Quân đội Ukraine đã chính thức xác nhận việc một máy bay chiến đấu F-16 do phương Tây cung cấp cùng với phi công bị mất tích nhưng chưa tiết lộ nguyên nhân vụ việc.
Theo Bộ Tổng tham mưu Ukraine, vụ việc xảy ra khi các máy bay chiến đấu F-16 được triển khai “cùng với các đơn vị của lực lượng tên lửa phòng không” để đẩy lùi một cuộc tấn công phối hợp của Nga hồi đầu tuần. Tại một thời điểm nào đó, “liên lạc với một trong các máy bay đã bị mất” trước khi người ta xác nhận rằng nó “bị rơi”.
Bộ Quốc phòng ở Kiev đã thành lập một ủy ban đặc biệt để làm rõ nguyên nhân vụ việc, nhưng nghị sĩ Ukraine Mariana Bezuglaya tin rằng quân đội có thể đang cố gắng hạ thấp mức độ nghiêm trọng của vụ việc.
“Theo thông tin của tôi, chiếc F-16 do phi công Aleksey 'Moonfish' Mes lái đã bị hệ thống tên lửa phòng không Patriot bắn trúng do sự mất phối hợp giữa các đơn vị”, bà Bezuglaya viết trên Telegram, đồng thời lưu ý rằng tất cả các báo cáo chính thức cho đến nay đều nhấn mạnh rằng phi công đã “ mất kiểm soát.”
“Chiến tranh là chiến tranh, những tình huống như vậy hoàn toàn có thể xảy ra. Nhưng văn hóa dối trá…dẫn đến một hệ thống quản lý các quyết định quân sự tồi tệ, không dựa trên phân tích trung thực”, bà nói thêm.
Một nguồn tin trong Lực lượng Không quân Ukraine nói với Voice of America (VOA) rằng nguyên nhân tiềm ẩn đang được điều tra, bao gồm lỗi của phi công, trục trặc kỹ thuật và "hỏa lực thiện chiến" từ lực lượng phòng không Ukraine. Một nguồn tin khác thông báo với CNN rằng Lực lượng Phòng vệ Ukraine không tin rằng lỗi của phi công là nguyên nhân của vụ việc.
Hôm đầu tuần này, Nga đã tiến hành một “cuộc tấn công quy mô lớn có độ chính xác cao” bằng cách sử dụng máy bay không người lái và vũ khí tầm xa được phóng cả từ trên không và trên biển, nhằm vào các cơ sở năng lượng quan trọng đối với tổ hợp công nghiệp quốc phòng của Ukraine, cũng như một số sân bay lưu trữ đạn dược do phương Tây cung cấp, theo báo cáo của Bộ Quốc phòng Nga.
Lực lượng Không quân Ukraine tuyên bố rằng phi công đã hy sinh Aleksey Mes, biệt hiệu 'Moonfish', là một trong số ít phi công được huấn luyện ở phương Tây để lái máy bay F-16. Phi công này đã bắn hạ được "ba tên lửa hành trình và một máy bay không người lái tấn công". Không quân cũng giữ im lặng về nguyên nhân vụ việc.
Khi được hỏi liệu “có khả năng chiếc F-16 này bị bắn hạ bởi hỏa lực thiện chiến từ một trong những tên lửa Patriot của Ukraine hay không”, Phó Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh trả lời: “Đó thực sự là vấn đề mà Ukraine cần giải quyết”.
“Mỹ chưa được yêu cầu tham gia vào bất kỳ cuộc điều tra nào về vụ việc này”, bà Singh nói thêm. “Vì vậy, về việc liệu phi công này có thiệt mạng do hỏa lực của phe mình hay không, tôi không thể nói được điều đó”.
Bà Bezuglaya là thành viên đảng Người phụng sự Nhân dân của Tổng thống Volodymyr Zelensky và giữ chức Phó Chủ tịch tiểu ban quốc hội về an ninh quốc gia. Những lời chỉ trích liên tục của bà đối với các quan chức quân sự cấp cao đã giúp bà có được một vị trí trên trang web khét tiếng Mirotvorets của Ukraine, thường được gọi là “danh sách tiêu diệt”.