bảo vệ Đài Loan, nếu cần thiết".
 |
Ông Mark Milley: Mỹ hoàn toàn có khả năng bảo vệ Đài Loan. Điều đó là không thể nghi ngờ (Ảnh: Reuters). |
Phát biểu của ông Mark Milley được đưa ra vào thời điểm căng thẳng ở eo biển Đài Loan đang gia tăng. Chính quyền Joe Biden bày tỏ quan ngại về việc Bắc Kinh cho máy bay quân sự bay xung quanh Đài Loan và tuyên bố rằng cam kết của Mỹ với Đài Loan là "vững như bàn thạch". Bắc Kinh thì cho rằng vấn đề Đài Loan là công việc nội bộ của Trung Quốc và cáo buộc Washington đã gửi tín hiệu sai lầm cho thế lực chủ trương đòi độc lập cho Đài Loan.
Mỹ từ lâu đến nay đã áp dụng cái gọi là “mơ hồ chiến lược” về vấn đề có “hiệp phòng” (giúp sức phòng thủ) Đài Loan khi hòn đảo này bị Bắc Kinh tấn công hay không. Ông Biden hồi tháng trước đã tuyên bố, nếu Đài Loan bị Trung Quốc tấn công, Mỹ sẽ bảo vệ Đài Loan; nhưng Nhà Trắng sau đó nhắc lại rằng chính sách của Mỹ không thay đổi.
Tuy nhiên, khi sức mạnh quân sự của Trung Quốc không ngừng gia tăng và áp lực quân sự đối với Đài Loan ngày càng tăng, những tiếng nói trong giới chính trị Mỹ chủ trương rõ ràng hơn trong vấn đề bảo vệ Đài Loan cũng ngày một mạnh mẽ.
Khi được hỏi về vấn đề Đài Loan tại Diễn đàn An ninh Aspen hôm thứ Tư, ông Adam Schiff, Chủ tịch Ủy ban Tình báo của Hạ viện Mỹ, nói: "Tôi cho rằng chúng ta cần phải thể hiện rõ ràng hơn về nghĩa vụ của mình trong việc bảo vệ Đài Loan. Tôi cũng cho rằng, chúng ta cần phải cung cấp cho Đài Loan các nguồn lực cần thiết để tự vệ". Ông nói, Mỹ cũng cần hợp tác với các đồng minh để thiết lập sức răn đe quốc tế mạnh mẽ hơn và nói rõ với Trung Quốc rằng những nỗ lực chiếm đóng Đài Loan bằng vũ lực của họ sẽ phải trả giá rất đắt.
Tại Diễn đàn, Tướng Milley cũng được hỏi liệu Mỹ có chuyển từ mơ hồ chiến lược sang rõ ràng chiến lược về vấn đề phòng thủ Đài Loan hay không và làm như thế liệu có mang lại rủi ro hay không, nhưng ông né tránh câu hỏi này.
Tuy nhiên, ông nói chính sách "mơ hồ chiến lược" dựa trên "Đạo luật quan hệ Đài Loan" và ba Thông cáo chung Mỹ-Trung và cho đến nay đã thành công. Ông nói rằng liệu những thay đổi có được thực hiện trong tương lai hay không cần phải xem xét cẩn thận, "nhưng chính sách hiện tại của chúng ta vẫn là chính sách hiện có và dự kiến nó sẽ tiếp tục như vậy trong tương lai gần".
Ông nói rằng chính sách của chính phủ Mỹ là bất kỳ sự bất đồng nào giữa Đài Loan và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đều cần được giải quyết một cách hòa bình phù hợp với mong muốn của người dân hai bên eo biển.
 |
Quang cảnh phòng họp Diễn đàn An ninh Aspen ngày 3/11 khi ông Milley đang trả lời các câu hỏi (Ảnh: Aspen Institute). |
Tướng Milley cũng trả lời các câu hỏi về vụ thử tên lửa siêu thanh có khả năng mang hạt nhân của Trung Quốc. Tờ Financial Times của Anh đầu tháng trước đưa tin rằng hồi tháng 8 Trung Quốc đã thử nghiệm một tên lửa siêu thanh có khả năng hạt nhân và có khả năng bay quanh Trái đất theo quỹ đạo tầm thấp trong không gian, khiến giới chức quân sự và tình báo Mỹ rất ngạc nhiên.
Ông Milley nói, theo nghĩa hẹp, thí nghiệm của Trung Quốc không phải là "khoảnh khắc Sputnik" vì tên lửa với tốc độ siêu thanh không phải là chuyện mới mẻ như vệ tinh Sputnik do Liên Xô phóng lên khi xưa, nhưng ông nói rằng đó là "một thử nghiệm rất quan trọng" nêu bật sự phát triển nhanh chóng về mọi mặt của khả năng quân sự và công nghệ của Trung Quốc trong mấy thập kỷ qua.
Ông Milley nói: “Chúng ta đang chứng kiến một trong những thay đổi lớn nhất về lực lượng địa chiến lược toàn cầu”. Ông cho rằng hàng loạt công nghệ mới như robot và trí tuệ nhân tạo đang thay đổi đặc điểm của chiến tranh.
Ông nói: "Theo quan điểm của tôi, chúng ta đang bước vào một thế giới có thể bất ổn về mặt chiến lược hơn so với thời kỳ 40 đến 70 năm qua. Điều đó có nghĩa là gì? Nó có nghĩa là chúng ta sẽ phải quan tâm đến vai trò của các nước lớn trên thế giới trong việc duy trì hòa bình".
