Vì sao một tờ báo không phải tiếng Anh lại thành công trong việc thu phí bạn đọc?

Tiếng Ả Rập (Arabic) đứng thứ năm trên thế giới về xếp hạng những ngôn ngữ được nói nhiều nhất. Tuy nhiên, chỉ có 1,1% trong số 10 triệu trang web hàng đầu trên thế giới sử dụng tiếng Ả Rập. Đó là sự thiếu hụt rõ ràng về nguồn cung mà độc giả ở Trung Đông đang phải đối mặt. Đây cũng được coi là vấn đề làm suy yếu sự hòa nhập xã hội (social inclusion) hiện nay và gây chia rẽ ở một trong những nền kinh tế sôi động nhất trên thế giới.

Đó cũng là lý do chính khiến phương tiện truyền thông mạng xã hội được sử dụng nhiều ở các nước Ả Rập. Trung bình mỗi ngày người dùng Ả Rập sẽ dành 3,5 tiếng mỗi ngày trên mạng xã hội với mục đích chủ yếu là tiếp cận tin tức. Theo như nghiên cứu, có khoảng 79% người trẻ tuổi tại Ả Rập thừa nhận tin tức mà họ có được đều đến từ các phương tiện truyền thông mạng xã hội.

Giữa bối cảnh đầy thách thức này, Majarra - một tổ chức báo chí ở Abu Dhabi đã đặt mục tiêu thay đổi mô hình tiêu dùng bằng cách triển khai mạng nội dung số tiếng Ả Rập (dựa trên đăng ký). Theo như hai anh em Abdulsalam và Ammar Haykal - đồng lãnh đạo của Majarra, chiến lược này được ví như "chất xúc tác để khai phá web tiếng Ả Rập, mở ra bình minh mới cho một trong những ngành công nghiệp quan trọng đối với sự phát triển trong khu vực của chúng tôi”.

Thói quen theo dõi tin tức của giới trẻ Ả Rập thông qua một số phương tiền truyền thông theo "Khảo sát Thanh niên Ả Rập 2020". Ảnh: What’s New In Publishing

Majarra (công ty công nghệ cung cấp mạng lưới các nền tảng nội dung trực tuyến chất lượng cao bằng tiếng Ả Rập) hiện đang là đơn vị được cấp phép tiếng Ả Rập của nhiều tổ chức tin tức lớn trên toàn cầu bao gồm Harvard Business Review, MIT Technology Review, Popular Science và Fortune.

Mô hình doanh thu của họ cho đến nay bao gồm: quảng cáo, sự kiện và tư vấn, nhưng doanh thu từ đăng ký (subscription) thì lại không đáng kể. Bên cạnh đó nội dung được tài trợ đăng ký bằng tiếng Ả Rập còn rất hiếm. Hiện nay, Harvard Business Review Arabia vẫn là một trong số ít các tờ báo sử dụng tiếng Ả Rập mà có tường phí (paywall). Trước tình hình này, một thử nghiệm đã được triển khai và đã tạo ra nguồn cảm hứng cho Majarra phát triển chiến lược đăng ký của mình.

Abdulsalam Haykal, Chủ tịch điều hành của Majarra đã chỉ ra vấn đề mà các cơ quan báo chí, truyền thông Trung Đông đang phải đối mặt:

“Nội dung trực tuyến bằng tiếng Ả Rập bị chi phối bởi các diễn đàn cũ, những nội dung do người dùng tạo ra (User-generated content - là những bình luận, đánh giá, check-in địa điểm hoặc bài đăng dưới dạng văn bản, hình ảnh, video… do khách hàng tạo ra thay vì thương hiệu) trên phương tiện truyền thông mạng xã hội và các bản dịch sai nội dung vi phạm bản quyền. Với việc người dùng internet Ả Rập phải tìm đến các nguồn tiếng Anh để được trợ giúp, tình huống này chỉ phù hợp với một bộ phận người Ả Rập trong khu vực rộng lớn của Trung Đông và Bắc Phi. Đối với số đông còn lại thì đó lại là một rào cản”.

“Tiếng Ả Rập là ngôn ngữ lớn thứ năm trên thế giới với 420 triệu người sử dụng. Đây là sự mất mát lớn trong cơ hội của xã hội của chúng ta nói chung và cho vô số người Ả Rập nói riêng, những người luôn tìm kiếm thông tin chất lượng để hỗ trợ sự phát triển và tiến bộ của họ. Đây thực sự là nỗi thất vọng thường trực”, ông Abdulsalam Haykal cho biết thêm.

Sự cần thiết của một mô hình xuất bản nội dung tiếng Ả Rập mới

Mặc dù Ủy ban Kinh tế và Xã hội của Liên hợp quốc về Tây Á (ESCWA) bằng mọi sự nỗ lực của mình đã phát động giải thưởng khuyến khích sáng tạo nội dung tiếng Ả Rập với mục đích chính là “thu hẹp khoảng cách nội dung số”, nhưng đây vẫn chưa phải là giải pháp hoàn hảo và hiệu quả cho thách thức này.

Đây là một thực tế được ông Haykal thừa nhận: “Mô hình kinh doanh nội dung đã bị phá vỡ, những nội dung miễn phí giờ chỉ còn là một ảo tưởng. Nội dung đã được trả phí thông qua chi tiêu quảng cáo nhưng nguồn đó vốn nhỏ và không đáng tin cậy. Big Tech đang dần hút cạn ngân sách quảng cáo số ở Trung Đông, để lại cho các cơ quan báo chí, truyền thông trực tuyến một miếng bánh quá nhỏ để họ có thể tồn tại và cạnh tranh. Những gì chúng tôi có bây giờ là bộ phận những người chơi nhỏ bị phân tán, giống như những cửa hàng ở góc phố”.

Ông Haykal cũng cho biết công ty Majarra, với 110 nhân viên, đang phải đối mặt với những thách thức đáng kể. “Không có ngành nào thực sự dành cho nội dung trực tuyến bằng tiếng Ả Rập và cũng chẳng có các tiêu chuẩn hoặc khung chuẩn nào cho các trang web tiếng Ả Rập hiện có”, ông nói thêm

Tuy nhiên, ông Haykal tin rằng “đã có cơ hội chín muồi cho một mô hình đăng ký mở rộng”. “Người Ả Rập đang khao khát những nội dung chất lượng bằng tiếng Ả Rập và dựa trên kinh nghiệm của chúng tôi, họ sẵn sàng trả tiền miễn là nội dung đó tạo ra được trải nghiệm chất lượng và thú vị, được phân phối tốt và dễ dàng truy cập”, ông cho biết.

Ông Haykal và các nhà đầu tư của tổ chức tin rằng mô hình đăng ký tiếng Ả Rập sẽ hoạt động tốt, họ sẽ sớm tung ra một tường phí (paywall) đăng ký cho phép độc giả chỉ bằng một lần đăng nhập duy nhất để có thể xem tất cả nội dung của trang web. Đây cũng là một chiến lược đã trở nên phổ biến với đại đa số các tổ chức báo chí ở Hoa Kỳ.

Ông Haykal nhấn mạnh rằng điều làm nên danh tiếng của bất kỳ tổ chức báo chí chính là nội dung của họ, cho dù đó là Netflix hay Majarra.

“Một sản phẩm đầy đủ sẽ có sự kết hợp của nội dung, công nghệ, trải nghiệm người dùng và phân phối, tuy nhiên nếu không có nội dung thì sẽ không có sản phẩm. Điều này đặc biệt đúng khi những gì chúng ta đang cố gắng đo lường là số lượng người đăng ký chứ không phải chỉ lưu lượng truy cập trang web (website traffic - số lượt người dùng truy cập và hoạt động trên website)”, ông cho biết.

Theo ông Haykal, sản xuất nội dung trực tuyến dựa trên mô hình kinh doanh tăng lưu lượng truy cập, sau đó bán nội dung đó cho các nhà quảng cáo vô hình chung tạo ra một vòng xoáy luẩn quẩn của các nội dung chất lượng thấp. Copy (sao chép), paste (dán lên), và repackage (đóng gói lại), sau đó nâng cấp SEO, thì công việc kinh doanh sẽ chỉ phát triển mạnh trong một thời gian ngắn vì tiện ích cho người dùng cuối (end-user) là quá ít.

“Thực tế trên thế giới, bất kỳ công ty nào cung cấp những nội dung độc đáo, chất lượng, phân phối tốt và trải nghiệm liền mạch, đều có thể “định giá” những giá trị mà công ty đó mang lại, đây là mô hình mà chúng tôi đang đề xuất và muốn hướng tới - một hệ sinh thái dựa trên đăng ký cho nội dung chất lượng bằng tiếng Ả Rập”, ông Haykal cho biết thêm.

Tìm kiếm đồng minh

Abu Dhabi, nơi mà Majarra đặt trụ sở từ năm 2014 (được thành lập ở Syria vào năm 2004), là cái nôi phát triển cho các nền tảng nội dung tiếng Ả Rập. Một trong số đó là Anghami, đối thủ tiềm năng trong khu vực của Spotify. Vào tháng 3/2021, tổ chức này đã tuyên bố thỏa thuận sẽ được niêm yết trên Nasdaq thông qua SPAC (Specified Purpose Acquisition Company) - có trụ sở tại Singapore với mức định giá 220 triệu USD. Starzplay, một ứng cử viên của Netflix, gần đây cũng đã chuyển trụ sở đến Abu Dhabi, trong khi Mubadala Capital, một bộ phận trong quỹ đầu tư quốc gia của Abu Dhabi, đang huy động 200 triệu USD thông qua SPAC nhắm mục tiêu vào các công ty truyền thông và giải trí.

Tầm nhìn của Majarra dường như đang thu hút sự quan tâm của toàn thế giới. Gần đây, họ đã nhận được khoản đầu tư từ North Base Media (NBM), một công ty đầu tư truyền thông và công nghệ của Hoa Kỳ với các đối tác nổi tiếng bao gồm Bloomberg Beta, Graham Holdings và Singapore Press Holdings. Marcus Brauchli, cựu Tổng biên tập của The Washington Post và The Wall Street Journal, cũng sẽ tham gia vào hội đồng quản trị của Majarra để giúp định hướng con đường tương lai của họ.

Abdulsalam Haykal chia sẻ: “Chúng tôi muốn đưa Majarra trở thành “thước đo vàng” của nội dung trực tuyến bằng tiếng Ả Rập và mạng lưới Internet Ả Rập sẽ ngày càng trở nên tốt hơn vì điều đó. Đây là một sứ mệnh lớn và chúng tôi có những đồng minh phù hợp vào đúng thời điểm cần”.

Những bài học thực tế cho thấy rất nhiều doanh nghiệp phát triển theo định hướng đăng ký đã thất bại vì nhiều lý do, trong đó nguyên nhân chủ yếu là người đọc sẽ không trả tiền cho những nội dung mà họ có thể truy cập dễ dàng ở một nơi khác. Majarra đặt mục tiêu đối mặt với thách thức này bằng cách chỉ xuất bản những nội dung cao cấp, những cái thực sự thiết yếu và sẽ bằng tiếng Ả Rập.

Chỉ riêng hai lý do này cũng đủ để giúp họ vượt qua những thách thức trước mắt. Thời gian sẽ trả lời liệu họ có thành công hay không, tuy nhiên họ xứng đáng được hưởng những may mắn tốt đẹp nhất, đặc biệt là vì những đóng góp của họ cho xã hội Ả Rập ở Trung Đông và trên toàn thế giới.

Theo What’s New In Publishing