Tướng Đài Loan lên tiếng giải thích vụ hải quân bắn nhầm tên lửa

VietTimes --Trong 3 người bị thương trên tàu cá có cả người Việt Nam. Lan Ninh Lợi, Phó đô đốc nghỉ hưu Đài Loan cho rằng sự kiện bắn nhầm này có liên quan đến huấn luyện sẵn sàng chiến đấu. 
Lan Ninh Lợi, Phó Đô đốc nghỉ hưu Hải quân Đài Loan. Ảnh: Người quan sát, Trung Quốc.
Lan Ninh Lợi, Phó Đô đốc nghỉ hưu Hải quân Đài Loan. Ảnh: Người quan sát, Trung Quốc.

Các tờ báo điện tử Đài Loan ngày 2/7 cho biết ngày 1/7 trong một hoạt động diễn tập, tàu tuần tra Kim Giang của Hải quân Đài Loan đã bắn nhầm tên lửa chống hạm siêu âm Hùng Phong-3 vào một chiếc tàu cá, khiến cho thuyền trưởng tàu cá thiệt mạng, còn 3 người khác bị thương, trong đó có một người Philippines và một người Việt Nam (hiện đang xác minh thêm thông tin) – đây là vụ việc họa vô đơn chí. 

Tàu Kim Giang là tàu tuần tra lớp Cẩm Giang thứ 7. Loại tàu này biên chế 50 người, trong đó có 7 sĩ quan và 43 binh lính.

Đối với vụ việc lần này, Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan Phùng Thế Khoan đã chỉ thị cho hai Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội Đài Loan tiến hành điều tra làm rõ nguyên nhân gây ra sự cố.

Hãng tin CNA Đài Loan ngày 2/7 cho hay Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cùng ngày đã bày tỏ lời chia buồn sâu sắc nhất đến người nhà nạn nhân. Bà Thái Anh Văn đưa ra phát biểu trên tại sân bay Đài Loan, sau khi trở về từ chuyến thăm Panama và Paraguay. 

Tân Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn. Ảnh: CNA, Đài Loan.
Tân Tổng thống Đài Loan, bà Thái Anh Văn. Ảnh: CNA, Đài Loan.

Bà Thái Anh Văn còn cho biết, Chính phủ của bà sẽ xử lý vụ việc này với thái độ trách nhiệm cao nhất.

Tướng Đài Loan giải thích nguyên nhân

Về nguyên nhân sự cố, tờ Chinatimes Đài Loan ngày 2/7 đăng bài viết của Lan Ninh Lợi, Phó đô đốc nghỉ hưu Đài Loan cho rằng sự kiện bắn nhầm này có liên quan đến công tác huấn luyện sẵn sàng chiến đấu. Chỉ huy tàu Kim Giang khó tránh được tội, nhưng vấn đề con người và huấn luyện càng phải kiểm điểm.

Theo tướng Lan Ninh Lợi, huấn luyện trong Quân đội Đài Loan cực kỳ hạn chế, dẫn đến binh sĩ chất lượng kém. Do đó, vụ việc bắn nhầm tên lửa lần này sớm muộn cũng sẽ xảy ra.

Tàu tuần tra lớp Cẩm Giang, Hải quân Đài Loan trang bị tên lửa chống hạm. Ảnh: Người quan sát, Trung Quốc.
Tàu tuần tra lớp Cẩm Giang, Hải quân Đài Loan trang bị tên lửa chống hạm. Ảnh: Người quan sát, Trung Quốc.

Ông cho biết tàu tuần tra Kim Giang thuộc tàu cấp 3 (nhỏ nhất, vất vả nhất). Trên tàu hầu như mỗi vị trí đều chỉ biên chế 1 người. Vì vậy, một người lính nhỏ quản lý tên lửa trị giá lớn là chuyện bình thường.

Thời gian đi lính trong Hải quân Đài Loan trước là 3 năm, nay chỉ còn 2 năm; hơn nữa, chế độ gọi nhập ngũ đã bỏ đi, chuyển sang chế độ tuyển dụng. 

Các binh sĩ tình nguyện vốn đã ít, không thể quản lý hết tàu cấp 3. Hơn nữa, không thể trông chờ vào việc các tân binh có thể sớm nắm được tính năng kỹ thuật của tàu chiến.

Ngoài ra, ngân sách tuyển quân được lấy từ ngân sách quốc phòng cũng không đủ dùng. Trong bối cảnh này, chi phí duy trì hoạt động tiếp tục giảm đi. Điều này không chỉ “làm bị thương tứ chi”, mà còn “ăn sâu vào nội tạng”. 

Thiếu tướng Đạm Chí Long, Lực lượng dự bị Hải quân Đài Loan. Ảnh: Người quan sát Trung Quốc.
Thiếu tướng Đạm Chí Long, Lực lượng dự bị Hải quân Đài Loan. Ảnh: Người quan sát Trung Quốc.

Vấn đề này tồn tại trong tất cả các quân chủng của Quân đội Đài Loan. Có điều, Hải quân Đài Loan coi trọng tố chất cá nhân, do đó vấn đề đã bộc lộ từ hải quân.

Tướng Lan Ninh Lợi cho biết, hiện nay, vấn đề quan trọng nhất là lực lượng. Tuyệt đối không thể tuyển được bao nhiêu thì dùng bấy nhiêu. Lẽ nào chỉ tuyển được 30.000 người thì chỉ 30.000 người sẽ thành quân nhân? Tất cả vấn đề hiện nay đều ở chỗ này.

Ngoài Lan Ninh Lợi, Chuẩn đô đốc Đạm Chí Long của Hải quân Đài Loan cũng viết bài phê phán Quân đội Đài Loan hiện nay có tố chất chuyên nghiệp thấp, huấn luyện có vấn đề nghiêm trọng.

Đạm Chí Long cho rằng sự khác biệt lớn nhất của hải quân so với lục quân và không quân là tác chiến trên biển. Sự chi viện của đơn vị bạn sẽ không dễ dàng, nếu gặp phải tổn thất hoặc sự cố thì tàu chiến chỉ có thể hoàn toàn tự giải quyết. Vì vậy, hải quân phải nhấn mạnh độc lập tác chiến và khả năng tự cứu mình.

Do đó, bất kể sĩ quan, hạ sĩ quan hay chiến sĩ cũng đều phải được phân công chuyên môn cẩn thận và yêu cầu chuyên môn chặt chẽ. Đây là truyền thống của các lực lượng hải quân. 

Nhưng, rất nhiều yêu cầu chuyên môn đã bị đơn giản hóa do thiếu người. Lẽ ra phải có cơ chế “thày giáo dạy học sinh”, nhưng lâu nay lại thực hiện theo kiểu “sư huynh dạy sư đệ”, điều này được mô tả dễ nghe là “huấn luyện tại chỗ”.

Tên lửa chống hạm siêu âm Hùng Phong-3 Đài Loan. Ảnh: BBC Anh.
Tên lửa chống hạm siêu âm Hùng Phong-3 Đài Loan. Ảnh: BBC Anh.

Trong tình hình con người và huấn luyện không đủ mà các loại nhiệm vụ hoàn toàn không giảm đi, cán bộ phải đối mặt với sức ép rất lớn. 

Một số sĩ quan trung cao cấp đã bỏ qua những hoạt động huấn luyện có tính nguy hiểm, tránh cho cấp dưới để xảy ra những sự cố có thể ảnh hưởng đến “đường làm quan”. Cho nên, sự cố xảy ra sẽ chỉ là vấn đề thời gian mà thôi.

Một phóng viên Đài Loan cho biết, trước đây anh ta cũng từng tham gia quân đội. Năm 1992 anh ta làm lính ngư lôi. Trên tàu chiến, tất cả các quy tắc đều đã bị sĩ quan đơn giản hóa. 

Trong sách giáo khoa dạy một đằng, thao tác thực tế trên tàu lại một kiểu. Ai cũng biết tùy tiện cắt giảm quy tắc thì sớm muộn cũng xảy ra sự cố.

Trên thực tế, Lục quân Đài Loan cũng chả “tốt” hơn bao nhiêu. Tháng 10/2014, Quân đội Đài Loan mới khôi phục môn học ném lựu đạn đã chấm dứt 14 năm. Trong quá trình huấn luyện lựu đạn trước đó của Quân đội Đài Loan đã có rất nhiều sự tích “trên trời”, ly kỳ nhất là chuyện chiến sĩ rút chốt an toàn ra rồi đưa cho chỉ huy.

Các tài liệu công khai cho biết Phó đô đốc Lan Ninh Lợi sinh ra ở Nam Kinh, sau đó gia nhập Quân đội Đài Loan. Ông từng làm chỉ huy tàu Thiên Sơn và Đương Dương, làm hiệu trưởng Trường Kỹ thuật hải quân, Cục trưởng Tình báo Bộ Tổng tư lệnh Hải quân. 

Trong khi đó, Chuẩn đô đốc Đạm Chí Long trước đây từng làm Trưởng đoàn đại biểu quân sự (tùy viên) Đài Loan tại Mỹ. Sau đó, ông bị tố giác về xuất thân nên bị điều quay trở lại Đài Loan, rồi bị điều chuyển sang lực lượng dự bị.