Chính quyền tổng thống Mỹ đắc cử Donald Trump có thể sẽ củng cố quan hệ quân sự với Đài Loan và sẽ sử dụng hòn đảo này để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực, một viện nghiên cứu Trung Quốc cảnh báo.
Trong một báo cáo của Viện phát triển và chiến lược quốc gia thuộc Đại học Nhân dân Bắc Kinh, Trung Quốc, ông Yang Qijing cho rằng tân tổng thống Mỹ Trump có thể thúc đẩy can dự an ninh với các nước châu Á khác.
Viện phát triển và chiến lược quốc gia đã đưa ra những phân tích để các nhà lãnh đạo trong nước tham khảo. Giáo sư Yang đã viết trong một báo cáo cuối tháng 11 rằng ông Trump sẽ lờ đi sự phản đối từ Bắc Kinh và quyết tâm theo đuổi kế hoạch bán vũ khí cho Đài Loan.
“Ông Trump nhất định sẽ không bỏ qua cơ hội quan trọng để kiềm chế Trung Quốc như vậy”, giáo sư Yang nhận định.
Yang nhận định: “Ông Trump nổi tiếng với những hành động cứng rắn và coi thường những tiền lệ chính trị, và ông có thể sẽ không quan tâm nhiều đến sự phản đối của Bắc Kinh và quyết tâm bán vũ khí cho Đài Loan. Làm như vậy, Mỹ vừa có thể kiếm được rất nhiều tiền lại vừa gây rắc rối cho Trung Quốc”.
Quan hệ Trung- Mỹ đã đột ngột nóng lên trong tuần qua, sau cuộc điện đàm gây tranh cãi giữa ông Trump và bà Thái Anh Văn, người mà Trung Quốc tin là đang thúc đẩy Đài Loan tìm cách giành độc lập chính thức với Trung Quốc.
Cuộc điện đàm này dấy lên quan ngại từ phía Trung Quốc về chính sách đối ngoại trong khu vực của chính quyền tổng thống Trump.
Một vài nhà quan sát ở Trung Quốc đã sớm cho rằng việc thúc đẩy buôn bán vũ khí với Đài Loan, một hòn đảo mà Bắc Kinh coi là phần lãnh thổ không thể tách rời của Trung Quốc, sẽ là một phần chính sách của ông Trump nhằm củng cố các lĩnh vực quân sự và sản xuất của Mỹ.
Ông Yang phân tích: “Ẩn ý đằng sau khẩu hiệu “Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại” là nền kinh tế Trung Quốc, đặc biệt là ngành sản xuất đang khiến nước Mỹ không còn hùng mạnh như trước. Do đó chúng ta không nên nghi ngờ về sự quyết tâm của chính quyền Donald Trump trong việc huy động các nguồn lực chính trị, kinh tế và quân sự để bảo vệ và nâng cấp lợi ích kinh tế Mỹ, hoặc thâm chí coi đó là ưu tiên hàng đầu”.
Ông Yang cảnh báo rằng ông Trump có thể là vị tổng thống Mỹ khó lường nhất và thách thức nhất. Ông Trump có thể cố gắng tận dụng vị thế siêu cường hiện tại của Mỹ hoặc áp dụng các biện pháp độc để giữ công việc ở lại nước Mỹ, bao gồm việc đưa ra các biện pháp bảo hộ chống lại ngành sản xuất của Trung Quốc, ngành đã mất đi mũi nhọn cạnh tranh vì phải liên tục tăng lương nhân công và các chi phí khác.
Cho dù ông Trump có đe dọa rút khỏi Hiệp định đối tác Kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP), hiệp định vốn được coi là hòn đá tảng trong chính sách xoay trục kinh tế của Mỹ sang châu Á, việc hành động như vậy cũng không thể làm tổn hại đến các đồng minh của Mỹ tại châu Á, những nước chọn cách đứng về phía Mỹ để đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc, ông Yang nhận định.
“Cứ cho là lợi thế về chi phí của Trung Quốc trong ngành công nghiệp sản xuất đang dần biến mất, chính quyền Donald Trump có thể sẽ gây ra một thách thức lớn chưa từng có cho Trung Quốc. Để đáp lại, Trung Quốc phải chuẩn bị cho mình các biện pháp đối phó”, ông Yang khuyến cáo.
