Tướng cảnh sát Thái Lan đào tẩu qua Úc Paween giải thích rằng ông từng phụ trách điều tra nạn buôn người, nhưng ông phải bỏ trốn sau khi phát hiện các sĩ quan cấp cao của quân đội và cảnh sát Thái Lan dính líu hoạt động trái phép này.
Ông còn nói họ muốn ông bị giết nên mới “thuyên chuyển công tác” ông đến một vùng sâu vùng xa rất bất ổn ở miền nam Thái Lan.
Theo báo Guardian ở Úc, ông Paween đến Úc cách đây vài ngày, với visa du lịch và ông đang xin tỵ nạn chính trị. Gia đình ông có người thân đang định cư ở Melbourne.
Ông nói: “Tôi muốn giúp những người lâm rắc rối, không nghĩ lợi riêng nhưng nay chính tôi bị rắc rối. Tôi tin sẽ có nơi an toàn cho tôi sống và giúp tôi”.
 |
| Tướng Paween |
Từ một phát hiện kinh hoàng được hứa hẹn "xử lý nghiêm"...
Thái Lan khẳng định đã có những nỗ lực đáng kể để ngăn chặn nạn buôn người. Hơn 100 người, gồm một tướng quân đội, đã bị buộc các tội danh buôn người, sau khi 30 ngôi mộ được tìm thấy ở một nhà tù trong rừng gần biên giới Malaysia hồi tháng 5.2015.
Nhiều xác được khai quật, được cho là người Rohingya, một cộng đồng Hồi giáo thiểu số đã ráng bỏ trốn khỏi Myanmar trên những chiếc tàu đánh cá. Họ đến Thái Lan trên đường tìm đến Malaysia.
Số xác khác là người Bangladesh muốn di cư tìm việc làm hoặc xin tỵ nạn. Bọn buôn người nhốt tất cả những người này ở những trại dã chiến ở biên giới Thái Lan - Malaysia, đòi người thân của họ nộp tiền chuộc thì mới thả họ. Những người sống sót kể nhiều người bị hiếp, bị đánh đập dã man nếu người nhà không nộp tiền chuộc.
Tướng Paween được giao nhiệm vụ điều tra vụ phát hiện kinh hoàng này. Lúc đó, sự chỉ định ông được mô tả là Thái Lan “quyết xử lý nghiêm” nạn buôn người.
Nhóm điều tra của Paween phát hiện một đường dây buôn người lớn, nhưng ông nói ông bị “trên” gây sức ép là “chớ nên quá nhiệt tình truy lùng thủ phạm”.
Ông Paween nói “ông vẫn theo đuổi chứng cứ”. Cho đến nay, đã có 153 trát bắt được ban hành, 88 người phải hầu tòa, gồm một tướng quân đội cấp cao được cho là “trùm” đường dây buôn người, một số sĩ quan, chính khách và doanh nhân.
Lúc đó, tòa tuyên 88 bị cáo bỏ đói các nạn nhân, không chăm sóc y tế đối với nạn nhân bi bệnh, và đẩy họ vào vùng núi để họ chết ở đó”.
 |
| Khai quật mộ người di cư bị chôn tập thể |
...."Những người giàu có, có tầm ảnh hưởng" là bọn buôn người
Nhưng tướng Paween phải xin xuất ngũ hồi tháng 11, sau khi ông bị thuyên chuyển đến một vùng sâu vùng sâu xa nhiều bất ổn ở miền nam Thái Lan.
Ông Paween giải thích việc chuyển công tác này thực chất là ép ông, bọn buôn người mà ông truy lùng rất có ảnh hưởng ở vùng này, và “cảnh sát cấp cao” của vùng cũng dính líu vụ này.
Ông Paween đã báo cáo với các cấp trên, rằng ông sợ mạng sống bị đe dọa nếu ông được cử đến đó, nhưng sự phản đối của ông bị phớt lờ. Nhóm điều tra của ông thì bị giải tán chỉ sau 5 tháng hoạt động, dù ông nhấn mạnh nhiệm vụ chưa hoàn thành.
Khi được hỏi ai chặn cuộc điều tra, ông nói: “Những người giàu có, có tầm ảnh hưởng trong hoạt động buôn người. Có một số sĩ quan cảnh sát và quân đội xấu xa làm chuyện này. Đáng tiếc, là những kẻ xấu này lại đang nắm quyền lực”.
Ông Paween không điểm tên các sĩ quan cấp cao mà ông cho là đồng lõa của hoạt động buôn người ở Thái Lan, nhưng nói các trại lao động trong rừng cần được giám sát kỹ lưỡng.
Theo Guardian, có nhiều quan chức chính phủ Thái Lan cần bị truy tố, gồm những người ở vị trí cao. Ông Paween nói: “Buôn người là một mạng lưới lớn, có sự dính líu của nhiều chính khách, cảnh sát và quân đội Thái Lan. Một kẻ có thể giam giữ hàng trăm người mà không bị bắt suốt nhiều năm, thì kẻ đó không phải là dân thường”.
Ông thêm: “Khi tôi xem xét những vụ việc, tôi đã luôn bị cảnh báo về điều này. Và những người có ảnh hưởng muốn thuyên chuyển tôi đến miền nam là vì họ muốn giết tôi”.
 |
| Bốc cốt nạn nhân của bọn buôn người |
Chỉ huy mới của ông Paween: "Ông ta làm mất uy tín đất nước"
Phiên tòa xử 88 kẻ bị buộc tội buôn người vẫn tiếp tục, nhưng việc lấy lời khai của khoảng 500 nhân chứng, khiến vụ xét xử có thể kéo dài 2 năm
Ông Paween lo ngại các phiên xử sắp tới sẽ bị dàn xếp, nhiều người bị buộc tội sẽ không bị kết án.
Lẽ ra ông là một nhân chứng chính, nhưng ông hiểu rõ nhiều nhân chứng sẽ sợ bị đe dọa nên không dám trình chứng cứ. Ông nói: “Tôi rất buồn, quá bất công khi những kẻ đó không bị trừng phạt”.
Ông Paween không biết chính phủ Thái sẽ phản ứng thế nào trước việc ông xin tỵ nạn chính trị. Ông nói rất buồn vì phải rời bỏ quê hương và không thể tiếp tục làm việc.
Ông cũng cảm thấy sự sớ trêu: là người muốn giúp người tỵ nạn nhưng rồi ông lại phải xin tỵ nạn. Ông nói rằng khó truy đuổi những kẻ dính líu, nhưng ông “phải làm nhiệm vụ của mình. Tôi không nghĩ về những việc này. Nay tôi nhận ra nó quá nguy hiểm”.
Tư lệnh Cảnh sát hoàng gia Thái Lan Chakthip Chaijinda nói với các nhà báo hôm 11.12, rằng một nhóm pháp lý đang xem xét bình luận của ông Paween có là vu khống hay không. Ở Thái Lan, vu khống là một tội hình sự.
Tướng Chakthip nói: “Tôi không biết lý do ông ấy phải ra đi và nói chuyện này, nhưng lẽ ra ông ấy không nên đề cập chuyện này, vì nó gây tổn thất uy tín quốc gia”.
Ông cũng nói Paween là sĩ quan duy nhất nói lên việc ông ấy bị đe dọa mạng sống. Và việc thuyên chuyển ông Paween không phải là sự trù dập của chỉ huy lực lượng cảnh sát.
Nhưng nhóm pháp lý cũng được ông Chakthip ra lệnh xác minh ai là “những người có ảnh hưởng”, như ông Paween nói.
 |
| Tướng tư lệnh Cảnh sát hoàng gia Thái Lan Chakthip |
Tướng Chakthip giải thích sự thuyên chuyển vì ông Paween biết rõ chuyện buôn người, nên ông thích hợp với một vị trí công tác mới là phó giám đốc sở cảnh sát tỉnh số 8 (quản lý miền nam Thái Lan).
Ông còn nói cấp trên mới của ông Paween cũng không muốn ông Paween đến làm việc. Thiếu tướng Tesa Siriwato, chỉ huy cảnh sát tỉnh số 8, nói ông Paween từng là cấp dưới của ông ta nhưng “vô kỷ luật, bất tuân lệnh cấp trên”.
Tướng Tesa còn nói Paween chỉ mới công bố một nửa sự thật, khiến nước ngoài đánh giá thấp uy tín Thái Lan, vì những gì ông Paween đã nói với giới truyền thông Úc có thể khiến hàng ngàn cảnh sát trẻ toàn Thái Lan nản chí.
Đại tá Winthai Suvari, người phát ngôn của quân đội Thái Lan và Hội đồng quốc gia vì trật tự hòa bình (NCPO, tức chính phủ) nói cấp trên của Paween và cảnh sát đều có các biện pháp giúp bảo vệ ông khỏi những sự dọa giết.
Nhưng ông Winthai cho rằng có sự bất mãn cá nhân trong vụ việc này. Ông khẳng định chính phủ đang quyết liệt xử lý nạn buôn người, nhiều quan chức đã bị truy tố.
Người phát ngôn cảnh sát Detnarong Sutthichanbancha cho biết lực lượng đang điều tra các cáo buộc của ông Paween, sẵn sàng trao đổi với ông, nhưng ông Paween nói cần chuyển đơn tố cáo lên cấp trên để điều tra.
Việc tướng Paween xin tỵ nạn chính trị sẽ gây khó xử cho chính phủ Úc, vốn đã lập quan hệ thân cận với các tướng quân đội từng lật đổ chính phủ dân cử Thái Lan hồi năm 2014.
Chính phủ Thái Lan, hiện gồm nhiều tướng quân đội, hồi tháng 7 bị Mỹ xếp vào danh sách đen trong một báo cáo nêu Thái Lan hai năm liên tiếp không nỗ lực chống nô lệ thời hiện đại.
Bộ Ngoại giao Thái Lan nhấn mạnh rằng Thái Lan “đạt nhiều tiến bộ cụ thể” trong việc chống buôn người. Nhưng các tổ chức nhân quyền khẳng định Thái Lan luôn nhắm mắt làm ngơ, trước việc nhiều sĩ quan của các lực lượng an ninh dính líu hoạt động buôn người.
Chuyện buôn người cực kỳ nhạy cảm với chính quyền Thái Lan. Một nhà báo Thái Lan, cùng một biên tập viên Úc đã bị kiện tội vu khống hồi năm ngoái, do họ đã đưa tin rằng các sĩ quan hải quân Thái Lan dính líu chuyện buôn người Rohingya refugees.
Hồi tháng 9, một phiên tòa tuyên họ vô tội, sau khi các tổ chức nhân quyền và ủng hộ tự do báo chí lên án vụ xét xử này.
Vĩnh Thụy - Theo Guardian, The Age, Một thế giới
