Người bệnh sỏi mật thoát nỗi ám ảnh “sẹo rết”

BS. Đỗ Tuấn Anh thăm khám cho bệnh nhân sỏi mật sau phẫu thuật (Ảnh: Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức)

Không còn sẹo rết sau mổ nội soi

Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa tiếp nhận nam bệnh nhân tên N.A.S., 30 tuổi, sống ở Điện Biên, nhập viện vào ngày 24/5. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng đau hạ sườn phải, vàng da 2 tuần, sốt cao, rét run. Các bác sỹ đã chẩn đoán người bệnh bị tắc mật do sỏi ống mật chủ, gan phải.

Ngay lập tức, bệnh nhân đã được các bác sỹ phẫu thuật vào ngày 26/5 với phương pháp mổ nội soi ổ bụng lấy sỏi đường mật. 7 ngày sau mổ, sức khỏe anh S. tiến triển tốt, có thể ăn uống, vận động được bình thường và đã được xuất viện.

Sẹo mổ nội soi của bệnh nhân sỏi mật sau phẫu thuật 1 năm (Ảnh: Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức)

Anh S. là trường hợp người bệnh bị sỏi mật được phát hiện kịp thời và sử dụng phương pháp mổ nội soi ổ bụng lấy sỏi đường mật được áp dụng lần đầu tiên tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

Mổ nội soi ổ bụng lấy sỏi đường mật là phương pháp tiên tiến ít xâm lấn. Sau mổ, người bệnh chỉ có 4 lỗ trocar trên bụng dài từ 5-10 mm, giảm đau đớn, có thể hồi phục từ 4-7 ngày, ngay từ ngày thứ 2 sau mổ đã có thể ăn uống đi lại bình thường, hạn chế tình trạng tắc ruột.

Trước đây, với phương pháp mổ mở truyền thống người bệnh không chỉ mất nhiều thời gian để hồi phục (từ 7-10 ngày) mà sau mổ sẽ có vết sẹo lớn trên bụng hình “con rết” khiến người bệnh ái ngại khi phải nhắc tới mổ sỏi mật, đặc biệt là chị em phụ nữ.

Không chủ quan khi đau kéo dài

TS. BS. Đỗ Tuấn Anh - Trưởng khoa Phẫu thuật Gan mật, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức – cho biết: Một số trường hợp có sỏi túi mật, sỏi trong gan không có triệu chứng rõ ràng nhưng khi có những triệu chứng đau kéo dài ở vùng mạn sườn phải như: đau âm ỉ hoặc đau dữ dội lan ra sau lưng hoặc vùng thượng vị; sốt cao, vàng da, nước tiểu vàng,… thì chính là lúc bệnh sỏi mật gây biến chứng nặng. Riêng sỏi ở đường mật chính, gồm sỏi ống mật chủ, sỏi ống gan chung và đoạn đầu ống gan phải-trái, cho dù mới chớm xuất hiện cũng gây ra các triệu chứng trầm trọng hơn sỏi trong túi mật. Đây cũng là loại bệnh lý hay gây các biến chứng nguy hiểm như sốc nhiễm trùng đường mật, viêm phúc mạc mật, hoại tử đường mật và cần can thiệp phẫu thuật càng sớm càng tốt.

Biểu hiện của sỏi mật ở mỗi người không giống nhau. Bên cạnh đó, vị trí của sỏi cũng dẫn đến những dấu hiệu khác nhau của bệnh. Một số triệu chứng điển hình của sỏi mật gồm:

Đau hạ sườn phải - cơn đau thường xảy ra ở hạ sườn bên phải hoặc vùng thượng vị lan lên vai phải và ra sau lưng. Tính chất đau thường âm ỉ hoặc dữ dội tùy theo vị trí sỏi xuất hiện.

Sốt, ớn lạnh - người bệnh sỏi mật có thể bị sốt, cảm lạnh do nhiễm trùng đường mật hoặc viêm túi mật. Người bệnh thường sốt cao trên 38 độ kèm cảm giác rét run, vã mồ hôi nhiều sau khi cơn sốt hạ xuống.

Rối loạn tiêu hóa - một số bệnh nhân sỏi mật gặp triệu chứng sợ đồ dầu mỡ, ợ chua, đầy bụng, ăn không tiêu,… Những triệu chứng này dễ nhầm sang một số bệnh liên quan đến đường tiêu hóa, đau dạ dày nên nhiều người áp dụng cách điều trị không phù hợp.

Vàng da - tùy vào tiến triển của sỏi mật mà mức độ vàng da của người bệnh khác nhau. Triệu chứng này thường kèm theo hiện tượng ngứa nhiều.

Cảnh giác với biến chứng của sỏi mật

Thực tế, nhiều trường hợp bệnh nhân đến Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức trong tình trạng đã mổ sỏi mật nhiều lần hoặc đến viện muộn xuất hiện thêm các biến chứng khác khiến cho việc điều trị trở nên khó khăn.

BS. Đỗ Tuấn Anh cho hay, sỏi mật gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới túi mật và lá gan. Nếu không điều trị sớm và phát hiện kịp thời, sỏi mật sẽ gây ra những biến chứng cấp tính như: Thấm mật phúc mạc và viêm phúc mạc mật; tắc đường mật và nhiễm trùng do sỏi dẫn đến làm tăng áp lực trong đường mật, làm tổn thương hệ thống đường mật, qua đó dịch mật nhiễm trùng có thể thấm vào ổ phúc mạc gây nên tình trạng nhiễm trùng ổ bụng. Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể bị hoại tử đường mật gây viêm phúc mạc mật.

Cùng với đó, bệnh nhân có thể bị viêm tụy cấp do sỏi – đây là biến chứng thường gặp, bao gồm viêm tụy cấp thể phù và thể hoại tử. Viêm tụy thể hoại tử rất dễ dẫn đến tình trạng sốc nhiễm trùng nhiễm độc, thậm chí có thể gây tử vong với biểu hiện đau dữ dội, nôn nhiều và co cứng vùng thượng vị kèm theo các triệu chứng trụy tim mạch trong trường hợp nặng.

Chảy máu đường mật – bệnh nhân có các triệu chứng của sỏi mật đồng thời có nôn ra máu và đi ngoài ra phân đen, điển hình là nôn ra máu cục có hình thỏi bút chì. Soi dạ dày tá tràng thấy có máu trong tá tràng nguồn gốc từ đường mật.

Ở các nước nhiệt đới, viêm đường mật xuất hiện phổ biến trong các bệnh lý đường mật. Viêm đường mật có nguyên nhân là sỏi chiếm tỷ lệ cao (từ 77,78 – 97,52%). Bệnh nhân đau nhiều ở vùng gan, tình trạng nhiễm trùng nặng nề gồm: sốt cao, rét run, môi khô lưỡi bẩn, thể trạng suy kiệt do thiếu nước và nhiễm độc.

Sốc nhiễm khuẩn đường mật là biến chứng nặng ở người bệnh, chiếm từ 16 – 24%, đa số gặp ở người lớn tuổi, 75% gặp ở những người trên 50 tuổi. Sốc nhiễm trung đường mật là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong cho bệnh nhân, hay gặp ở các bệnh nhân có sỏi mật, đau sốt nhiều nhưng không được điều trị kịp thời.

Cũng theo BS. Đỗ Tuấn Anh, người bệnh bị sỏi mật còn phải đối mặt với các biến chứng mạn tính như: Xơ gan mật - đường mật trong gan dần bị phá hủy, sự phá hủy của đường mật có thể gây ra các chất độc hại tích tụ trong gan và đôi khi dẫn đến sẹo của mô gan (xơ gan). Nhiều chuyên gia cho rằng xơ gan đường mật là một bệnh tự miễn, trong đó cơ chế chống lại các tế bào của riêng mình. Xơ gan mật phát triển chậm, nếu điều trị nguyên nhân sớm có thể làm chậm lại sự tiến triển của bệnh. Xơ gan mật gây biến chứng xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch cửa, ung thư đường mật trong gan.

Ngoài ra, bệnh nhân còn có khả năng bị ung thư đường mật. Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do viêm đường mật nhiều lần, kéo dài với triệu chứng hay gặp là gầy sút cân, vàng da nếu khối u gây chèn ép đường mật.

Vì vậy, khi có những triệu chứng của bệnh lý sỏi mật như: đau hạ sườn phải, sốt, vàng mắt vàng da,…người bệnh cần đến các cơ sở uy tín để kịp thời được can thiệp bằng những phương pháp tối ưu, tiên tiến, đem lại kết quả điều trị có hiệu quả.