Hội nghị Cấp cao Đông Á (EAS) lần thứ 10 đã diễn ra tại Kuala Lumpur, thủ đô Malaysia, ngày 22-11 với sự tham dự của các nhà lãnh đạo chính phủ 18 quốc gia, trong đó có Mỹ, Trung Quốc, Ấn Độ, Nga, Nhật Bản, Úc, New Zealand, Hàn Quốc và các nước Đông Nam Á. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự hội nghị.
Tại hội nghị, các nhà lãnh đạo đã trao đổi ý kiến về tình hình khu vực và quốc tế, nhất là những vấn đề ảnh hưởng đến hòa bình và an ninh khu vực nổi bật hiện nay, trong đó có vấn đề biển Đông. Nhiều nước chia sẻ quan ngại sâu sắc về những diễn biến đang đe dọa hòa bình, an ninh, ổn định ở biển Đông.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh hòa bình và an ninh ở châu Á - Thái Bình Dương và Đông Nam Á luôn gắn với bảo đảm hòa bình và ổn định trên biển, nhất là ở biển Đông. Tuy nhiên, những diễn biến phức tạp gần đây ở biển Đông, nhất là các hoạt động bồi đắp và xây dựng quy mô lớn các đảo/đá, đã gây quan ngại sâu sắc cho cộng đồng quốc tế, làm gia tăng căng thẳng, xói mòn lòng tin, tạo ra những hệ lụy nghiêm trọng và lâu dài, trong đó có nguy cơ quân sự hóa và xảy ra xung đột, ảnh hưởng đến hòa bình và an ninh khu vực.
Từ đó, theo Cổng Thông tin điện tử Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị tăng cường hợp tác về các vấn đề trên biển vì mục tiêu kinh tế và phát triển, đồng thời cần sớm xử lý tình hình phức tạp để duy trì hòa bình và ổn định ở biển Đông. Thủ tướng cũng khẳng định Việt Nam luôn chủ trương làm hết sức mình cùng các nước đưa biển Đông thành khu vực hòa bình, ổn định và hợp tác vì phát triển; giải quyết mọi tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, trên cơ sở luật pháp quốc tế. “Trên tinh thần đó, chúng tôi ủng hộ việc đẩy mạnh thực hiện các biện pháp xây dựng lòng tin, giảm căng thẳng và ngăn ngừa xung đột. Đặc biệt chúng tôi đề nghị các nước chúng ta chân thành, thiện chí cùng nhau cam kết không theo đuổi, không có hành động quân sự hóa ở biển Đông. Chúng tôi đề nghị các bên thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, hiệu quả Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) và sớm thông qua Bộ Quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC)” - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh.
Trong khi đó, Tổng thống Philippines Benigno Aquino cho rằng thế giới đang quan sát xem liệu Trung Quốc có hành xử như một cường quốc có trách nhiệm trong việc kiềm chế sự căng thẳng liên quan đến lãnh hải hay không. “Chúng tôi hy vọng Trung Quốc sẽ trân trọng lời nói của mình và tôn trọng quy định của luật pháp” - trang tin The Malaysian Insider trích dẫn tuyên bố của Tổng thống Aquino cho biết.
Mỹ ủng hộ lập trường của Việt Nam
Gặp gỡ Tổng thống Mỹ Barack Obama bên lề Hội nghị Cấp cao ASEAN 27 và các hội nghị cấp cao liên quan tại Kuala Lumpur tối 21-11, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đề nghị Mỹ đóng góp tích cực hơn nữa vào việc bảo đảm hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực, kể cả ở biển Đông.
Về vấn đề biển Đông, Tổng thống Obama tuyên bố Mỹ ủng hộ lập trường của Việt Nam và cho rằng Việt Nam và các nước ASEAN cần có tiếng nói chung và tăng cường phối hợp giải quyết tranh chấp bằng các biện pháp hòa bình trên cơ sở luật pháp quốc tế và các thỏa thuận khu vực.
Ngoài ra, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng còn có các cuộc gặp với Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev, Thủ tướng Úc Malcolm Turnbull, Tổng thống Indonesia Joko Widodo và Thủ tướng Thái Lan Prayuth Chan-ocha trong 2 ngày 21 và 22-11.
Theo NLĐ