"Đám mây" là một dịch vụ đang hiện diện khắp mọi nơi. Cái tên là vậy, nhưng những bức ảnh bạn đăng trên Instagram, lời chúc mừng sinh nhật bạn đăng trên một trang Facebook, hay chương trình truyền hình bạn xem trên Netflix,... không tồn tại “trên một quả bóng ngưng tụ âm u giữa trời” mà những dữ liệu đó tồn tại trong các máy chủ khổng lồ - tất cả kết nối với nhau trong hàng hàng lớp lớp các tháp máy chủ tại nhiều “nhà kho” khổng lồ. Đó chính là các trung tâm dữ liệu của các hãng công nghệ.
Hãy tưởng tượng lượng nhiệt mà máy tính xách tay của bạn thải ra, nhưng nhân lên số lượng của cả một trung tâm lớn, với hàng ngàn máy tính lớn và tất cả được kết nối với nhau, hoạt động không ngừng nghỉ, 24 giờ mỗi ngày, bảy ngày mỗi tuần sẽ thải ra lượng nhiệt lớn như thế nào.
Hoạt động làm mát đối với các trung tâm này thường là dùng nước lạnh và rất nhiều quạt thổi khí mát vào và hút khí nóng ra. Khí nóng sẽ thải ra ngoài. Nhưng hơi nóng là năng lượng - Đó là lý do Thụy Điển quyết định sử dụng hơi nóng để sưởi ấm nhà người dân.
Tại Stockholm, dự án có tên là Công viên Dữ liệu Stockholm (Stockholm Data Parks) hoạt động theo thỏa thuận hợp tác với chính quyền thành phố với Fortum Värme - Công ty sưởi ấm và làm mát tại địa phương, và các đối tác khác, nhằm làm sạch môi trường.
Nhiều trung tâm dữ liệu lớn tại Stockholm đã tham gia dự án này và số lượng ngày càng tăng lên khi ngày càng có nhiều doanh nghiệp tìm cách có được danh tiếng là “quan tâm đến môi trường”, đồng thời họ còn kiếm được tiền từ một mô hình kinh doanh mới – bán nhiệt lượng tỏa ra từ các hệ thống thiết bị của mình.
Cách dự án vận hành như sau: Nước lạnh được bơm qua các ống dẫn đến trung tâm dữ liệu, nơi sẽ được dùng để tạo ra không khí lạnh thổi vào hệ thống máy chủ để tránh máy chủ quá nóng; và nguồn nước này được làm nóng trong quá trình làm mát máy chủ, sẽ chảy lại về hệ thống ống dẫn và chảy về nhà máy của Fortum, nơi sẽ phân phối nước nóng đi các nơi.
Thụy Điển không phải là quốc gia duy nhất theo đuổi ý tưởng này. Có một số dự án cỡ nhỏ đã được tiến hành ở một số nơi như Phần Lan, nơi nhiệt lượng từ một trung tâm dữ liệu đã được sử dụng để làm ấm nhiều ngôi nhà trong thành phố nhỏ từ năm ngoái. Cũng đã có nhiều chương trình được thực hiện ở Hoa Kỳ, Canada, và Pháp.
Nhưng quyết định của Thụy Điển nâng cấp dự án này lên tầm cỡ quốc gia là một thử nghiệm chưa từng có tiền lệ.
Công viên Dữ liệu Stockholm trông đợi sẽ sản sinh ra đủ nhiệt lượng để sưởi ấm cho 2.500 căn hộ của cư dân vào năm 2018, nhưng mục tiêu dài hạn là đạt được 10% nhu cầu sưởi ấm của Stockholm vào năm 2035.
Theo Trung tâm Dữ liệu của Thụy Điển - đơn vị thực hiện các dự án giống như tại Stockholm khắp quốc gia này - chỉ cần 10 MW điện để sưởi ấm 20.000 căn hộ hiện đại. Một trung tâm dữ liệu thông thường của Facebook sử dụng đến 120 MW.
Một trong những ưu đãi lâu dài cho các công ty tham dự chương trình tại Stockholm chính là các ưu đãi về tài chính - họ có thể bán đi nhiệt lượng đã thải ra. Ngoài ra, Fortum cũng cung cấp nước lạnh miễn phí để làm mát các máy chủ.
Với cách làm này, Thụy Điển vừa thu hút được các tập đoàn công nghệ về với mình, đồng thời còn giảm được nguồn năng lượng cần thiết trong việc sưởi ấm nhà cửa cho người dân, nhưng cao hơn hết là giải quyết triệt để được ô nhiễm môi trường cũng như tận dụng triệt để được các nguồn năng lượng chuyển hóa trong cuộc sống.
Theo Xã hội Thông tin (nguồn BBC)
