Hiệp hội Phát thanh truyền hình Nhật Bản (NHK) đưa tin, ngày 19/11 quan chức Nhật Bản cho biết một tàu trinh sát quân sự của Trung Quốc đã bị phát hiện ở phía nam đảo Yakushima vào khoảng 8 giờ 40 phút tối cùng ngày, con tàu này khi đó đang đi trong vùng tiếp giáp của Nhật Bản và hướng đến vùng biển thuộc lãnh hải Nhật Bản.
Quan chức Nhật chỉ ra rằng tàu trinh sát của Trung Quốc đã đi trong khu vực tiếp giáp ở phía tây gần đảo Kuchinoerabu vào khoảng 1h20 sáng ngày 20/11, do đó tin rằng chiếc tàu Trung Quốc được đề cập đã đi qua vùng biển của Nhật Bản.
 |
Khu vực tàu trinh sát của Trung Quốc hoạt động trong lãnh hải Nhật Bản (Ảnh: Đông Phương). |
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết, lúc 8h40 tối 19/11, máy bay tuần tra biển P-1 của Lực lượng Phòng vệ biển (Hải quân) Nhật Bản đã phát hiện một tàu trinh sát Type 636A của Hải quân Trung Quốc (được Trung Quốc gọi là tàu khảo sát biển tổng hợp) ở vùng lãnh hải phía nam Yakushima, đi từ vùng tiếp giáp về phía tây; lúc 1 giờ 20 sáng ngày hôm sau, tàu khảo sát đi về phía tây trong vùng tiếp giáp lãnh hải phía tây đảo Kuchunagabe. Bộ Quốc phòng Nhật Bản phán đoán rằng con tàu này đang hành trình trong lãnh hải của Nhật Bản trong khoảng thời gian trên nhưng không trao đổi hoạt động chi tiết khi đi vào; máy bay tuần tra biển P-1 đã thu thập thông tin tình báo và thực hiện biện pháp giám sát an ninh trong khoảng thời gian trên.
Đây là lần thứ tư Bộ Quốc phòng Nhật Bản công bố việc tàu chiến Trung Quốc xâm nhập lãnh hải Nhật Bản sau các lần vào tháng 11/2004, tháng 6 /2016 và tháng 7/2017. Lần này Bộ Quốc phòng Nhật Bản không ban hành "Hành động cảnh báo hàng hải" sử dụng vũ khí theo quy định của "Đạo luật Lực lượng Phòng vệ". Theo Công ước của Liên Hợp Quốc về Luật Biển, tàu của các quốc gia có quyền “đi qua vô hại” trong lãnh hải của các quốc gia khác, với điều kiện việc đi qua đó không gây tổn hại đến hòa bình, trật tự tốt đẹp hoặc an ninh của nước ven biển, cũng không được triển khai bất kỳ hoạt động quân sự hoặc kinh tế nào. Bộ Quốc phòng Nhật Bản tuyên bố rằng họ vẫn đang xem xét đánh giá liệu vụ việc này có phải là “đi qua vô hại" hay không.
 |
Máy bay tuần tra biển P-1 của Nhật Bản (Ảnh: Đông Phương). |
Đồng thời, Cảnh sát biển Nhật Bản cũng cáo buộc 4 tàu Hải Cảnh Trung Quốc đã đi vào lãnh hải Nhật Bản gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp vào hôm thứ Sáu (19/11) lần đầu tiên kể từ ngày 20/10 năm nay.
Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Hiroshi Matsuno đã cáo buộc Trung Quốc vi phạm luật pháp quốc tế, bày tỏ lấy làm tiếc và không thể chấp nhận được, đồng thời sẽ tăng cường giám sát các vùng biển lân cận. “Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982” quy định chiều rộng lãnh hải được đo từ đường cơ sở và không vượt quá 12 hải lý.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cũng chỉ ra rằng các tàu khu trục Type 052D Đường Sơn, tàu khu trục Type 054A Hàm Đan của Hải quân Trung Quốc và tàu khu trục Đô đốc Panteleev của Hải quân Nga vào hôm thứ Năm (18/11) đã đi từ Biển Nhật Bản vào Biển Hoa Đông qua eo biển Tsushima. Ngoài ra, 2 máy bay ném bom H-6K của Không quân Trung Quốc và 2 máy bay ném bom Tu-95MS của Không quân Nga cũng đã thực hiện một chuyến tuần tra chiến lược chung trên không phận Biển Nhật Bản và Biển Hoa Đông vào ngày 19/11. Các máy bay này đã bay qua eo biển Tsushima và eo biển Miyako. Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho rằng Trung Quốc và Nga đã cùng nhau tiến hành dồn dập các hoạt động quân sự nhằm vào Nhật Bản, và phía Nhật Bản đã tăng cường cảnh giác.
 |
Tàu khu trục Type 054A Hàm Đan của Hải quân Trung Quốc (Ảnh: Sina). |
Hiện nay Trung Quốc có 9 tàu trinh sát (được họ gọi là Tàu khảo sát tổng hợp biển Type 636A), có lượng choán nước đầy tải 5.883 tấn, tốc độ tối đa 17,5 hải lý/giờ, chủ yếu thu thập thông tin tình báo biển phục vụ cho hoạt động của tàu ngầm. Tàu được trang bị hơn 20 hệ thống đo lường, trong quá trình hoạt động trên biển, tàu này tiến hành các hoạt động đo đạc độ sâu, khảo sát địa mạo đáy biển, quan trắc khí tượng biển, và thả các phao dùng cho quân sự.
Theo Đông Phương, gần đây, các hoạt động quân sự của Trung Quốc ở vùng biển, vùng trời gần Nhật Bản diễn ra liên tục. Ngày 12/11, tàu khu trục Type 052D Nam Kinh, tàu hộ vệ Type 054A Dương Châu và tàu tiếp tế tổng hợp Type 903A Cao Bưu Hồ đã đi qua eo biển Miyako, từ Tây Thái Bình Dương đi vào biển Hoa Đông.
Ngày 13/11, các tàu khu trục Type 052D Đường Sơn, tàu khu trục Type 054A Hàm Đan đi qua eo Tsushima, từ biển Hoa Đông đi vào biển Nhật Bản.
Ngày 16/11, tàu hộ vệ Type 054A Ích Dương đi qua eo Tsushima, từ biển Hoa Đông đi vào biển Nhật Bản.
Ngày 17/11, một tàu trinh sát Type 636A đi vào lãnh hải Nhật ở gần đảo Kuchunagabe.
Ngày 18/11, tàu khu trục Type 052D Đường Sơn, tàu khu trục Type 054A Hàm Đan của Hải quân Trung Quốc và tàu khu trục Đô đốc Panteleev của Hải quân Nga vào hôm thứ Năm (18/11) đã đi từ Biển Nhật Bản vào Biển Hoa Đông qua eo biển Tsushima.
