Chính quyền Kiev rõ ràng đã phải cùng một lúc đối phó với bộ ba cuộc khủng hoảng gồm cuộc chiến đẫm máu ở miền đông Ukraine, cuộc khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng và bây giờ là mối đe dọa về một cuộc chiến khí đốt có thể khiến người dân của họ phải hứng chịu phần còn lại của mùa đông giá rét mà không có năng lượng.
Cuộc chiến đẫm máu và thỏa thuận ngừng bắn mong manh
Theo thống kê được Liên Hợp Quốc công bố hồi đầu tuần, chỉ riêng từ giữa tháng 1 đến giữa tháng 2 đầu năm nay, tình trạng chiến sự leo thang ở miền đông Ukraine đã cướp đi sinh mạng của ít nhất 842 người, làm bị thương hơn 3.400 người khác và khiến hàng trăm người mất tích. Nhiều nạn nhân bị chôn vùi mà chưa được xác nhận là đã chết. Tính tổng lại, kể từ khi cuộc chiến ở miền đông Ukraine bùng phát từ hồi tháng 4 năm ngoái đến giờ, đã có hơn 6.000 người thiệt mạng, hàng triệu người rơi vào cảnh vô gia cư, điều kiện sống khốn khổ và cơ sở hạ tầng ở khu vực bị tàn phá thảm khốc.
Mặc dù tình hình Ukraine được cho là đã có những dấu hiệu tiến triển nhất định khi tình hình giao tranh giảm đi rõ rệt nhờ thỏa thuận ngừng bắn được thực thi từ hôm 15/2. Tuy nhiên, người ta chẳng dám hy vọng nhiều vào tình hình Ukraine khi mà những vụ vi phạm lệnh ngừng bắn tiếp tục xảy ra, thương vong tiếp tục tăng cao và Kiev với lực lượng ly khai tiếp tục cáo buộc, đổ lỗi cho nhau.
Hôm 2/3, 3 binh lính của Kiev đã thiệt mạng và 9 người khác bị thương ở chiến trường miền đông Ukraine. Đây là số thương vong cao nhất đối với Kiev trong mấy ngày trở lại đây và nó cho thấy sự mong manh, dễ vỡ của lệnh ngừng bắn. Sau mấy ngày yên ắng tiếng súng và không có thương vong, tình hình Ukraine có nguy cơ quay trở lại bạo lực. Điều này đang gây lo ngại cho các cường quốc. Người ta sợ rằng, nếu giao tranh lại bùng phát trở lại thì lần này khó mà có thể dập tắt bởi đây đã là lần thứ 3 lệnh ngừng bắn được thực thi. Hai lệnh ngừng bắn trước đây đều chết yểu vì tình trạng bạo lực tiếp tục diễn ra và các bên tiếp tục đổ lỗi cho nhau. Kịch bản cũ đang tái diễn dù ở mức độ chưa nhiều.
Mới đây, các cường quốc Châu Âu và Mỹ lại lên tiếng cảnh báo sẽ “phản ứng mạnh”, “tăng cường thêm biện pháp trừng phạt” Nga nếu thỏa thuận Minsk không được tôn trọng ở miền đông Ukraine. Phương Tây luôn cáo buộc Nga gây ra cuộc khủng hoảng ở Ukraine, kích động tình trạng bạo lực ở miền đông. Moscow kiên quyết bác bỏ cáo buộc này.
Cuộc chiến khí đốt
Ngoài cuộc xung đột ở miền đông, Ukraine còn đang “thót tim” lo sợ về khả năng rơi vào một cuộc chiến khí đốt với Nga. Giới chức Nga mấy ngày gần đây lại một lần nữa lên tiếng đe dọa sẽ cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên cho Ukraine nếu nước này không chịu thanh toán trước như đã thỏa thuận.
Với cáo buộc Ukraine không thực hiện chi trả khoản tiền mua khí đốt trước đúng thời hạn như yêu cầu, Giám đốc điều hành tập đoàn Gazprom - ông Alexei Miller hồi cuối tháng 2 tuyên bố sẽ tính tới chuyện cắt đứt nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine. Sau đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin cũng tung ra lời đe dọa tương tự.
Nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine có tầm quan trọng sống còn không chỉ trong việc đảm bảo nguồn năng lượng và nhiệt trong mùa đông băng giá cho người dân ở quốc gia Đông Âu mà còn có vai trò then chốt như là một điểm trung chuyển khí đốt của Nga cho Châu Âu.
Nguồn cung cấp khí đốt của Nga chiếm khoảng 40% nhu cầu của Châu Âu và một nửa trong số này đi qua hệ thống mạng lưới đường ống trung chuyển ở Ukraine . Nhiều nước Đông Âu phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung cấp khí đốt từ Nga trong khi Đức, Hy Lạp và Italia phụ thuộc phần lớn và khí đốt Nga.
Kiev và giới chức Châu Âu không thể không lo ngại về lời đe doạ trên của Nga. Nếu Moscow thực sự cắt nguồn cung cấp khí đốt cho Ukraine điều đó sẽ khiến nhiều khu vực Châu Âu có nguy cơ rơi vào tình trạng bị tê cóng vì không có khí đốt. Kịch bản này đã từng xảy ra trong quá khứ.
Cuộc chiến khí đốt giữa Nga và Ukraine hiện nay xuất phát từ cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng ở Ukraine. Chính quyền Kiev kiên quyết quay lưng lại với nước láng giềng Nga để đuổi theo tham vọng Châu Âu. Kết quả là mối quan hệ Kiev-Moscow đổ vỡ, kéo theo việc Nga cắt đứt nhiều ưu đãi cho Ukraine, trong đó có vấn đề liên quan đến khí đốt.
Bộ trưởng Năng lượng đến từ Nga và Ukraine hiện đang phải tiến hành những cuộc đàm phán khẩn cấp ở Brussels do Liên minh Châu Âu làm trung gian để giải quyết cuộc khủng hoảng khí đốt mới.
Nền kinh tế sắp tan vỡ
Cuộc chiến trên mặt trận kinh tế của Ukraine không kém phần cam go. Nền kinh tế của Ukraine đang bắt đầu tan vỡ, gây ra nguy cơ hàng trăm ngàn người nhập cư sẽ ồ ạt đổ vào nước láng giềng Ba Lan. Đây là nhận định mới nhất vừa được Phó Thủ tướng Ba Lan Janusz Piechocinski đưa ra.
Thực vậy, nền kinh tế Ukraine đang trải qua giai đoạn khủng hoảng kinh tế trầm trọng nhất kể từ năm 1991 với GDP tăng trưởng âm, lạm phát và nợ công tăng cao, đồng nội tệ mất giá, dự trữ vàng và ngoại hối cạn kiệt, xuất khẩu sụt giảm nghiêm trọng.... Cuộc khủng hoảng kinh tế này xuất phát từ cuộc chiến ở miền đông Ukraine và cuộc đối đầu giữa nước này với nước láng giềng Nga.
Ukraine đang phải đối mặt với sức ép kinh tế ngày càng tăng từ sự sụt giảm thê thảm của đồng tiền và nguy cơ nguồn cung cấp khí đốt từ Nga bị cắt đứt. Ngoài ra, nước này còn đang phải vật lộn với những vấn đề tham nhũng nghiêm trọng.
Theo: VnMedia
