Tờ tuần san Defense News Mỹ gần đây cho biết một tiểu ban của Ủy ban Quân sự Hạ viện Mỹ có kế hoạch đề xuất thành lập mới một “lực lượng vũ trụ” trong Không quân Mỹ để quân đội có thể ứng phó tốt hơn với các mối đe dọa trong vũ trụ.
Nội dung trong chương trình chính sách quốc phòng thường niên do Tiểu ban Sức mạnh quân sự đưa ra đã bao gồm kế hoạch này, những vấn đề chính được công bố ngày 20/6/2017.
Trong một tuyên bố chung, Chủ tịch Tiểu ban, Hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa Mike Rogers và Phó Chủ tịch Tiểu ban, Hạ nghị sĩ Đảng Dân chủ Jim Cooper cho rằng: “Hiện nay, hai đảng đều thừa nhận, ưu thế chiến lược dành cho chúng ta (Mỹ) của hệ thống không gian an ninh quốc gia đang thu hẹp. Chúng tôi khẳng định, Bộ Quốc phòng không thể áp dụng các biện pháp cần thiết để ứng phó hiệu quả và kiên quyết đối với các thách thức này. Họ thậm chí không thể nhận thức được tính chất và mức độ vấn đề của mình. Vì vậy, Quốc hội sẽ can thiệp”.
Lực lượng vũ trụ sẽ trở thành một quân chủng độc lập, sẽ phụ trách chương trình không gian an ninh quốc gia mà hiện nay do Không quân Mỹ phụ trách. Lực lượng vũ trụ sẽ còn trở thành một Bộ Tư lệnh liên hợp mới, dưới quyền của Bộ Tư lệnh Chiến lược Mỹ, từ đó nâng lực lượng vũ trụ lên cấp Bộ Tư lệnh 4 sao.
Hai nghị sĩ trên nói: “Chúng tôi cho rằng đây là bước đi đầu tiên và cũng là một bước đi rất quan trọng để củng cố sự nghiệp không gian an ninh quốc gia”.
Tiểu ban Lực lượng chiến lược tiến hành xem xét và biểu quyết về một phần nội dung của dự luật, đồng thời trình lên Ủy ban Quân sự Hạ viện vào ngày 22/6. Hạ viện Mỹ sẽ tiến hành xem xét vấn đề này trong tuần này.
Một tuần trước, Tân Bộ trưởng Không quân Mỹ Heather Wilson tuyên bố thiết lập một chức vụ Thượng tướng 3 sao mới làm Phó Tham mưu trưởng phụ trách hành động không gian. Nhưng, khi Không quân Mỹ lần đầu tiên tuyên bố việc này, các Hạ nghị sĩ Mike Rogers và Jim Cooper đều nói việc làm này quá thận trọng.
Tạp chí Popular Mechanics Mỹ ngày 21/6 cho biết Lực lượng vũ trang Mỹ hiện có 5 quân chủng lớn: lục quân, hải quân, thủy quân lục chiến, không quân và lực lượng bảo vệ bờ biển. Nhưng chỉ có 3 cơ quân quân chủng thuộc Bộ Quốc phòng lần lượt là Bộ Lục quân, Bộ Hải quân và Bộ Không quân.
Thủy quân lục chiến nằm trong Bộ Hải quân, bởi vì thủy quân lục chiến thường dựa vào tàu chiến hải quân để triển khai hành động, chẳng hạn cụm máy bay của thủy quân lục chiến sẽ cất cánh từ tàu sân bay.
Lực lượng vũ trụ sẽ áp dụng hình thức tổ chức tương tự, một mặt có sĩ quan chỉ huy Thượng tướng 4 sao của mình, mặt khác hợp tác chặt chẽ với không quân khi thực hiện nhiệm vụ.
Quyền chỉ huy của lực lượng vũ trụ sẽ nằm trong tay quan chức cao nhất của lực lượng vũ trụ. Quan chức cao nhất của lực lượng vũ trụ cùng cấp với tham mưu trưởng không quân, có quyền tham dự hội nghị tham mưu trưởng liên quân, tiếp nhận lãnh đạo của Bộ trưởng Không quân. Dự luật này còn đề nghị thiết lập Bộ Tư lệnh vũ trụ Mỹ trực thuộc Bộ Tư lệnh Chiến lược Mỹ.
Mặc dù tháng 5/2017 có nhiều tướng lĩnh không quân cho biết Mỹ sớm muộn cũng cần thành lập lực lượng vũ trụ, nhưng tham mưu trưởng Không quân Mỹ David Goldfein kiên trì cho rằng các hành động quân sự trong vũ trụ của Mỹ cần tạm thời do không quân phụ trách.
David Goldfein nói: “Tôi không ủng hộ thành lập lực lượng vũ trụ vào lúc này. Tôi cho rằng hiện nay thành lập nó là bước đi thụt lùi”.
Từ việc Tiểu ban Lực lượng chiến lược đệ trình phương án đến việc Mỹ cuối cùng thành lập lực lượng vũ trụ còn phải trải qua thủ tục lập pháp lâu dài. Cho dù lực lượng vũ trụ không thể được thành lập trước ngày 1/1/2019 như phương án hiện nay, thì các nghị sĩ và tướng lĩnh Quân đội Mỹ vẫn sẽ tiếp tục thảo luận cách thức xây dựng lực lượng phòng thủ trên quỹ đạo một cách có hiệu quả nhất. Những cuộc thảo luận này cuối cùng sẽ thúc đẩy sự ra đời của quân chủng lớn thứ 6 của các Lực lượng vũ trang Mỹ.
