Thủ tướng: Đổi mới sáng tạo toàn dân là chìa khóa khai mở tiềm năng to lớn của đất nước

Tối 13/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại lễ khai mạc Techfest Việt Nam 2025 với chủ đề "Khởi nghiệp sáng tạo toàn dân - Động lực tăng trưởng mới". Sự kiện diễn ra xuyên suốt trong các ngày 12-24/12.

Tìm hướng phát triển bằng đổi mới sáng tạo

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh Techfest Việt Nam là sự kiện quan trọng, nơi gieo mầm ý tưởng, hội tụ trí tuệ và lan tỏa lợi ích cho cộng đồng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Thông điệp xuyên suốt được truyền tải là người dân và doanh nghiệp giữ vai trò chủ thể, còn Nhà nước đóng vai trò kiến tạo, đồng hành và thúc đẩy.

Theo Thủ tướng, đổi mới sáng tạo không thể dừng ở khẩu hiệu mà phải xuất phát từ khát vọng bên trong, trở thành động lực thực chất cho phát triển. Lịch sử cho thấy sức sáng tạo của con người là không có điểm dừng, góp phần nâng cao năng suất lao động, thay đổi phương thức sống và làm việc, đồng thời trở thành động lực then chốt của tăng trưởng.

"Khoa học công nghệ, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh đang trở thành các trụ cột quan trọng của phát triển bền vững", Thủ tướng nói và khẳng định khởi nghiệp đổi mới sáng tạo được khẳng định là xu thế tất yếu trong tiến trình phát triển và hội nhập sâu rộng.

Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Việt Nam tuy đã đạt được những kết quả ban đầu tích cực, song do khởi điểm thấp nên khoảng cách so với khu vực và thế giới vẫn còn đáng kể, chưa phản ánh đầy đủ tiềm năng trí tuệ và năng lực của con người Việt Nam.

Theo Thủ tướng, một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay là tìm ra giải pháp hiệu quả để tăng cường liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và khu vực FDI. Từ đó tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, nâng cao giá trị gia tăng và vị thế của sản phẩm Việt trên thị trường quốc tế.

Bên cạnh đó, nhiệm vụ quan trọng là đẩy mạnh thương mại hóa các kết quả nghiên cứu khoa học của các viện, trường và đội ngũ nhà khoa học trong nước, đồng thời chủ động tham gia vào những lĩnh vực công nghệ mới có tính dẫn dắt như bán dẫn và trí tuệ nhân tạo.

Trong bối cảnh chuỗi giá trị toàn cầu đang được tái cấu trúc với sự góp mặt của nhiều tập đoàn và quốc gia lớn, Thủ tướng đặt ra vấn đề về vai trò và vị trí của Việt Nam trong chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu, cũng như việc xác định rõ mục tiêu và ưu tiên chiến lược, từ phát triển công nghệ lõi, đào tạo nguồn nhân lực chuyên sâu đến mở rộng hệ sinh thái.

Thủ tướng nhấn mạnh, đây là những bài toán lớn đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của cơ quan quản lý, giới khoa học và hệ thống viện, trường để lựa chọn hướng đi phù hợp với điều kiện và lợi thế của Việt Nam. Cùng với đó, cần sớm xây dựng các cơ sở dữ liệu lớn mang tầm quốc gia, phát triển thị trường dữ liệu, thúc đẩy các sản phẩm trí tuệ nhân tạo và học máy do Việt Nam làm chủ.

Đổi mới sáng tạo toàn dân tạo động lực bứt phá bền vững

Theo Thủ tướng, đổi mới sáng tạo là quá trình làm tốt hơn những gì đang có, đồng thời tạo ra các ý tưởng và sản phẩm mới có giá trị cao hơn, bền vững hơn. Đây là hành trình không ngừng vượt lên chính mình của mỗi cá nhân, doanh nghiệp và của cả quốc gia.

Đối với nền kinh tế, đổi mới sáng tạo có vai trò làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống, song song với việc khai thác hiệu quả các động lực tăng trưởng mới để tạo đột phá trong phát triển.

Với doanh nghiệp, đổi mới sáng tạo là phát huy thế mạnh cốt lõi, kiên trì đầu tư nghiên cứu nhằm xây dựng năng lực cạnh tranh mới, đủ sức đứng vững trên thị trường trong nước và vươn ra khu vực, thế giới.

Với mỗi người dân, đó là nỗ lực liên tục nâng cao năng lực bản thân, chủ động bồi đắp kỹ năng và tri thức mới để thích ứng, phát triển và khẳng định vị thế trong bối cảnh chuyển đổi nhanh và phát triển bền vững.

"Khi mỗi cá nhân đổi mới sáng tạo, mỗi doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, cả xã hội đổi mới sáng tạo, thì cả đất nước sẽ chuyển mình mạnh mẽ. Và khi tinh thần đổi mới sáng tạo lan tỏa, Việt Nam sẽ tiến những bước dài trên hành trình phát triển nhanh, bền vững", Thủ tướng phát biểu.

Thủ tướng khẳng định phát triển năng lực công nghệ trong nước là con đường tất yếu để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ gắn với hội nhập quốc tế sâu rộng; hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo là nền tảng bảo đảm tự chủ công nghệ; và đổi mới sáng tạo toàn dân là chìa khóa khai mở tiềm năng to lớn của đất nước.

Trong thời gian tới, Việt Nam định hướng chuyển mạnh từ phát triển theo chiều rộng sang dựa trên đổi mới sáng tạo, từ gia công và ứng dụng sang nghiên cứu và làm chủ công nghệ, nhất là công nghệ lõi.

Mục tiêu chung là nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh quốc gia, từng bước đưa Việt Nam trở thành quốc gia khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tiếp tục xuất hiện các doanh nghiệp công nghệ tăng trưởng đột phá trong tương lai.

Thủ tướng cũng lưu ý các doanh nghiệp cần đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực từ bậc phổ thông đến sau đại học. Đồng thời phát triển các phòng thí nghiệm mở, tăng cường hợp tác chặt chẽ giữa Nhà nước - nhà trường - nhà khoa học - nhà đầu tư, nhằm sớm đưa các kết quả nghiên cứu vào ứng dụng thực tiễn.

Bên cạnh đó, cần chủ động đầu tư vào các mô hình mới, từng bước hình thành những hệ sinh thái đặc thù trong các lĩnh vực công nghệ và chiến lược, tích cực tham gia đầu tư, làm chủ và phát triển công nghệ. Thế hệ trẻ được kỳ vọng tiếp tục phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận rủi ro, qua đó lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội.