Nga “đại náo” Syria, Trung Đông với vũ khí bí mật

Các máy bay Nga được trang bị các hệ thống ngắm và dẫn bắn điện tử tối tân. Các thiết bị tinh vi này giúp máy bay Nga có thể bay rất cao, bất kể ngày hay đêm và tác chiến trong hầu hết các điều kiện thời tiết, cũng như có thể tấn công các mục tiêu với độ chính xác chết người.
Phi công Nga tham gia chiến dịch không kích chống khủng bố tại Syria đều là những người dày dạn kinh nghiệm chiến đấu tại Georgia và Chechnya
Phi công Nga tham gia chiến dịch không kích chống khủng bố tại Syria đều là những người dày dạn kinh nghiệm chiến đấu tại Georgia và Chechnya

Chiến dịch quân sự của Nga tại Syria chỉ bao gồm 4.000 binh sĩ và 50 chiến đấu cơ và trực thăng. StrategyPage  cho rằng quy mô nhỏ của lực lượng này cho thấy một thực tế buồn về Nga thời hậu Chiến tranh Lạnh. Quân đội Nga đã lâu không có cách thể hiện năng lực chiến đấu và có ít vũ khí thời hậu Chiến tranh Lạnh.

Theo StrategyPage, quân Nga chỉ có một ít bom thông minh và vẫn chủ yếu dựa vào các loại bom thông thường được chế tạo từ những năm 1980, ngay trước khi Chiến tranh Lạnh kết thúc năm 1991. Qua những năm 1990, khoảng 80% lực lượng vũ trang khổng lồ của Liên Xô đã ran rã. Không quân và hải quân Nga hiện nay chỉ bằng chưa đầy 10% sức mạnh thời Chiến tranh Lạnh và quân đội có ít các lữ đoàn chiến đấu hơn so với thời Chiến tranh Lạnh.

Tuy nhiên có một điều quan trọng mà Nga sở hữu và quân đội Syria rất cần: hỗ trợ để duy trì và nâng cấp kho vũ khí, trang thiết bị lớn từ thời Xô viết của Syria. Nhân viên bảo trì và kỹ thuật Nga đổ sang Syria nâng cấp các thiết bị và vũ khí. Hàng ngàn loại vũ khí và xe cộ của quân đội Syria trước đó không tác chiến được hoặc chỉ sử dụng được phần nào nay đã trở lại trạng thái dùng tốt.

Nạp vũ khí cho máy bay trước giờ xuất kích tại sân bay Latakia
Nạp vũ khí cho máy bay trước giờ xuất kích tại sân bay Latakia

Nga cũng điều tới Syria một số các loại máy bay không người lái mới sản xuất, trước đó từng thử lửa trong chiến trận tại Ukraine, cùng với rất nhiều thiết bị tác chiến điện tử đẳng cấp thế giới. Với tất cả những động thái kể trên đã giúp quân đội Syria trở nên hiệu quả hơn trong chiến đấu và là một cú hích lớn về mặt tinh thần đối với Syria nói chung.

Nga cũng dùng ngay kinh nghiệm tại Syria để nâng cấp lực lượng vũ trang của mình. Nga thấy rằng họ không duy trì tốt tình trạng sẵn sàng chiến đấu cho các chiến đấu cơ trong khu vực như lực lượng không quân phương Tây.  Không lực Mỹ tại Trung Đông có tỷ suất sẵn sàng chiến đấu tới 90% so với 70% của Nga. Mỹ có rất nhiều kinh nghiệm chiến đấu, đặc biệt là tại Trung Đông. Người Nga đang học hỏi, nhất là từ người Syria đang dạy họ cách đối phó với bụi, cát và cái nóng. Trong khi đó Nga đang đang khẩn trương chế tạo thêm các loại bom dẫn đường và tên lửa sử dụng hệ thống vệ tinh quân sự  (GLONASS/ GPS).

Nga hiện nay đang học từ chính các loại bom thông minh của họ vận hành tốt trong thực chiến và cải tiến các thiết kế vừa tăng cường năng lực sản xuất. StrategyPage “dìm hàng” rằng thậm chí Nga không thể sử dụng các loại bom dẫn đường thông minh (dùng laser và GPS) thường xuyên như không quân phương Tây và một số nước Arab giàu có Vùng Vịnh đã làm. Các nước này sử dụng tới 90% bom thông minh trong chiến dịch không kích.

Theo StrategyPage, Nga nắm được bí quyết chế tạo vũ khí thông minh từ thập niên 1970, rất nhiều loại dựa trên các loại bom thông minh (hoặc mảnh vỡ) thu được trên chiến trường Việt Nam. Vấn đề là Nga chưa bao giờ chế tạo hoặc sử dụng nhiều các loại vũ khí này. Lâu nay Nga xem đó là những loại vũ khí đặc biệt chỉ sử dung cho các chiến dịch đặc biệt và do đó có rất ít cơ hội như vậy cho tới nay (chiến dịch quân sự tại Syria). Từ những năm 1990, Nga đã hiểu rằng các loại vũ khí thông minh trên có thể tạo ra sự khác biệt lớn nhưng suốt thập niên 190 Nga không có tiền để chế tạo bất cứ loại bom mới nào.

Thậm chí ngay với Mỹ, không phải tới cuộc chiến Vùng Vịnh 1991 thì tác động đầy đủ của các loại vũ khí này mới được lưu tâm. Chỉ có 16% trong số 250.000 quả bom được ném xuống có thiết bị dẫn đường. Nhưng các phân tích sau cuộc chiến tiết lộ rằng bom thông minh đã tiêu diệt 75% các mục tiêu.

Công thức này tiếp tục được lặp lại và phải tới cuối thập niên 1990 Mỹ không sử dụng thứ gì khác ngoài bom thông minh. StrategyPagpe cho rằng với Nga, trong khi các loại bom thông minh mới đã được phát tiển ở Nga song rất ít được chế tạo.  Chỉ một số ít các chiến đấu cơ Nga được trang bị để sử dụng các loại bom thông minh và một số ít phi công có kinh nghiệm với các vũ khí này. Do đó không có gì ngạc nhiên khi Nga chỉ dụng hạn chế bom thông minh mới tại Syria. Thực tế đơn giản là Nga có ít vũ khí loại này và thậm chí còn ít hơn các máy bay và phi công có khả năng sử dụng chúng, StrategyPage nhận định.

Trong khi đó, một số chuyên gia lại đánh giá rất cao hiệu quả chiến dịch không kích của không quân Nga tại Syria. Thậm chí có ý kiến còn cho rằng “Nga không kích một ngày bằng Mỹ và liên quân không kích cả một năm”. Theo truyền thông Nga, có được kết quả trên là nhờ các chiến đấu cơ Nga đều mang được trọng tải vũ khí lớn: Su-25 chở được 4 tấn, Su-24 tới 8 tấn còn Su-34 mang được tới 12 tấn vũ khí các loại.

Không chỉ mang được nhiều bom hơn mà còn có thể chở được bom cỡ lớn hơn, có khả năng phá hủy lớn hơn các loại bom nhỏ hơn mà quân đội Syria đang dùng. Tuy nhiên, hệ thống dẫn bắn mới là thứ tạo ra sự khác biệt chủ yếu. Các máy bay và phi công Syria chỉ có thể tác chiến tốt nhờ vào kỹ năng và trình độ của phi công và không kích những mục tiêu phi công phát hiện được và chỉ có thể bay ban ngày và trong điều kiện thời tiết tốt.

Điều quan trọng là các máy bay Syria phải bay sát mặt đất để tấn công, điều này dễ bị phiến quân phát hiện sớm và có nghĩa phi công có nguy cơ thường trực bị bắn rơi bằng tên lửa vác vai (MANPADS) hoặc pháo cao xạ, vốn là hiểm họa chết người với các máy bay hoạt động ở độ cao thấp và phiến quân rất sẵn.

Trái lại, các máy bay Nga được trang bị các hệ thống ngắm và dẫn bắn điện tử tối tân. Các thiết bị tinh vi này giúp máy bay Nga có thể bay rất cao, bất kể ngày hay đêm và tác chiến trong hầu hết các điều kiện thời tiết, cũng như có thể tấn công các mục tiêu với độ chính xác chết người.

Trang bị tối tân giúp không quân Nga có thể tác chiến trong hầu hết các điều kiện thời tiết với độ chính xác chết người
Trang bị tối tân giúp không quân Nga có thể tác chiến trong hầu hết các điều kiện thời tiết với độ chính xác chết người

Kể từ đó các chiến đấu cơ Nga bay ở độ cao lớn thường vượt tầm bắn của các loại pháo cao xạ phòng không và tên lửa MANPADS. Hơn nữa, phiến quân có rất ít thời gian hoặc không được cảnh báo về sự hiện diện của không quân Nga. Trong đa số các trường hợp, các chiến binh thánh chiến không biết máy bay Nga có mặt cho tới khi ăn bom.

Thực tế Nga có thể không kích phiến quân với độ chính xác chết người vào bất cứ lúc nào, ngày cũng như đêm, không hề có sự cảnh báo nào, sử dụng các loại bom mạnh hơn tất cả các loại mà quân đội Syria từng có.

Chiến dịch không kích của Nga đang tiến hành có trình độ công nghệ tương đương với các chiến dịch không kích gần đây của Mỹ. Sự khác biệt lớn nhất là thời điểm không kích. Qua các báo cáo thu thập được về số lượng phiến quân tháo chạy và đào ngũ, tính hiệu quả của chiến dịch không kích của Nga hiện nay đang bắt đầu khiến phiến quân suy sụp tinh thần. Thậm chí trong những ngày gần đây, Nga tăng cường hành động càng khiến cho tình trạng này tồi tệ hơn.

Các nhóm phiến quân nói rằng nguyên do các cuộc không kích của Nga cực kỳ hiệu quả vì lẽ thông tin về một số nhóm thánh chiến được các thành viên của phe đối lập Syria cung cấp. Tuy nhiên, dù lý giải này có đúng hay không cũng đã gây ra sự hoảng loạn và nghi ngờ vốn dĩ đã tồn tại giữa vô số các nhóm phiến quân tại Syria.

Theo QPAN