Hãng tin Reuters Anh vừa dẫn lời quan chức Mỹ tiết lộ, Mỹ đang cân nhắc điều tàu chiến vượt qua eo biển Đài Loan. Trước đó vào đầu năm 2018, Mỹ đã đánh giá kế hoạch điều tàu sân bay đi qua eo biển Đài Loan, nhưng lo ngại gây phẫn nộ cho Bắc Kinh. Vì vậy Mỹ đã lựa chọn phương án “không khiêu khích lắm”: điều tàu chiến khác đi qua eo biển Đài Loan “định kỳ, nhưng không thường xuyên”.
Ngoài ra, hãng tin Reuters Anh còn tiết lộ, Mỹ còn đang cân nhắc điều chỉnh phương thức bán vũ khí cho Đài Loan, chuyển từ phương thức bán kèm trước đây sang xét duyệt từng trường hợp.
Tuy nhiên, cả Lầu Năm Góc Mỹ và nhà cầm quyền Đài Loan đều từ chối đưa ra bình luận về vấn đề này. Hiện chưa rõ lúc nào tàu chiến Mỹ sẽ đi qua eo biển Đài Loan.
Trang tin UDN Đài Loan dẫn lời Lâm Úc Phương, người của Quốc Dân Đảng Đài Loan cho rằng Mỹ phô trương sức mạnh quân sự là nhằm vào Trung Quốc, chứ không phải vì Đài Loan.
Theo Lâm Úc Phương, nếu tàu chiến Mỹ sau này thường xuyên xuất hiện ở eo biển Đài Loan thì sẽ làm tăng không khí đối đầu ở khu vực này, gây căng thẳng hơn cho quan hệ hai bờ.
Có một bộ phận người Đài Loan còn lo ngại về việc Tổng thống Donald Trump là người dễ thay đổi, khó lường. Họ lo ngại lệ thuộc đơn phương vào Mỹ sẽ rất nguy hiểm.
 |
|
Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lanxhd đạo Đài Loan bà Thái Anh Văn. Ảnh: Sina.
|
Đối với khả năng Mỹ điều tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan, thiếu tướng La Viện, phó hội trưởng thường trực Hội xúc tiến văn hóa chiến lược Trung Quốc cho rằng mặc dù eo biển Đài Loan là tuyến đường quốc tế, nhưng thuộc vùng biển nhạy cảm, chỉ có thể đi qua vô hại.
La Viện nói: “Nếu tàu chiến Mỹ đến duyên hải đại lục, hơn nữa tạo ra mối đe dọa cho Trung Quốc, chúng tôi nhất định sẽ áp dụng biện pháp đáp trả để bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia”.
Theo La Viện, nếu tàu chiến Mỹ đến xâm phạm, Trung Quốc có thể áp dụng biện pháp đáp trả tổng hợp, không chỉ đưa ra phản đối mạnh mẽ về ngoại giao, mà còn chuẩn bị tốt đáp trả cứng rắn về quân sự.
“Về quân sự, quân đội Trung Quốc có thể tiến hành cảnh cáo, bám theo, trinh sát và giám sát cự ly gần, khi cần thiết có thể áp dụng các phương thức như xua đuổi, ngoài ra còn có thể áp dụng một số biện pháp gây nhiễu mang tính dự phòng” - La Viện cho biết.
La Viện nhấn mạnh, nếu Mỹ muốn phát đi tín hiệu sai lầm cho Đài Loan, Trung Quốc chắc chắn sẽ áp dụng một loạt biện pháp đáp trả về chính trị, kinh tế và quân sự.
Trong khi đó, chuyên gia quân sự Trung Quốc Tống Trung Bình cho rằng: “Hành động này của Mỹ là chơi với lửa, là hành động nguy hiểm”. Theo Tống Trung Bình, khu vực eo biển Đài Loan rất nhạy cảm, một khi xảy ra va chạm, thậm chí các tình huống cực đoan như xung đột quân sự thì hậu quả sẽ rất nghiêm trọng.
“Nếu Mỹ quyết đơn phương hành động, phát đi tín hiệu sai lầm cho Đài Loan, thì sẽ không loại trừ quân đội Trung Quốc dùng phương thức vũ lực để giải quyết vấn đề Đài Loan” - Tống Trung Bình nói.
 |
|
Gần đây, Trung Quốc liên tiếp có các hành động quân sự răn đe Đài Loan, chẳng hạn thường xuyên cho máy bay ném bom H-6 bay quanh Đài Loan. Ảnh: Huanqiu.
|
Có chuyên gia cho rằng nếu tàu chiến Mỹ chạy xuyên qua eo biển Đài Loan thì chắc chắn sẽ làm trầm trọng hơn tình hình căng thẳng Trung - Mỹ, đồng thời sẽ làm trầm trọng hơn tình hình căng thẳng hai bờ. Mức độ căng thẳng sẽ tùy thuộc vào loại tàu chiến và phương thức đi qua, chẳng hạn tàu sân bay hay tàu chiến bình thường, đi qua đơn giản hay còn huấn luyện, diễn tập.
Chuyên gia quân sự Trung Quốc Tống Hiểu Quân thì cho rằng điều không thể xem nhẹ nhất trong rất nhiều thông điệp phức tạp là sự “thách thức ngang nhiên” lần này của Mỹ đối với nguyên tắc “một Trung Quốc”.
Theo Tống Hiểu Quân: “Mỹ muốn lấy vấn đề Đài Loan làm một đòn bẩy để ngăn chặn sự trỗi dậy của Trung Quốc, tìm cách sử dụng phương thức như vậy để kiềm chế Trung Quốc”. Mặc dù Mỹ chỉ đề cập đến Biển Đông tại Đối thoại Shangri-La 2018, nhưng Mỹ chắc chắn coi việc “Trung Quốc có thể tấn công Đài Loan” là một phần trong việc “Trung Quốc muốn tranh bá với Mỹ ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương”.
Tống Hiểu Quân nhấn mạnh, Mỹ điều tàu chiến đi qua eo biển Đài Loan chắc chắn sẽ động chạm đến lợi ích cốt lõi của Trung Quốc, nhưng điều này chủ yếu phản ánh “sự thay đổi chính của quan hệ Trung - Mỹ”, đó là Mỹ đang coi Trung Quốc là đối thủ cạnh tranh.
“Sự thay đổi này sẽ dẫn đến một loạt hành động nhằm vào Trung Quốc, vấn đề Đài Loan chỉ là một trong số đó, tiếp theo có thể sẽ còn xảy ra những sự cố khác” - Tống Hiểu Quân nói.
Ngày 5/6/2018, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc bà Hoa Xuân Oánh tuyên bố, vấn đề Đài Loan là vấn đề cốt lõi quan trọng nhất, nhạy cảm nhất trong quan hệ Trung - Mỹ. Mỹ cần tuân thủ nguyên tắc “một Trung Quốc” và quy định của 3 Thông cáo chung Trung - Mỹ, xử lý thận trọng các vấn đề liên quan đến Đài Loan để tránh gây thiệt hại cho quan hệ Trung - Mỹ và hòa bình, ổn định khu vực eo biển Đài Loan.
