Ngày 8/7/2013, Tòa án nhân dân Bắc Kinh kết thúc phiên xét xử sơ thẩm vụ án cựu Bộ trưởng Bộ Đường sắt Lưu Chí Quân nhận hối lộ và lạm quyền gây thiệt hại nghiêm trọng, tuyên phạt mức án tử hình hoãn 2 năm thi hành, tước quyền chính trị suốt đời, tịch thu tất cả tài sản cá nhân của ông ta. Tháng 12/2015, theo đề nghị của nhà tù Tần Thành, Tòa án Bắc Kinh đã đồng ý giảm án cho Lưu Chí Quân xuống tù chung thân.
Khi Lưu Chí Quân bị điều tra vào tháng 2/2011 đã thu hút sự chú ý rộng rãi của giới truyền thông và xã hội Trung Quốc. Mối quan hệ của ông với nữ thương gia Đinh Thư Miêu lan truyền gây chấn động. Đinh Thư Miêu, kẻ chỉ có văn hóa tiểu học, có quan hệ mật thiết với Lưu Chí Quân, trở nên kẻ “thần thông quảng đại”, thậm chí một số doanh nghiệp nhà nước quy mô lớn ở Trung Quốc cũng phải thông qua Đinh Thư Miêu làm trung gian để xin dự thầu dự án của Bộ Đường sắt. Theo báo cáo, chỉ tính riêng làm trung gian cho các dự án đường sắt, Đinh Thư Miêu đã thu lợi 2,4 tỉ NDT, ngoài ra còn kiếm được 600 triệu NDT thu nhập bất hợp pháp thông qua thu xếp việc vận chuyển than.
Lưu Chí Quân khi còn là Bộ trưởng Đươmhf Sắt Trung Quốc (Ảnh: Dwnews). |
Lưu Chí Quân không trực tiếp nhận tiền từ người tình Đinh Thư Miêu, nhưng ông ta cũng được hưởng lợi gián tiếp. Theo cơ quan công tố, Đinh Vũ Tâm (tức Đinh Thư Miêu) từ năm 2008 đến năm 2010 đã đưa cho Lưu Chí Quân tổng cộng 49 triệu NDT theo gợi ý của ông ta. Lưu Chí Quân biện hộ, cho rằng số tiền này không cấu thành hối lộ nhưng không được cơ quan công tố chấp nhận, cộng thêm các khoản tiền hối lộ khác, tổng số tiền liên quan của Lưu Chí Quân là 64.605.400 NDT.
Ngoài tội nhận hối lộ, Lưu Chí Quân còn dính vào tội lạm dụng chức quyền. Ngang tàng, bá đạo, hành xử kiểu xã hội đen là ấn tượng của nhiều người về Lưu Chí Quân. Ở Bộ Đường sắt, ông ta nói một là một và điều hành kiểu gia trưởng, ai theo thì phất, ai chống thì chết.
Một ví dụ điển hình là vào năm 2007, Giáo sư Vinh Chiêu Hòa từ Trường Kinh tế và Quản lý thuộc Đại học Giao thông Bắc Kinh phối hợp cùng với nghiên cứu sinh của mình và lãnh đạo cục đường sắt địa phương tiến hành một số thí điểm cải cách giao thông vận tải. Sau khi Lưu Chí Quân biết được sự việc, Cục Đường sắt địa phương đó bị cáo buộc "làm trái ý bộ", chống lại Bộ Đường sắt. Sau đó, người lãnh đạo cục này đã bị đàn áp và bỏ tù. Lý do đằng sau chỉ đơn giản là Lưu Chí Quân luôn không ưa Giáo sư Vinh Chiêu Hòa, người đã chỉ trích chính sách đường sắt của ông ta.
Một tuyến đường sắt cao tốc Trung Quốc (Ảnh: Dwnews). |
Chỉ vì không hài lòng với một người mà ông đã đưa người khác vào chỗ chết, điều này thể hiện rõ ở sự ngang ngược và độc đoán của Lưu Chí Quân. Tuy nhiên, họa phúc luôn đi với nhau và sự ngang ngược và độc đoán này đôi khi có thể tạo ra một số hiệu quả tích cực. Ví dụ, các đồng nghiệp của Lưu Chí Quân nói rằng phong cách làm việc của ông ta đôi khi đơn giản và thô lỗ, nhưng hệ thống của Bộ Đường sắt khổng lồ và cồng kềnh, và một số người thì lười biếng, “nếu nhân từ quá thì không ai nghe, không độc đoán không xong”.
Điều này dẫn đến một mặt khác của Lưu Chí Quân. Từ thái độ của ông ta đối với công việc, có thể cảm nhận được Lưu Chí Quân thực sự là một người muốn làm việc. Trong mắt nhiều người, Lưu Chí Quân là người vừa có sức hút vừa say mê làm việc.
Theo Vương Mộng Thứ, Viện sĩ của Viện Kỹ thuật Trung Quốc và là phó Tổng công trình sư của Tập đoàn Đường hầm Đường sắt Trung Quốc, Lưu Chí Quân là người “can đảm, có sức thu hút và dám chịu trách nhiệm”. Lưu Chí Quân là một người thực sự tham công tiếc việc.
Lưu Chí Quân luôn ngồi trên cabin mỗi khi chạy thử nghiệm loại tàu mới (Ảnh: Baidu). |
Đồng nghiệp của Lưu Chí Quân cho biết: “Nhiều khi nửa đêm phát hiện có vấn đề, ông ta gọi điện cho người phụ trách bộ phận liên quan để họp, lập tức nghiên cứu cách giải quyết, đưa ra phương án, định rõ thời hạn”, Lưu Chí Quân xử lý vấn đề một cách mạnh mẽ, dứt khoát. Chính nhờ sự thúc đẩy mạnh mẽ của Lưu Chí Quân, đường sắt cao tốc của Trung Quốc đã đi từ không đến có, đạt được bước phát triển nhảy vọt.
Lưu Chí Quân còn có tinh thần quên mình khi làm việc, ông đã đích thân lên tàu cao tốc để kiểm tra độ an toàn. Ví dụ, ngày 3/12/2010, trong quá trình thử nghiệm và kiểm tra toàn diện đoạn thí điểm giữa Tảo Trang và Bạng Phụ của tuyến đường sắt cao tốc Bắc Kinh-Thượng Hải, tốc độ vận hành tối đa của tàu cao tốc CRH380AL “Hài Hòa” đạt 486,1 km/giờ. Khi đó, đích thân Lưu Chí Quân đích thân lên ngồi và giám sát trong ca-bin, ông ta yêu cầu lái tàu lao đến tốc độ giới hạn và duy trì trong thời gian khá dài.
Một đồng nghiệp thường xuyên làm việc với Lưu Chí Quân cho biết: “Trong tất cả các thử nghiệm lập kỷ lục trên xe lửa, hầu như lần nào Bộ trưởng Lưu cũng chỉ huy trong buồng lái để kiểm tra độ an toàn. Với tư cách là một bộ trưởng, ông ấy có thể dùng tính mạng của mình để thử nghiệm. Sự an toàn của đường sắt cao tốc quả thực khiến người ta cảm động. Đây chính là sự can đảm, sức hút, dám chịu trách nhiệm của Lưu Chí Quân. Ông luôn đi đầu và xông lên trước khi đối mặt với rủi ro”.
Lưu Chí Quân được gọi là "Cha đẻ của đường sắt cao tốc Trung Quốc" (Ảnh: Baidu). |
Ngoài ra, việc nội địa hóa hàng hóa nước ngoài là một đóng góp nổi bật khác của Lưu Chí Quân đối với sự phát triển của đường sắt cao tốc Trung Quốc. Các doanh nghiệp hàng đầu của nó như CSR và CNR đã tiếp thụ tất cả công nghệ của các cường quốc đường sắt cao tốc trên thế giới, chỉ sau vài năm làm việc, đã vượt qua lịch sử phát triển từ 40 đến 50 năm của họ. Điều này đã đặt nền tảng kỹ thuật vững chắc cho sự phát triển độc lập của đường sắt cao tốc của Trung Quốc. Chính vì vậy, Lưu Chí Quân được nhiều người gọi là "cha đẻ của đường sắt cao tốc Trung Quốc". Từ tháng 3/2003 đến tháng 2/2011, Lưu Chí Quân giữ chức Bộ trưởng Đường sắt Trung Quốc; trong 8 năm, ông đã thay đổi vận mệnh của đường sắt Trung Quốc.
Đó chính là con người chân thực và phức tạp của Lưu Chí Quân. Ông ta vừa là một tên tội phạm tham nhũng với phong cách kiêu ngạo và độc đoán, vừa là "cha đẻ của đường sắt cao tốc Trung Quốc", một người say mê công việc, người con có hiếu. Với thái độ khách quan người đời không thể vì công tích mà che đậy tội lỗi của Lưu Chí Quân và đương nhiên không thể vì tội lỗi mà phủ nhận công lao của ông ta. Hiện nay nhiều người Trung Quốc vẫn bày tỏ thái độ khẳng định đối với Lưu Chí Quân, chủ yếu là vì Lưu Chí Quân biết làm, có sức hút, dám làm nên chuyện.
Theo tư liệu chính thức, Lưu Chí Quân sinh năm 1953, Hồ Bắc, thạc sĩ, kỹ sư (chức danh trung cấp). Ông sinh ra trong một gia đình nông dân và tham gia công tác từ năm 1972, từ năm 2003 đến năm 2011, giữ chức Bộ trưởng Đường sắt. Năm 2011, ông bị cách chức vì nghi ngờ vi phạm kỷ luật nghiêm trọng. Ngày 8/7/2013, Tòa án Bắc Kinh mở phiên tòa sơ thẩm xét xử Lưu Chí Quân vì tội nhận hối lộ, lạm dụng chức quyền, tuyên phạt ông mức án tử hình, hoãn thi hành 2 năm, tịch thu toàn bộ tài sản cá nhân.
Đinh Thư Miêu, người tình, kẻ liên quan trực tiếp đến việc Lưu Chí Quân bị xét xử (Ảnh : Dwnews). |
Viện kiểm sát buộc tội bị cáo Lưu Chí Quân lợi dụng chức vụ quyền hạn của mình để trợ giúp cho 11 người và nhận hối lộ tài sản tổng cộng 64.605.400 NDT; Lưu Chí Quân phải chịu trách nhiệm hình sự về tội đưa hối lộ và lạm quyền. Bên công tố cũng chỉ ra rằng Lưu Chí Quân đã tự nguyện khai nhận hầu hết sự thật về hành vi nhận hối lộ của mình mà cơ quan tư pháp chưa nắm được, và những thiệt hại do lạm quyền, hối lộ và tiền bị đánh cắp về cơ bản đã được thu hồi và có thể. được đưa ra một hình phạt nhẹ hơn.
Khi Đinh Thư Miêu, một nữ doanh nhân ở Sơn Tây, bị Viện kiểm sát thành phố Bắc Kinh truy tố vì tình nghi hoạt động kinh doanh bất hợp pháp và nhận hối lộ, có liên quan đến doanh thu kinh doanh bất hợp pháp lên tới 178,8 tỉ NDT, và đã hối lộ 49 triệu NDT cho Bộ trưởng Đường sắt Lưu Chí Quân. Bí mật giữa Lưu Chí Quân và Đinh Thư Miêu dần được hé lộ.
Tập đoàn đầu tư Bác Hựu dưới sự kiểm soát của Đinh Thư Miêu tham gia vào các dự án thiết bị đường sắt cao tốc, khách sạn và quảng cáo phim và truyền hình. Lưu Chí Quân đứng đằng sau nhiều hoạt động kinh doanh của tập đoàn.
Để trả ơn cho Lưu Chí Quân, Đinh Thư Miêu đã nhiều lần lấy tiền để thỏa mãn ham muốn quyền lực và sắc dục của Lưu Chí Quân.
Từ năm 2003 đến năm 2009, Đinh Thư Miêu đã chi tiền liên tiếp sắp xếp một số gái điếm cho Lưu Chí Quân quan hệ xác thịt các khách sạn sang trọng và các tụ điểm giải trí cao cấp. Đinh Thư Miêu đã bỏ tiền đầu tư làm bộ phim truyền hình “Hồng Lâu Mộng”, có tin nhiều diễn viên tham gia đóng phim này đã phải lên giường với Lưu Chí Quân để được nhận vai.
Vào tháng 9/2014, Khưu Ba, thẩm phán thụ lý vụ án Lưu Chí Quân, nói rằng trong vụ án Lưu Chí Quân đã phong tỏa tài sản 3 tỉ NDT. Khưu Ba cho biết trong khoảng thời gian đó, mỗi ngày ông đều cảm thấy như đi trên dây thép, ông đã phải đến hơn 100 ngân hàng ở Bắc Kinh, Thượng Hải, Thái Nguyên và những nơi khác để phong tỏa gần 3 tỉ NDT tài sản của Lưu Chí Quân là tang vật vụ án, đọc hơn 400 hồ sơ và viết báo cáo xét xử dài tới hơn 100.000 từ.