Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 23/9 nói rằng Đài Loan là một phần không thể tách rời của Trung Quốc, khi được hỏi về việc Đài Loan xin gia nhập Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) mà Bắc Kinh cũng đã xin gia nhập.
“Chúng tôi cực lực phản đối mọi hoạt động trao đổi chính thức giữa Đài Loan và bất kỳ quốc gia nào, và cực lực phản đối việc Đài Loan gia nhập vào bất kỳ thỏa thuận hay tổ chức chính thức nào” – ông Triệu tuyên bố.
Bình luận được đưa ra đã nêu bật quan ngại của Đài Loan trước việc Bắc Kinh có thể ngăn chặn họ tham gia vào CPTPP một khi Trung Quốc được chấp nhận trước.
Đài Bắc đã chính thức nộp đơn xin gia nhập CPTPP vào hôm 22/9 dưới cái tên “Vùng lãnh thổ có thuế quan riêng biệt tại Đài Loan - Bành Hồ - Kim Môn - Mã Tổ”. Đây là tên mà họ đã dùng để xin gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), mà Trung Quốc cũng là một thành viên.
Đài Loan sắp mất một đồng minh lâu năm về tay Trung Quốc?
Việc Đài Loan gửi đơn xin gia nhập cho New Zealand - nước giữ vai trò là nơi nộp lưu chiểu và tiếp nhận các đề nghị gia nhập CPTPP – xuất hiện sau khi Bắc Kinh cũng xin gia nhập vào ngày 16/9. Điều này khiến cho Đài Bắc quan ngại rằng họ sẽ bị ngăn chặn tham gia vào hiệp định này nếu như Trung Quốc được chấp nhận trước.
Nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Đài Loan, John Deng, không loại trừ khả năng này.
“Trung Quốc từ lâu đã thử mọi cách để thu hẹp không gian quốc tế của Đài Loan và đây là một thực tế ai cũng biết. Bởi vậy nếu họ gia nhập CPTPP trước chúng tôi, họ chắc chắn sẽ gây ra rủi ro cho việc gia nhập của chúng tôi” – Deng nói.
Tuy nhiên, ông thêm rằng Đài Loan có cơ hội tốt để gia nhập CPTPP nhờ có một thị trường tự do cùng các chính sách minh bạch. Ông nói việc Đài Loan sử dụng cái tên “Vùng lãnh thổ có thuế quan riêng biệt tại Đài Loan - Bành Hồ - Kim Môn - Mã Tổ” để gia nhập CPTPP là vì hòn đảo này từng sử dụng tên này để xin gia nhập các tổ chức thương mại toàn cầu.
Cũng trong hôm 23/9, người phát ngôn của Cơ quan Ngoại giao Đài Loan Joanna Ou, nói rằng vẫn còn nhiều câu hỏi liên quan tới việc liệu Bắc Kinh có đạt đủ các điều kiện gia nhập CPTPP hay không. “Các nước thành viên CPTPP vẫn còn nhiều thời gian để xem có hạ thấp hoặc nới lỏng các tiêu chí để tiếp nhận một thành viên mới hay không”, bà nói.
New Zealand cũng xác nhận họ đã nhận được đề nghị chính thức từ “Đài Bắc Trung Hoa”.
Như vậy, “Đài Bắc Trung Hoa” là nền kinh tế thứ ba chính thức đề nghị gia nhập CPTPP, tiếp sau đề nghị của Anh hồi tháng 2/2021 và của Trung Quốc hồi tuần trước. Bước tiếp theo sẽ là Hội đồng CPTPP quyết định xem có khởi động tiến trình gia nhập hay không.
Trong hôm 23/9, Nhật Bản – Chủ tịch của CPTPP trong năm nay – đã hoan nghênh Đài Loan xin gia nhập hiệp định; tờ Kyodo News cho hay. Ngoại trưởng Nhật BẢn Toshimitsu Motegi mô tả Đài Loan là “đối tác cực kỳ quan trọng của Nhật Bản”, cùng chia sẻ nhiều giá trị cơ bản. Ông nói Tokyo sẽ đáp lại nỗ lực của hòn đảo này “dựa trên quan điểm chiến lược và với sự đồng thuận”.
Mỹ xem xét đổi tên văn phòng đại diện Đài Loan, Trung Quốc nổi xung đe dọa gây chiến
