Liên Hợp Quốc có thể làm gì trong trường hợp Triều Tiên đưa quân tới Ukraine?

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nam miền Nam

Mỹ, Hàn Quốc, Anh và Ukraine tố Triều Tiên đã gửi quân tới Nga để triển khai ở Ukraine, một động thái mà Nhà Trắng cho rằng đã vi phạm các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc.

Tòa nhà trụ sở Liên Hợp Quốc được chụp qua cửa sổ có logo Liên Hợp Quốc ở quận Manhattan, New York (Ảnh: Reuters)
Tòa nhà trụ sở Liên Hợp Quốc được chụp qua cửa sổ có logo Liên Hợp Quốc ở quận Manhattan, New York (Ảnh: Reuters)

Nga, bắt đầu xung đột với Ukraine từ tháng 2/2022, và Triều Tiên đều phủ nhận việc binh sĩ Triều Tiên có mặt ở Nga. Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc có thể làm gì trong trường hợp các lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên bị vi phạm?

Điều sẽ xảy ra trong trường hợp vi phạm?

Triều Tiên đã phải chịu lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc kể từ năm 2006 và các biện pháp này đã được tăng cường đều đặn trong những năm qua với mục đích ngăn chặn Bình Nhưỡng phát triển vũ khí hạt nhân và tên lửa đạn đạo.

Hội đồng Bảo an có một ủy ban trừng phạt Triều Tiên - gồm 15 thành viên, bao gồm cả Nga - để "kiểm tra và thực hiện hành động thích hợp đối với thông tin liên quan đến cáo buộc vi phạm". Nó hoạt động theo sự đồng thuận và có thể liệt các cá nhân và tổ chức vào danh sách trừng phạt.

Một thành viên Hội đồng Bảo an cũng có thể đề xuất hành động thông qua một nghị quyết, nhưng điều đó sẽ cần ít nhất 9 phiếu ủng hộ và không có sự phủ quyết nào đến từ các thành viên Nga, Trung Quốc, Mỹ, Pháp hoặc Anh.

Theo lệnh trừng phạt của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, các quốc gia bị cấm "tham gia tiếp đón các huấn luyện viên, cố vấn hoặc quan chức khác vì mục đích huấn luyện liên quan đến quân sự, bán quân sự hoặc cảnh sát". Triều Tiên cũng bị cấm vận vũ khí.

Các lệnh trừng phạt của LHQ được kiểm soát như thế nào?

Một nhóm chuyên gia độc lập - do Tổng thư ký Liên Hợp Quốc bổ nhiệm – chịu trách nhiệm theo dõi các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên trong 15 năm, báo cáo hai lần một năm cho Hội đồng Bảo an và khuyến nghị hành động để cải thiện việc thực hiện các biện pháp này.

Các báo cáo sẽ nêu tên các cá nhân, tổ chức và quốc gia mà các chuyên gia đang điều tra hoặc tin rằng đã vi phạm lệnh trừng phạt.

Trong khi các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên được áp đặt vô thời hạn, nhiệm vụ của các chuyên gia trong ban hội thẩm đều được hội đồng gia hạn hàng năm. Tháng 3 năm ngoái, Nga đã phủ quyết việc gia hạn đó - Trung Quốc bỏ phiếu trắng - và các chuyên gia đã ngừng giám sát việc thực thi các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên từ ngày 30/4.

Đầu tháng này, Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản đã thành lập một nhóm đa quốc gia mới để giám sát việc thực thi các lệnh trừng phạt đối với Triều Tiên, một động thái mà Bình Nhưỡng cho là "hoàn toàn bất hợp pháp".

Nga và Trung Quốc thúc đẩy nới lỏng trừng phạt?

Các biện pháp trừng phạt mới của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên – hiện đang là một trong những quốc gia bị trừng phạt nặng nề nhất – rất khó xảy ra.

Lần cuối cùng hội đồng gồm 15 thành viên áp đặt các lệnh trừng phạt mới đối với Triều Tiên là vào tháng 12/2017. Hai năm sau, Trung Quốc và Nga đưa ra dự thảo nghị quyết nhằm giảm bớt các lệnh trừng phạt nhằm khuyến khích đàm phán giữa Washington và Bình Nhưỡng.

Tuy nhiên, họ không đưa dự thảo nghị quyết này ra biểu quyết vì các nhà ngoại giao cho rằng nó nhận được rất ít sự ủng hộ.

Vào tháng 11/2021, Trung Quốc và Nga khôi phục nỗ lực dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt đối với các ngành công nghiệp quan trọng của Triều Tiên “với mục đích nâng cao sinh kế của người dân” tại quốc gia châu Á bị cô lập này. Dự thảo văn bản chưa được đưa ra biểu quyết.

Sau đó, Mỹ đề xuất tăng cường các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc đối với Triều Tiên vì các vụ phóng tên lửa đạn đạo mới của nước này. Nhưng Trung Quốc và Nga đã phủ quyết nghị quyết do Mỹ soạn thảo vào tháng 5/2022, trong khi 13 thành viên hội đồng còn lại đều bỏ phiếu ủng hộ.