Cũng theo một quan chức đến từ Taliban, phòng trào Hồi giáo này đang chuẩn bị để tiếp quản khu vực sân bay quốc tế Hamid Karzai từ tay Mỹ. Reuters dẫn lời một quan chức an ninh phương Tây giấu tên nói rằng thời điểm kết thúc chiến dịch sơ tán của Mỹ hiện vẫn chưa được làm rõ.
Tổng thống Mỹ Joe Biden trước đó từng khẳng định sẽ tuân thủ thời hạn chót rút quân khỏi Afghanistan vào ngày thứ Ba, ngày 31/8
“Chúng tôi muốn đảm bảo rằng mọi thường dân nước ngoài và những người đang chịu rủi ro sẽ được sơ tán ngày hôm nay. Các lực lượng sẽ bắt đầu rút khỏi ngay sau khi tiến trình đó hoàn tất” – vị quan chức an ninh hiện đang làm việc tại sân bay Kabul nói với Reuters.
Theo một thỏa thuận với Mỹ, Taliban cho hay họ sẽ cho phép người nước ngoài và những công dân Afghanistan muốn đi, được rời khỏi nước này. Mỹ và các đồng minh đã sơ tán được khoảng 113.500 người khỏi Afghanistan trong vòng 2 tuần qua, nhưng hàng chục nghìn người muốn rời khỏi đó sẽ bị bỏ lại.
Hôm 28/8 vừa qua, Reuters dẫn lời một quan chức nói rằng có chưa đến 4.000 binh sĩ đã rời khỏi sân bay Kabul, giảm từ mức 5.800 trong thời điểm cao độ của chiến dịch sơ tán. Phát ngôn viên John Kirby của Lầu Năm Góc nói rằng, một số binh sĩ đã rút khỏi Afghanistan, nhưng từ chối nói về số lượng binh sĩ còn ở đó.
Trong khi đó, Taliban nói với Reuters rằng họ đã chuẩn bị sẵn đội ngũ kỹ sư và kỹ thuật viên, sẵn sàng tiếp quản sân bay này khi Mỹ rút đi.
“Chúng tôi đã chờ đợi cú gật đầu cuối cùng từ người Mỹ để tiếp quản hoàn toàn sân bay Kabul, bởi cả hai bên đều nhắm tới việc trao trả nhanh chóng” – vị quan chức của Taliban nói với Reuters.
Vị quan chức an ninh phương Tây cho hay, đám đông tập trung tại các cổng sân bay đã giải tán, sau khi chính phủ Mỹ đưa ra cảnh báo đặc biệt về khả năng xảy ra thêm một vụ tấn công nữa ở sân bay Kabul, sau vụ đánh bom tự sát xảy ra hôm 26/8.
Trong hôm 27/8, Mỹ đã thực hiện đòn không kích trả đũa nhằm vào Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng – kẻ thù của cả Mỹ lẫn Taliban, tổ chức tuyên bố nhận trách nhiệm vụ đánh bom liều chết ở Kabul. Tổng thống Biden thề sẽ truy lùng những kẻ đứng sau vụ đánh bom và nói rằng đây không phải đòn tấn công cuối cùng mà Mỹ thực hiện.
 |
Một người phụ nữ được kiểm tra an ninh tại Trung tâm Kiểm soát Sơ tán (EEC) tại sân bay Kabul (Ảnh: Reuters) |
Chính thức tiếp quản
Taliban đã lên án vụ không kích bằng drone mà Mỹ thực hiện ở tỉnh Nangahar, phía Đông thủ đô Kabul và tiếp giáp với Pakistan.
“Người Mỹ nên thông báo cho chúng tôi trước khi thực hiện đòn không kích. Đây rõ ràng là một đòn tấn công được thực hiện trên lãnh thổ của Afghanistan” – Reuters dẫn lời một phát ngôn viên của Taliban cho hay, thêm rằng có 2 phụ nữ và 1 trẻ em bị thương trong vụ không kích này.
Taliban cũng cho hay họ đã bắt giữ được một số kẻ tình nghi có liên quan tới vụ đánh bom sân bay Kabul.
Hôm 28/8, phát ngôn viên của Taliban, Zabihullah Mujahid, nói rằng Taliban sẽ tiếp quản sân bay “rất sớm” sau khi lực lượng Mỹ rút khỏi và sẽ sớm tuyên bố một nội các đầy đủ trong những ngày tới đây.
Mujahid nói với Reuters rằng Taliban đã bổ nhiệm các tỉnh trưởng và cảnh sát trưởng ở 33 trên tổng số 34 tỉnh của Afghanistan, và sẽ có hành động để giải quyết các vấn đề của nền kinh tế đất nước.
Taliban, đang đối mặt với sự thất thoát hàng tỉ USD tiền viện trợ từ nước ngoài, đang muốn duy trì quan hệ ngoại giao với Mỹ và các nước phương Tây sau khi họ rút đi. Anh nói rằng điều đó chỉ xảy ra nếu như Taliban cho phép những người muốn rời khỏi Afghanistan được như ý và tôn trọng nhân quyền.
Quân đội Mỹ và các chuyến bay của lực lượng đồng minh đã chở được ít người sơ tán hơn trong hôm 28/8 vừa qua, bởi Washington đang chuẩn bị kết thúc nhiệm vụ này.
Chuyến bay cuối cùng của Anh chở thường dân sơ tán khỏi Afghanistan đã rời khỏi Kabul trong hôm thứ Bảy vừa qua. Binh sĩ Anh sẽ tiếp nhận một lượng nhỏ công dân Afghanistan đi cùng với họ khi rời khỏi Kabul trong hôm Chủ nhật. Bộ trưởng Các lực lượng vũ trang Nick Carter thì cho hay, có hàng trăm người Afghanistan từng hợp tác với Anh sẽ không được sơ tán.
Mặc dù tình hình ở sân bay Kabul hết sức hỗn loạn, nhưng phần còn lại của thành phố lại không. Taliban đã ra chỉ thị cho người dân giao nộp trang thiết bị của chính phủ cũ, bao gồm vũ khí và phương tiện di chuyển, trong tuần này.
Vụ tấn công ở sân bay Kabul đã làm dấy lên làn sóng chỉ trích kịch liệt nhằm vào Tổng thống Mỹ Joe Biden, cả ở trong và ngoài nước. Tuy nhiên, ông vẫn bảo vệ quyết định của mình.
