|
| Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu phát biểu tại hội trường Quốc hội sáng 30/10. |
Hôm nay (30/10/2023), các đại biểu Quốc hội đã thảo luận ở hội trường về việc triển khai thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về các Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025, giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030.
Từ góc nhìn chuyên môn, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu - Đoàn ĐBQH tỉnh Bình Định, Giám đốc BV Đại học Y Hà Nội - chỉ ra thực trạng chưa có dự án nào cụ thể nhấn mạnh việc nâng cao chất lượng điều trị và chăm sóc sức khỏe người dân trong các địa bàn khó khăn.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu cho rằng: "Gia đình có người ốm là nguyên nhân tái nghèo rất phổ biến". Gánh nặng này không chỉ trên vai gia đình đó, mà cả họ phải dồn tiền, dồn sức, dồn của để chăm sóc người ốm. Vì thế nhiều hộ gia đình tái nghèo.
Theo Giám đốc BV Đại học Y Hà Nội, những bệnh lý phổ biến như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính cần điều trị thường xuyên. Nếu được dùng thuốc tốt, chăm sóc đúng cách, sẽ có một tỷ lệ nhỏ hoàn toàn khống chế được.
Tuy vậy, hiện nay nguồn lực cho y tế cơ sở hạn chế, nên việc điều trị rất nhiều bất cập. Hiếm có cơ sở y tế nào quản lý tốt những bệnh này, vì không có thuốc tốt để điều trị thường xuyên, không có phương tiện để chăm sóc, kiểm soát các biến chứng cũng như sơ cứu ban đầu.
Đại biểu Nguyễn Lân Hiếu chỉ ra tỷ lệ biến chứng gặp rất cao ở các địa phương nghèo. Một người thân trong gia đình bị đột quỵ phải lên thành phố chữa bệnh và tất cả tiền dự trữ trong nhà "đội nón" ra đi, chưa kể phải vay mượn khắp nơi. Ra viện, về nhà kèm theo tàn phế, không còn khả năng lao động lại là một gánh nặng để gia đình phải chăm sóc.
Cùng với đó, tại rất nhiều huyện miền núi phía Bắc, tỷ lệ trẻ vị thành niên mang thai vẫn rất phổ biến. Chăm sóc trẻ sơ sinh và nhũ nhi, việc tiêm chủng đầy đủ dinh dưỡng và điều trị các bệnh thông thường vẫn là thách thức lớn với tỷ lệ phát hiện bẩm sinh cao, tỷ lệ tử vong ở một số địa phương rất báo động.
Từ thực tế trên, đại biểu Nguyễn Lân Hiếu đề nghị Bộ Y tế và các địa phương tập trung nguồn lực vào dự án chẩn đoán và điều trị các bệnh lý không lây nhiễm phổ biến, có tỷ lệ tử vong cao ở địa phương, như huyết áp, đái đường, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh tâm thần một bệnh chưa được chú ý đúng mức trong cộng đồng cũng như có nguy cơ lớn tiềm ẩn cho xã hội.
“Đặc biệt chú ý đến tiêm chủng và dinh dưỡng, phát triển chuyên ngành lão khoa tại địa phương vì tỷ lệ già hóa dân số ngày càng cao, biến người già trên 60 tuổi đã trở thành gánh nặng cho xã hội khi các bác mắc biến chứng bệnh lý gây tàn phế" - ông Nguyễn Lân Hiếu nói.
Nhiều địa phương không muốn thoát nghèo vì lo mất chế độ bảo hiểm y tế và các ưu đãi
Phản ánh thực tiễn triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia tại địa phương, đại biểu Trần Nhật Minh - Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An cho rằng, còn hiện tượng các xã miền núi không đăng ký phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới đến năm 2025 vì các xã miền núi cao thuộc vùng đặc biệt khó khăn khi đạt chuẩn nông thôn mới, không còn thuộc đối tượng xã đặc biệt khó khăn sẽ không còn được hưởng các chế độ an sinh xã hội như: bảo hiểm y tế, chế độ cho cán bộ, công chức, viên chức, hỗ trợ gạo cho học sinh,...
“Đây là vấn đề đáng lo ngại, cần được quan tâm xử lý sớm. Bất cập này đã được đề cập trong báo cáo của Chính phủ tại Kỳ họp thứ 5. Cụ thể, một số bộ, ngành chưa kịp thời có giải pháp khắc phục hạn chế tác động của các quyết định công nhận xã thôn khu vực I, II, III vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2025 đã làm ảnh hưởng đến việc thụ hưởng chính sách của các đối tượng đang sinh sống, học tập, công tác tại các thôn xã đặc biệt khó khăn nay trở thành thôn, xã nông thôn mới” - ĐBQH Trần Nhật Minh nói và đề nghị Chính phủ cần có giải pháp cụ thể, khả thi, thiết thực để tháo gỡ, khắc phục vấn đề này.
Theo đại biểu Tạ Văn Hạ - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam, nguyên nhân căn cơ mà người dân chưa muốn thoát nghèo là cách làm và chất lượng của các chương trình chưa có tính bền vững cả trước mắt và lâu dài. Do đó, người dân chưa yên tâm khi thoát nghèo, vì hết chương trình, hết dự án thì “nghèo lại hoàn nghèo”.
Vì vậy, đại biểu Tạ Văn Hạ đề nghị cần quan tâm đến cách làm và chất lượng của các chương trình, phải đảm bảo tính bền vững cao. "Đây mới là giải pháp căn cơ, lâu dài" - đại biểu Hạ nói.
Đại biểu Trần Văn Tiến - Đoàn ĐBQH tỉnh Vĩnh Phúc - cho rằng, việc ban hành Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới là phù hợp, nhưng đối với các vùng, khu vực có đối tượng chính sách cần có lộ trình thực hiện cho phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và tập quán cư trú, không thể đánh đồng với các địa phương có điều kiện phát triển kinh tế - xã hội.
Đại biểu Tiến đề nghị xem lại tiêu chí phân bổ vốn và tỷ lệ vốn đối ứng nông thôn mới cho các địa phương có tổng số xã không nhiều, vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số cho phù hợp với thực tiễn./.
