Vụ việc hiếm thấy này đã xảy ra sáng hôm thứ Năm (8/7). Đúng lúc Tổng thống Litva (Lithuania) Gitanas Nauseda và Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez đang ở thăm nước này tổ chức cuộc họp báo chung tại căn cứ không quân Siauliai – nơi phi đội máy bay chiến đấu của Tây Ban Nha đồn trú, còi báo động bất ngờ vang lên khiến các máy bay chiến đấu Typhoon (EF-2000) phải lao lên không trung để ngăn chặn máy bay chiến đấu Nga tiếp cận không phận Litva, buộc cuộc họp báo bị gián đoạn.
Theo tin của tờ El Pais của Tây Ban Nha, nguồn tin của quan chức chính phủ cho biết do có ít nhất một máy bay chiến đấu không rõ kiểu loại của Nga đã bay vào không phận Litva nên các máy bay chiến đấu này đã được huy động xuất kích khẩn cấp để ngăn chặn. Vào thời điểm đó, ông Sanchez đã đến căn cứ Không quân này của Litva để kiểm tra các binh sĩ Tây Ban Nha đóng tại đây để thực hiện các sứ mệnh của Liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO).
 |
Tổng thống Litva Nauseda xem các máy bay chiến đấu Tây Ban Nha ra khỏi nhà chứa để xuất kích (Ảnh: Đông Phương). |
Qua hình hình ảnh được phát trên truyền hình, giữa lúc Tổng thống Litva Nauseda đang phát biểu, một nhóm sĩ quan quân đội đã ùa vào và vội vàng đưa hai ông Nauseda và Sanchez lánh đi. Các nguồn tin chính phủ nói đã có một cuộc báo động chiến đấu thực sự vào thời điểm đó, các máy bay chiến đấu Typhoon phải được huy động cất cánh khẩn cấp để liên lạc với chiếc máy bay chiến đấu không rõ kiểu loại của Nga và thông báo cho đối phương biết họ đã xâm phạm không phận Litva. Sau đó khoảng 25 phút, cuộc họp báo vẫn được tiếp tục trở lại.
Các nguồn tin quân sự Tây Ban Nha cho rằng vào lúc quan hệ giữa Nga và NATO rất căng thẳng, phía Nga đã cố tình làm như vậy vì chuyến thăm của ông Sanchez tới Litva. Mặc dù không có vụ việc tương tự nào xảy ra trong 18 ngày qua, nhưng Nga vẫn thường làm như thế mỗi khi có các chức sắc châu Âu đến thăm hoặc NATO tập trận ở Litva.
 |
Máy bay Typhoon của Không quân Tây Ban Nha cất cánh (Ảnh: Đông Phương) |
Sau khi cuộc họp báo tiếp tục, Thủ tướng Tây Ban Nha Pedro Sanchez nói rằng điều này thực sự cho thấy tầm quan trọng của sự có mặt của quân đội Tây Ban Nha tại đây. Ông Sanchez đang có chuyến thăm ba ngày tới Litva; sau cuộc họp báo ông sẽ đến Vilnius, thủ đô của Litva, để gặp gỡ Thủ tướng Litva, Ingrida Simonyte.
Theo tin của Deutsche Welle, khi Tổng thống Litva Gitanas Nauseda nhìn thấy các sĩ quan không quân ùa vào dọn dẹp các thứ phía sau để chuẩn bị cho máy bay cất cánh, lúc đầu ông nghĩ đây là một cuộc diễn tập và vẫn tiếp tục phát biểu, nhưng sau đó một sĩ quan quân đội lập tức đến để thông báo với tổng thống về trường hợp khẩn cấp, mời ông và Thủ tướng Tây Ban Nha rời đi, “dọn đường” cho máy bay chiến đấu chuẩn bị cất cánh; sau đó các máy bay chiến đấu đã nhanh chóng xuất kích.
Theo tin tổng hợp của báo chí nước ngoài, khi đó trên bầu trời biển Baltic xuất hiện một máy bay quân sự không rõ kiểu dáng của Nga, bay sát biên giới Litva và không duy trì liên lạc vô tuyến với trung tâm kiểm soát không lưu trên mặt đất của Litva. Do đó, các máy bay chiến đấu của Tây Ban Nha đóng ở căn cứ không quân Siauliai đã khẩn cấp cất cánh để xác định mục tiêu ở độ cao lớn.
Theo trang tin Hồng Kông Đông Phương, người phát ngôn của quân đội Litva sau đó cho biết, chiếc máy bay Nga bay sát biên giới nước này mà không bật thiết bị phát đáp, không duy trì liên lạc vô tuyến với trung tâm kiểm soát không lưu trên mặt đất nên máy bay chiến đấu của Tây Ban Nha phải cất cánh để xác định mục tiêu.
Hình ảnh về vụ việc được phát trên truyền hình, gây xôn xao dư luận
Sau khi vụ việc được đưa tin, Bộ Quốc phòng Nga lên tiếng xác nhận lực lượng không quân hải quân của Hạm đội Baltic đã điều động máy bay chiến đấu - tiêm kích bom Su-24 thực hiện nhiệm vụ bay huấn luyện trên vùng biển quốc tế của Biển Baltic, đồng thời khẳng định các phi công Nga đã tuân thủ nghiêm ngặt các quy tắc sử dụng không phận quốc tế và không vi phạm biên giới của các quốc gia khác.
Sau khi vụ việc xảy ra, tại cuộc họp báo Tổng thống Litva Nauseda đã cảm ơn Thủ tướng Tây Ban Nha Sanchez về việc Tây Ban Nha giúp bảo vệ an toàn cho đất nước ông.
