Hải quân Mỹ từng hai lần điều chiến hạm của họ tới vùng biển này nhằm thách thức các tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam trong tháng trước, và thực hiện thêm một nhiệm vụ khác gần quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam trong tháng 3.
Động thái mới nhất diễn ra trong bối cảnh căng thẳng giữa Washington và Bắc Kinh trong hàng loạt vấn đề, trong đó có việc Trung Quốc thông qua nghị quyết về luật an ninh quốc gia ở Hong Kong và nguồn gốc của virus corona chủng mới.
"Vào ngày 28/5 (giờ địa phương), tàu USS Mustin (DDG 89) đã thực hiện quyền tự do hàng hải ở quần đảo Hoàng Sa, phù hợp với luật pháp quốc tế" - Anthony Junco, phát ngôn viên của Hạm đội 7 của Mỹ, nói trong một tuyên bố - "Bằng việc thực hiện hoạt động này, Mỹ đã chứng minh rằng những vùng biển này nằm ngoài những gì mà Trung Quốc có thể tuyên bố hợp pháp là lãnh hải của họ".
Tàu USS Mustin đã di chuyển trong phạm vi 12 hải lý của đảo Phú Lâm và Hòn Tháp, theo một quan chức Hải quân Mỹ. Trung Quốc hiện chiếm đóng trái phép và quân sự hóa đảo Phú Lâm, cho xây đường băng và từng cho hạ cánh một máy bay ném bom chiến lược trên đảo.
Trước đó, Lầu Năm Góc cho hay một tàu của Trung Quốc trong hôm 14/4 đã thực hiện hành động "không an toàn và không chuyên nghiệp" gần tau USS Mustin, trong lúc đó "đang thực hiện nhiệm vụ như bình thường trên các vùng biển quốc tế"; theo phát ngôn viên Lầu Năm Góc Dave Eastburn.
Quân đội Mỹ mới đây cũng cáo buộc Trung Quốc tìm cách lợi dụng đại dịch COVID-19 để tăng cường lợi thế về quân sự và kinh tế trong khu vực.
