Ngành ngân hàng đang chuẩn bị chuyển đổi từ thẻ từ sang thẻ chip nội địa để chuẩn bị hạ tầng cho thanh toán không dùng tiền mặt.
Theo ông Nguyễn Quang Minh, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas): Thực hiện kế hoạch chuyển đổi toàn bộ 75 triệu thẻ ATM đang lưu hành trên thị trường sang thẻ chip nội địa, ngành ngân hàng đã chuẩn bị sẵn hạ tầng, khi có sự liên thông giữa các ngành khác sẽ phát triển các dịch vụ công ích cho người dân trên nền tảng sẵn có. Thẻ chip nội địa có thể áp dụng vào nhiều lĩnh vực thanh toán không dùng tiền mặt cho các dịch vụ như y tế, giáo dục, giao thông, bảo hiểm.
Thẻ chip cho phép mở rộng khả năng tích hợp các tiện ích thanh toán với các ngành kinh tế khác, hướng tới chiếc thẻ thanh toán đa năng. Ví dụ, đối với thanh toán phí giao thông như đi xe bus công cộng chẳng hạn, khách hàng có thể trả phí trực tiếp từ thẻ chip mà không cần phải xếp hàng mua vé, không phải đăng ký dịch vụ, không cần ghi nhớ vé của từng chuyến đi, không thanh toán bằng tiền mặt, dữ liệu các giao dịch được bảo vệ an toàn.
Cũng theo ông Nguyễn Quang Minh, theo kinh nghiệm của một số nước, khi triển khai thanh toán trong giao thông có thể thực hiện với 2 mô hình: Mô hình thứ nhất, dùng chính thẻ thanh toán/thẻ ngân hàng sử dụng trực tiếp trong thanh toán giao thông. Với mô hình này đang áp dụng tại Anh. Anh là một quốc gia “không tiếp xúc”, với số lượng thiết bị POS contactless là hơn 460.000 thiết bị; số lượng thẻ contactless là khoảng gần 50 triệu thẻ; 18% người Anh sở hữu thẻ EMV Contactless và sử dụng thường xuyên. Theo số liệu từ 2012 đến 2014, giá trị thanh toán contactless khoảng 1 tỷ Bảng Anh. Năm 2016, số lượng giao dịch thẻ contactless thanh toán trong giao thông 7,7 triệu giao dịch mỗi tuần, chiếm 30% số lượng thanh toán trong tàu điện, 25% số lượng thanh toán trong xe bus.
Mô hình thứ hai là dùng thẻ thanh toán giao thông tương thích với chuẩn thẻ thanh toán của ngân hàng nên và có thể kết hợp trên cùng một thẻ, cách làm này tiết kiệm chi phí quản lý, giảm chi phí vận hành. Ví dụ điển hình nhất là trường hợp triển khai thu phí giao thông tại Ấn Độ. Bộ Phát triển đô thị (Ministry of Urban Development - MoUD) xây dựng mô hình thẻ di động dung chung quốc gia (National Common Mobility Card - NCMC) để dùng chung trong thanh toán (NCMC) để thanh toán trong giao thông cũng như trong bán lẻ. Sản phẩm thẻ tích hợp chuẩn thẻ EMV “Open-lLoop” (thẻ vòng mở có thể nạp lại với giá trị bổ sung) với hình thức“store-valued”. Thẻ này hỗ trợ thanh toán trong giao thông, thành phố thông minh, trạm thu phí tự động và trạm thu phí đỗ xe và các thanh toán giá trị thấp tại các đơn vị bán lẻ. Bộ Phát triển đô thị giải thích: khách hàng có thể sử dụng thẻ này để thanh toán trên tất cảcác phân khúc bao gồm tàu điện ngầm, xe buýt và đường sắt ngoại ô cũng như thanh toán tiền gửi xe, phí cầu đường và trong các cửa hàng. Tiêu chuẩn thẻ này cho phép hỗ trợ như an sinh xã hội, cấp phép lại xe và dùng như một thẻ căn cước công dân. Việc tích hợp nhiều tiện ích vào thẻ ngân hàng như Ấn Độ gia tăng sự tiện lợi cho khách hàng. Thẻ này cho phép thực hiện nạp tiền thông qua Internet Bbanking, IVR, ATM và tiền mặt.
Cũng theo ông Nguyễn Quang Minh, việc chuyển đổi toàn bộ thẻ ATM (thẻ từ) sang thẻ chip là một xu thế, ngành ngân hàng đã có chiến lược phát triển một nền thanh toán không dùng tiền mặt, do đó khi chuyển sang thẻ chip mọi người dân xứng đáng được hưởng những tiện ích thanh toán thuận tiện nhất, hiện đại, văn minh.
Việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip nội địa là mục tiêu chiến lược của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) theo hướng tiết kiệm chi phí cho xã hội, tiện lợi cho người dân trong thanh toán không dùng tiền mặt. Đây là nhiệm vụ mà ngành Ngân hàng đã bắt tay triển khai từ năm 2016 tới nay.
Lợi ích lớn nhất của việc chuyển đổi sang sử dụng thẻ chip nội địa, theo đại diện của Napas, các ngân hàng sẽ hạn chế được rủi ro các giao dịch giả mạo, đảm bảo an ninh an toàn thanh toán cho khách hàng, chống gian lận trong giao dịch thanh toán, đặc biệt mở rộng khả năng tích hợp các tiện ích thanh toán với các ngành kinh tế khác, hướng tới chiếc thẻ thanh toán đa năng.
Về phía người dùng khi chuyển sang dùng thẻ chip nội địa sẽ có lợi hơn dùng thẻ từ, vì tính an toàn, bảo mật thẻ cao hơn. Ngoài ra với các thẻ chip không tiếp xúc (contactless) sẽ tiện dụng hơn so với thanh toán tiền mặt ở tốc độ giao dịch nhanh chỉ 0,2 -0,3 giây là xử lý xong giao dịch, khách hàng khi đưa thẻ thanh toán chạm vào máy POS cũng không cần nhập mã PIN hay ký xác nhận với các giao dịch giá trị nhỏ. Napas đề xuất ngưỡng thanh toán không xác thực chủ thẻ mỗi lần có giá trị tối đa 1 triệu đồng, lũy kế cộng đồn tối đa 3 triệu đồng trên ngày. Sau ngưỡng này, chủ thẻ phải nhập mã PIN để đảm bảo an đảm bảo an toàn, thuận lợi cho chủ thẻ cũng như yêu cầu quản trị rủi ro của các ngân hàng. Tuy nhiên, ngưỡng giá trị thanh toán sẽ do mỗi ngân hàng phát hành thẻ quy định.
