Elon Musk và Sam Altman, hai nhân vật nổi bật trong ngành công nghệ, từng hợp tác thành lập OpenAI vào năm 2015, một tổ chức phi lợi nhuận với mục tiêu phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) nhằm phục vụ lợi ích toàn nhân loại.
Tuy nhiên, mối quan hệ này dần trở nên căng thẳng khi Musk rời OpenAI vào năm 2018 và gần đây đệ đơn kiện Altman và OpenAI, cáo buộc họ đã "phản bội" các nguyên tắc sáng lập ban đầu. Dưới đây là diễn biến mối quan hệ phức tạp giữa Musk và Altman cùng những tranh cãi xung quanh OpenAI.
OpenAI và sứ mệnh nhân đạo
OpenAI được thành lập vào năm 2015 bởi một nhóm các nhà lãnh đạo công nghệ nổi tiếng, bao gồm Elon Musk, Sam Altman, Reid Hoffman, Peter Thiel, và Jessica Livingston. Mục tiêu ban đầu của tổ chức là phát triển trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) một cách an toàn và có lợi cho toàn nhân loại. Tuyên bố trên trang web của OpenAI nêu rõ đây sẽ là một tổ chức phi lợi nhuận, minh bạch và hoạt động dựa trên nguồn mở.
Vào thời điểm đó, Musk công khai bày tỏ lo ngại về nguy cơ của AI đối với nhân loại, gọi đây là "mối đe dọa hiện hữu lớn nhất". Tuy nhiên, mối quan hệ giữa Musk và OpenAI bắt đầu rạn nứt khi ông rời hội đồng quản trị vào năm 2018.
Khi Elon Musk rời OpenAI, Tesla và SpaceX của ông đang tăng cường nghiên cứu AI, dẫn đến lo ngại về xung đột lợi ích.
OpenAI tuyên bố việc rời đi của Musk sẽ giúp giảm thiểu khả năng xảy ra tranh chấp trong tương lai. Tuy nhiên, một báo cáo từ The New Yorker tiết lộ rằng Musk đã rút lại cam kết tài trợ bổ sung cho OpenAI khi ra đi, khiến Altman phải tìm nguồn tài chính khác để duy trì hoạt động của tổ chức.
Vào năm 2023, các báo cáo chỉ ra rằng Musk từng đề xuất điều hành OpenAI vào năm 2018 nhưng bị Altman và các nhà sáng lập khác từ chối. Sau khi thất bại trong việc giành quyền kiểm soát, Musk quyết định rút vốn và rời bỏ tổ chức.
Trong một dòng tweet năm 2019, Musk giải thích ông không đồng tình với định hướng phát triển của OpenAI và cho rằng việc chia tay là cần thiết.
Musk chỉ trích OpenAI và đáp trả từ Altman
Từ sau khi rời đi, Elon Musk liên tục chỉ trích OpenAI. Ông cáo buộc tổ chức này đã rời xa các nguyên tắc ban đầu, trở thành một công ty "nguồn đóng" và "vì lợi nhuận tối đa" dưới sự kiểm soát của Microsoft.
Vào năm 2022, Elon Musk đã chặn quyền truy cập của OpenAI vào dữ liệu Twitter. Elon Musk nhận định OpenAI cần có sự minh bạch hơn về kế hoạch doanh thu và cấu trúc quản trị của tổ chức.
Elon Musk cũng bày tỏ sự bức xúc trước thành công vượt bậc của ChatGPT – chatbot AI do OpenAI phát triển, thu hút hàng triệu người dùng ngay sau khi ra mắt.
Trong một tweet vào năm 2023, Musk đặt câu hỏi về tính hợp pháp của việc một tổ chức phi lợi nhuận ông từng tài trợ 100 triệu USD lại chuyển đổi thành một công ty trị giá hàng tỷ USD.
Trước những chỉ trích từ Musk, Altman khẳng định phần lớn các cáo buộc của Musk là "không đúng sự thật".
Trong một tập podcast vào năm 2023, Altman thừa nhận Musk thực sự quan tâm đến sự an toàn của AGI nhưng không đồng ý với cách tiếp cận cực đoan của ông. Altman cũng chia sẻ ông coi Musk là một trong những người hùng của mình, dù thừa nhận rằng phong cách lãnh đạo của Musk có phần "khắc nghiệt".
Khi trả lời về lời chỉ trích rằng OpenAI không còn minh bạch, Altman cho biết tổ chức vẫn cam kết với sứ mệnh nhân đạo ban đầu nhưng cần cân nhắc yếu tố thương mại để tiếp tục hoạt động và mở rộng quy mô.
Cuộc chiến giữa Musk và OpenAI
Căng thẳng giữa Musk và OpenAI đạt đỉnh điểm khi Musk đệ đơn kiện OpenAI, Altman và Greg Brockman – nhà đồng sáng lập khác của tổ chức. Musk cáo buộc OpenAI đã vi phạm các nguyên tắc sáng lập, biến tổ chức thành một công cụ kiếm lợi nhuận cho Microsoft thay vì vì lợi ích nhân loại.
Luật sư của Musk nhận định OpenAI đã "đánh mất bản chất nguồn mở" và đi ngược lại sứ mệnh ban đầu. Trong khi đó, Altman và OpenAI vẫn chưa chính thức phản hồi về vụ kiện.
Mặc dù công khai chỉ trích AI, Musk vẫn âm thầm phát triển xAI – công ty AI của riêng ông. Được công bố vào năm 2023, xAI có mục tiêu "hiểu bản chất thực sự của vũ trụ". Dự án này bao gồm Grok, một chatbot AI mới, cho thấy Musk không từ bỏ tham vọng dẫn đầu trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Mối quan hệ giữa Musk và Altman cho thấy sự phân cực trong cách tiếp cận AI: một bên tập trung vào lợi ích nhân loại, một bên lo ngại về rủi ro tiềm tàng. Dù cả hai đều đồng tình về tầm quan trọng của AGI, những bất đồng sâu sắc khiến khả năng hợp tác giữa họ trong tương lai gần trở nên khó khăn.
Tranh cãi này không chỉ là câu chuyện cá nhân mà còn phản ánh cuộc đua toàn cầu trong việc định hình tương lai của AI – nơi lợi ích thương mại và sứ mệnh nhân đạo không ngừng đối đầu.
Theo Business Insider
