"Tuyến hoạt động chính của ekranoplan là đường hàng hải Sevmorput, khu vực này cơ sở hạ tầng không phát triển, mật độ dân cư rất thưa thớt, tàu ekranoplan có thể tuần tra thường xuyên, bảo vệ những khu vực này", ông Yuri Borisov nói. Mặc dù vậy, ekranoplans cũng có thể được sử dụng trong biển Caspian và Biển Đen, hoặc sử dụng vào các mục đích vận chuyển phát triển kinh tế.
RG dẫn nguồn từ một kỹ sư, chuyên gia trong nhóm các kỹ sư hàng đầu thiết kế, chế tạo những chiếc Ekranoplanes của Liên Xô Aliyev Aliev cho biết: "Nói một cách đơn giản, ekranoplan là một máy bay lướt trên mặt biển có động cơ phản lực mạnh, cơ động ở độ cao thấp mà không chạm vào mặt nước hoặc mặt đất".
 |
|
Ekranoplan dự án 904 Orlenok. Ảnh The Driver
|
Theo các chuyên gia vận hàng hải và hàng không, rõ ràng ekranoplan có nhiều tính năng kỹ chiến thuật vượt trội so với máy bay và chiến hạm nổi. Đây là một phương tiện vận chuyển lớn hơn hẳn các máy bay vận tải đường không, có độ tin cậy rất cao, khả năng sống còn tốt và di chuyển nhanh hơn rất nhiều so với các các chiến hạm nổi. Ekranoplans không cần sân bay và cơ sở hạ tầng trên bộ.
Yêu cầu hạ tầng then chốt là có một địa hình phẳng cho phương tiện đỗ như mặt nước, mặt băng hoặc đất. Ngoài ra, ekranoplans rất kinh tế so với máy bay và khá khó khăn trong việc đánh chặn. Trần bay rất thấp cho phép ekranoplan hạ cánh nhanh và an toàn tương đối khi gặp trục trặc, không thể chìm được do thiết kế cánh nổi trên mặt nước. Trong chiến đấu, chiếc ekranoplan nằm ngoài tầm với của radar do trần bay rất thấp và hoàn toàn không có khả năng va chạm với thủy lôi.
Mặc dù vậy, những ekranoplan theo thiết kế thời Xô Viết sẽ không thể sử dụng trong trường hợp gió bão, biển động mạnh, trên địa hình đồi gò. Những thao tác cơ động chuyển đổi hướng bay cần hết sức cẩn thận để không gây lật, đâm húc vào mặt nước.
Thông tin này thực sự gây một cú sốc trong giới các nhà bình luận quân sự phương Tây, ngay lập tức The Drive đăng tải một bài viết của bình luận viên quân sự Joseph Trevithick, nhận xét:
Những năm 1960, người Nga đã thử nghiệm ekranoplan "KM" ("Ship-mock-up") trên biển Caspian có chiều dài 100 mét và với sải cánh dài khoảng 40 mét, tải trọng hữu ích là 550 tấn. Ở Mỹ, phương tiện không – biển này được gọi là "quái vật Caspian". Những năm 1980 ở Liên Xô đã tiến hành thử nghiệm ekranoplan mang tên lửa "Lun", được trang bị 6 ống phóng tên lửa chống tàu "Moskit".
Trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, Liên bang Xô viết nghiên cứu khả năng chế tạo một hạm đội ekranoplanes chiến đấu trang bị tên lửa. Hiện nay Nga tuyên bố có kế hoạch phục hồi dự án này dưới tên "Orlan". Những thông tin chi tiết về kế hoạch "Orlan" chưa được công bố, nhưng rõ ràng dự án có mối quan hệ chặt chẽ với ekranoplans "Orlenok" từ thời Xô Viết
Theo quan điểm của Joseph Trevithick, trên cơ sở thiết kế của ekranoplans "Orlenok", có thể nhanh chóng trở thành cơ sở căn bản để chế tạo các ekranoplan mang tên lửa. Máy bay – chiến hạm có khả năng mang theo trọng tải hữu ích lớn, có tốc độ mà tất cả các phương tiện đường thủy mơ ước, khoảng 250 hải lý.giờ (tương đương với 400km/giờ) và có thể hải hành trên một chặng đường dài đến 900 dặm (khoảng 1.450 km)". Liên xô cũng thành công trong chế tạo vũ khí này.
Cùng với sự phát triển của tên lửa hành trình mà Nga có được hiện nay, các chuyên gia hàng hải, hàng không quân sự đang cố gắng phân tích, tên lửa sẽ đặt ở đâu trên ekranoplan của Nga. Theo phân tích trên cơ sở thủy, khí động học và nguyên mẫu “Lun”, các ống phóng tên lửa sẽ được đặt trên cánh trong các ống phóng container đóng kín hoặc phía đầu của ekranoplan.
Gắn kết trên những khu vực này, việc phóng tên lửa không ảnh hưởng đến động cơ ekranoplan. Ngoài ra cũng có khả năng đưa tên lửa vào trong thân tàu để có thể phóng từ các phía khác nhau. Về cơ bản, ekranoplan có thể đảm nhiệm nhiều chức năng nhiệm vụ như chiến hạm nổi mang tên lửa đa nhiệm, phương tiện đổ bộ tốc độ cao, phương tiện vận tải nhanh đường dài trên mặt biển hoặc băng tuyết.
Theo tác giả bài viết: "Tên lửa chống tàu của Nga hiện nay rất nhẹ và gọn, có thể sử dụng các ekranoplan nhỏ như “Olenok” để phóng các tên lửa chống tàu siêu âm như "Onyx”. Tốc độ cao của ekranoplan, phối hợp với các tên lửa siêu âm có tầm bắn xa như “Onyx” cho phép các ekranoplan phản ứng với mọi nguy cơ trên vùng biển rộng lớn của Nga.
The Driver nhấn mạnh, tốc độ rất cao của “Olenok” và trần bay thấp khiến các radar rất khó phát hiện và đeo bám. Trong trường hợp sử dụng công nghệ tàng hình, radar hoàn toàn không thể phát hiện nổi, sẽ rất khó đánh chặn từ máy bay do tốc độ hải trình quá cao. Hơn thế nữa, hệ thống điều khiển thông minh cho phép ekranoplan cơ động trong mọi điều kiện thời tiết và đó là một ưu thế rất lớn cho Hải quân Nga ngày này.
|
|
Ekranoplan A-050 Seagull. Ảnh The Driver
|
Điều đáng suy nghĩ hơn nữa là ngư lôi và thủy lôi hoàn toàn vô hại đối với ekranoplan do phương tiện này không chạm mặt nước. Tính năng hoạt động độc lập trên khoảng cách lớn, không phụ thuộc vào hải cảng hoặc cảng hàng không cho phép có thể sử dụng ekranoplan ở bất cứ đâu. Ekranoplan được sử dụng để tiếp vận các căn cứ địa xa đất liên, bảo vệ những tuyến đường biển ở xa khu vực hoạt động của các quân cảng và khu vực tập trung các chiến hạm. cơ động vượt qua các tuyến phong tỏa của kẻ thù trên mặt nước.
The Drive nhấn mạnh, những ekranoplan từ thời Xô Viết có thể phức tạp trong khai thác sử dụng và bảo trì bảo dưỡng, chống rỉ. Nhưng trong điều kiện ngày nay, người Nga, với kinh nghiệm khai thác sử dụng và ứng dụng các công nghệ mới, bao gồm cả hệ thống điều khiển bằng máy tính cho phép người lái không cần phải đào tạo quá sâu và ekranoplan có thể hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết nhờ các thiết bị dẫn hướng và định vị vệ tinh cũng như những công nghệ cho phép phương tiện vượt trên đầu sóng, ổn định trong điều kiện thời tiết xấu. Rõ ràng đây là phương tiện mang đa dụng và có khả năng giải quyết nhiều vấn đề, trong đó có cả các vấn đề về đổ bộ đường biển với chi phí thấp và độ tin cậy cao.
Theo The Driver, thử nghiệm ekranoplan trong lĩnh vực vận tải và tìm kiếm cứu hộ sẽ bắt đầu vào năm 2022-2023, cũng trong giai đoạn đó, Nga sẽ thử nghiệm các ekranoplan quân sự.
