Ngày 21/3, website của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (pvn.vn) đăng tải một bài viết với tiêu đề: “Về tiền hoa hồng ở các hợp đồng dầu khí” nhưng không nêu rõ tác giả. Trong đó, bài viết có giải thích nhiều người đã hiểu sai về khoản tiền 584 triệu đô trong dự án Junin 2.
Nội dung bài viết cho rằng, có lẽ nhiều người đã hiểu sai về khoản tiền gọi là “Participant Bonus” hoặc cũng có nơi dùng từ “Signature Bonus”. Nếu hiểu theo nghĩa đơn giản, chữ Bonus nghĩa là tiền thưởng (“tiền hoa hồng”) thì không đúng với bản chất của từ ngữ. Và nếu như mọi người chịu khó vào tra Google với dòng chữ “hoa hồng chữ ký” hoặc “phí tham gia hợp đồng” thì sẽ cho ra rất nhiều kết quả và rất nhiều tờ báo của ta đã có những bài phân tích, giải thích về từ này.
Thực chất, khoản tiền này là khoản tiền mà nhà thầu phải trả cho nước chủ nhà khi ký hợp đồng dầu khí. Có thể giải thích một cách nôm na rằng, khoản tiền này giống như tiền ta đi mua hồ sơ thầu, giá trị của khoản tiền này nhiều hay ít tùy thuộc vào giá trị tổng thể của gói hợp đồng. Có nghĩa là khi công ty dầu khí nước chủ nhà giao tài liệu cho ta thì ta phải trả tiền, khoản tiền này cũng như một loại tiền đặt cọc để buộc tham gia dự án. Đây là một thông lệ bình thường ở quốc tế.
Bài viết này dẫn chứng, các công ty nước ngoài vào Việt Nam khai thác dầu cũng phải trả khoản tiền này. Ví dụ, BHP (Anh) đã phải trả quyền khai thác ở mỏ Đại Hùng 90 triệu USD, hoặc khi chúng ta liên doanh với phía Nga khai thác dầu ở mỏ Nhenhetxky thì cũng phải trả phí tham gia hợp đồng gần 100 triệu USD.
Do cách hiểu và cách dịch có khác nhau nên mọi người dễ nghĩ đây là tiền “lại quả”. Việc thanh toán khoản phí này cũng theo luật dầu khí của từng nước mà không thể làm khác được.
Trong dự án Junin 2, khoản tiền phí tham gia dự án này là 584 triệu đô và phải chuyển ngay 300 triệu đô theo quy định của Venezuela. Không thể nào có chuyện chúng ta chuyển tiền cho Venezuela rồi họ lại cắt xén, chia chác, lại quả với nhà đầu tư Việt Nam.
Còn ở Venezuela, Nga cũng phải chi cho PDVSA 1 tỷ USD tiền phí tham gia hợp đồng. Trung Quốc cũng đã chi 1 tỷ USD cho cái gọi là “hoa hồng chữ ký”…
“Sự thật về chuyện “tiền hoa hồng” chỉ là như vậy! Những ai muốn hiểu về những khoản tiền thưởng này xin chịu khó tra cứu sẽ thấy ngay”, bài viết này nêu rõ.
Trở lại với dự án Junin 2 ở Venezuela, Việt Nam có được là do tình cảm đặc biệt của Tổng thống Hugo Chavez và của nhân dân Venezuela dành cho Việt Nam. Một điều nữa, sau khi ký hợp tác liên doanh giữa PVEP và PVDSA thì dự án này đã được Quốc hội Venezuela thông qua. Và một khi dự án được Quốc hội Venezuela thông qua thì bất luận thời thế thay đổi thế nào, ai lên nắm quyền thì đều phải tôn trọng và thực hiện đúng những điều Quốc hội đã quy định.
Thậm chí Quốc hội Venezuela quyết định nếu dự án chưa đạt hiệu quả kinh tế cao thì bất luận lý do gì, Quốc hội sẽ kéo dài thời gian thực hiện dự án cho phía Việt Nam.
Sau khi ông Hugo Chavez mất, Tổng thống Nicolás Maduro lên nắm quyền. Khi sang thăm hữu nghị chính thức Việt Nam, ông cũng đã chia sẻ với những khó khăn mà Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đang gặp phải khi thực hiện dự án Junin 2. Và chính phủ Venezuela sẵn sàng cho Việt Nam lựa chọn một lô khác nếu Việt Nam thấy thuận lợi hơn, có hiệu quả kinh tế cao hơn.
Cuối bài viết nhấn mạnh: “Khai thác dầu khí là như vậy, sự rủi ro đến mà không ai có thể lường trước được! Cũng như chúng ta đây, không ai dám đảm bảo rằng ngày mai, ngày kia sẽ gặp phải những rủi ro gì trong cuộc sống”.
Theo báo cáo mới đây của Bộ Công thương, dự án khai thác dầu nặng Junin 2 (Venezuela) do Công ty liên doanh Petromacareo làm chủ đầu tư, được thành lập giữa Tổng Công ty Thăm dò và Khai thác dầu khí - PVEP (40%) và Công ty Dầu khí quốc gia Venezuela - PVDSA (60%).
Dự án có công suất khai thác giai đoạn 1 là 50 ngàn thùng dầu/ngày; giai đoạn 2 là 200 ngàn thùng dầu/ngày tại Lô Junin 2 có tổng diện tích khoảng 522,84km2 trên đất liền thuộc các huyện: Leonardo Infante, El Socorro và Santa Maria - Bang Guarico, Venezuela.
Tổng mức đầu tư theo Giấy chứng nhận đầu tư ra nước ngoài ngày 29/10/2010 là 1.825 triệu USD (cho giai đoạn 1 từ 2010-2015). Dự án hiện không có tiến triển, đang tạm dừng triển khai theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Mới đây, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm và tham nhũng kinh tế, buôn lậu (C03, Bộ Công an) đã có văn bản gửi Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petro Vietnam) yêu cầu cung cấp toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến dự án. "C03 đang xác minh một số dấu hiệu vi phạm pháp luật trong việc thực hiện Dự án đầu tư liên doanh phát triển khai thác và nâng cấp dầu khí lô Junin 2 Venezuela của Tổng công ty Thăm dò khai thác dầu khí (PVEP) thuộc Petro Vietnam. Để phục vụ công tác điều tra, xác minh đề nghị Petro Vietnam chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu liên quan đến Dự án Junin 2 của PVEP", văn bản nêu. |