Theo trang Deutsche Welle (Tiếng nói nước Đức) ngày 25/2, ông William Burns gọi Trung Quốc là "kẻ thù độc tài đáng sợ" và nói rằng “Trung Quốc đang tăng cường đánh cắp tài sản trí tuệ, đàn áp người dân, mở rộng sức ảnh hưởng của họ và xây dựng ảnh hưởng ở Mỹ”. Khi trả lời các thành viên của Quốc hội, ông Burns nói, nếu là hiệu trưởng của một trường đại học Mỹ, ông sẽ đề nghị đóng cửa Viện Khổng Tử. Trung tâm văn hóa do chính phủ Trung Quốc tài trợ này được nhiều nghị sĩ Quốc hội coi là công cụ tuyên truyền mệnh lệnh chính trị của chính phủ Trung Quốc.
Hãng tin Anh Reuters đưa tin ông William Burns, 64 tuổi, cựu Thứ trưởng Ngoại giao từng là một nhà ngoại giao chuyên nghiệp, mọi người từ mọi tầng lớp trong xã hội đều mong đợi ông dễ dàng được bổ nhiệm chính thức tại Thượng viện để trở thành Giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Ông Burns đã từng là Đại sứ Mỹ tại Jordan và Nga trong quá khứ, 3 vị trí cấp cao trong Bộ Ngoại giao và 5 lần bổ nhiệm được Thượng viện phê chuẩn.
Một quan chức quốc hội nói với Reuters rằng Ủy ban Tình báo Thượng viện có thể bỏ phiếu về đề cử ông trong hai tuần tới để cho phép các thành viên có thời gian hỏi Burns nhiều câu hỏi hơn. Khi điều trần trước ủy ban này vào ngày 24/2, ông Burns đã vạch ra 4 nhiệm vụ hàng đầu của mình sau khi nhậm chức, đó là “người dân, quan hệ đối tác, Trung Quốc và công nghệ”.
Dưới thời Tổng thống Joe Biden, quan hệ Mỹ - Trung tiếp tục căng thẳng (Ảnh: Sohu). |
Tại phiên điều trần, cựu Ngoại trưởng James Baker và cựu Giám đốc CIA kiêm Bộ trưởng Quốc phòng Leon Panetta đã giới thiệu về William Burns. Nếu được bổ nhiệm chính thức, ông sẽ là nhà ngoại giao chuyên nghiệp đầu tiên lãnh đạo CIA.
Trong phiên điều trần kéo dài hai giờ, các thượng nghị sĩ của cả hai đảng đều ca ngợi Burns. Thượng nghị sỹ Đảng Cộng hòa Richard Burr cho biết ông mong đợi ông Burns sẽ chính thức nhậm chức. Nghị sĩ Đảng Dân chủ Ron Wyden ca ngợi Burns về thành tích nhân quyền và bày tỏ sự ủng hộ đối với ông.
Cả chính quyền Biden và các thành viên Quốc hội muốn có đường lối cứng rắn chống lại Bắc Kinh đều coi việc cạnh tranh với Trung Quốc là ưu tiên hàng đầu của Mỹ. Giám đốc Tình báo Quốc gia của ông Biden, Avril Haines, cũng kêu gọi Mỹ có lập trường cứng rắn hơn đối với các mối đe dọa từ Trung Quốc trong phiên điều trần của ông vào tháng trước.
Mối đe dọa cũ và mới
Hành vi được coi là “xâm lược hung hăng” của Nga cũng khiến Mỹ lo lắng, đặc biệt là sự can thiệp của Nga vào cuộc bầu cử Mỹ và vụ hacker SolarWinds gần đây xâm nhập các cơ quan chính phủ. Các quan chức Mỹ đã đổ lỗi cho tin tặc Nga về vụ việc. Về điều này, ông Burns nói rằng chính quyền Biden sẽ sớm đệ trình báo cáo đánh giá về các vấn đề liên quan đến Nga, bao gồm cả vụ hacker SolarWinds.
Ông Burns cũng nói rằng các mối đe dọa từ Nga, Triều Tiên và Iran vẫn tồn tại, và đây là những mối đe dọa “quen thuộc” đối với Mỹ. Ông cũng đề cập đến các rủi ro an ninh quốc gia khác như biến đổi khí hậu, các vấn đề sức khỏe toàn cầu và các mối đe dọa mạng.
Ông Burns vào năm 2013 đã giúp chủ đạo các cuộc đàm phán bí mật giữa Mỹ và Iran, đặt nền tảng cho một thỏa thuận hạt nhân quốc tế, nhưng thỏa thuận này đã bị các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa phản đối. Ông tuyên bố tại phiên điều trần rằng quyết không cho phép Iran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Tất cả các thành viên chính phủ do ông Joe Biden đề cử đều bày tỏ lập trường cứng rắn với Trung Quốc khi điều trần trước Quốc hội (Ảnh: Deutsche Welle). |
Sau khi cựu Tổng thống Cộng hòa Donald Trump rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào năm 2018, chính quyền Biden tuần trước đã đề xuất ngồi lại với Iran và các chính phủ khác đã ký thỏa thuận năm 2015 để xem liệu có cách nào giúp các nước quay trở lại thỏa thuận hay không.
Theo Reuters, CIA đã gặp khó khăn dưới sự lãnh đạo của Donald Trump trong 4 năm qua do ông này thường xuyên phớt lờ kết quả điều tra của các cơ quan gián điệp, đặc biệt khi liên quan đến việc Nga can thiệp bầu cử tổng thống Mỹ năm 2016.
Thượng nghị sĩ của đảng Dân chủ Mark Warner, Chủ tịch Ủy ban Tình báo Thượng viện, nhấn mạnh điều này khi bắt đầu phiên điều trần. Ông nói: "Tôi muốn nghe cách ông lên kế hoạch để củng cố quy tắc này, đó là, cho dù có áp lực chính trị đến đâu, các quan chức CIA sẽ luôn làm điều đúng đắn và nói sự thật trước quyền lực”.
Với sự ủng hộ của nhiều đảng viên Cộng hòa và Dân chủ tại Thượng viện, Tổng thống Biden đã cho phép hầu hết đội an ninh quốc gia mà ông sắp xếp được nhậm chức theo đúng lịch trình. Giám đốc Tình báo quốc gia Avril Haines, Ngoại trưởng Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd James Austin đều dễ dàng giành được sự xác nhận.
Deutsche Welle bình luận, việc bổ nhiệm ông William Burns là bổ sung thêm một người chống Trung Quốc nữa vào chính phủ Mỹ.
Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương (Dongfang) ngày 25/2, tại phiên điều trần, vị cựu Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ này liệt kê “người dân, quan hệ đối tác, Trung Quốc và công nghệ" là 4 ưu tiên hàng đầu của ông sau khi nhậm chức, và nói: "Trong những ngày tới, vượt qua Trung Quốc sẽ là then chốt cho an ninh quốc gia của đất nước chúng ta". Ông còn mô tả Trung Quốc là "kình địch (kẻ thù mạnh mẽ) theo đuổi chủ nghĩa độc tài", và nước này đang tăng cường khả năng ăn cắp tài sản trí tuệ, đàn áp người dân, mở rộng phạm vi ảnh hưởng và xây dựng ảnh hưởng ở Mỹ. Và “một ban lãnh đạo Trung Quốc thù địch và có tính chất cướp đoạt đặt ra mối thách thức địa chính trị lớn nhất cho đất nước chúng ta”. Trả lời các câu hỏi, Burns nói rằng nếu ông là hiệu trưởng của một trường đại học Mỹ, ông sẽ đề xuất đóng cửa Viện Khổng Tử trong khuôn viên trường.
Đông Phương bình luận, William Burns nhấn mạnh lập trường chống Trung Quốc của mình tại phiên điều trần, nhưng các trang mạng truyền thông trước đó đã nghi ngờ ông là người "thân Trung Quốc". Trang Daily Caller đưa tin Burns từng là Chủ tịch của Quỹ Carnegie vì Hòa bình Quốc tế (CEIP) của Mỹ. Trong nhiệm kỳ của ông, CEIP đã có mối quan hệ thân thiết với Trung Quốc, đã mời một Ủy viên Hội nghị Hiệp thương Chính trị Nhân dân Trung Quốc (Chính Hiệp) tham gia hội đồng quản trị của CEIP. CEIP cũng đã nhận được tổng cộng 2 triệu USD từ Chính Hiệp Trung Quốc và một quỹ thân Trung Quốc ở Hồng Kông.