Huy động các ngành chức năng vào cuộc
Tại buổi làm việc với chính quyền địa phương và các ngành chức năng ở tỉnh Sóc Trăng chiều qua (20.10), Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: kết quả nghiên cứu và điều tra dịch tễ học của Viện Y tế công cộng TP.HCM về tình trạng mù mắt của người dân ở thị xã Vĩnh Châu cho thấy có liên quan đến việc canh tác, thu hoạch, bảo quản hành tím của người dân ở đây.
“Sở dĩ xảy ra tình trạng mù lòa của người dân ở đây là do bị viêm loét giác mạc nhưng không được điều trị đúng cách, kịp thời. Việc điều trị viêm loét giác mạc rất đơn giản, chủ yếu là dùng nước muối sinh lý rửa mắt, điều trị phối hợp kháng sinh phổ rộng và kháng sinh kháng nấm. Hầu hết các trường hợp bị viêm loét giác mạc và bị mù ở đây có thể dự phòng và điều trị được” ông Long nói.
Phân tích nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm loét giác mạc của những người trồng hành tại đây, TS-BS Vũ Tuấn Anh, Trưởng phòng chỉ đạo tuyến, Bệnh viện Mắt Trung ương cho hay khị bị tinh dầu hành hoặc bụi bắn vào mắt nhưng xử lý không hợp vệ sinh thì dễ bị loét giác mạc, dẫn đến mù.
Hầu hết những người bóc hành ở Vĩnh Châu khi bị tinh dầu hành hoặc bụi và dị vật bắn vào mắt đã dùng tay bẩn để lau chùi mắt gây nhiễm khuẩn, sau đó dùng thuốc nhỏ mắt chứa chất corticoid nên gây ra hiện tượng viêm loét giác mạc.
“Khi bị viêm loét giác mạc, người dân lại dùng thuốc corticoit hoặc đắp lá thuốc đông y gây sẹo giác mạc hoặc teo nhãn cầu vĩnh viễn… dẫn đến mù lòa, mất thị lực”, ông Anh cho biết.
Ông Nguyễn Thanh Long đề nghị Bệnh viện Chợ Rẫy và Bệnh viện Mắt TP.HCM hỗ trợ thị xã Vĩnh Châu trong việc điều trị và dự phòng các trường hợp bị tổn thương mắt.
 |
| Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long trực tiếp kiểm tra mắt một số người dân ở thị xã Vĩnh Châu |
Cũng theo Thứ trưởng Long, để việc phòng bệnh mù mắt có hiệu quả, các cơ quan chức năng địa phương cần thực hiện đồng bộ những giải pháp phòng chống viêm loét giác mạc, mù lòa, bảo vệ sức khỏe người dân làng nghề sản xuất hành tím. Các cơ sở sản xuất phải đảm bảo thực hiện tốt các quy định vệ sinh lao động; khám sàng lọc định kỳ cho người lao động nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng khuyến cáo người dân khi tham gia thu hoạch, bảo quản hành tím phải sử dụng kính đeo mắt và các phương tiện bảo hộ như khẩu trang, găng tay; sử dụng nước muối sinh lý rửa mắt hằng ngày, tăng cường vệ sinh cá nhân… Khi mắt bị viêm cần nhanh chóng đến cơ sở y tế để khám, điều trị thích hợp. Không tự điều trị theo kinh nghiệm hoặc dân gian.
Nguyên nhân xuất phát từ hành tím
Bị mù cả 2 mắt, nhưng khi hay tin Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đến nhà thăm, bà Lý Thị Hiên (58 tuổi, ấp Trà Sết, xã Vĩnh Hải, thị xã Vĩnh Châu) từ nhà dưới lần theo tường nhà lên nhà trên. Bà cho biết đã hơn 2 năm qua đôi mắt bà không nhìn thấy gì nữa, mọi sinh hoạt bà phải nhờ đến người thân trong gia đình.
“Lúc đó tui bóc hành, bất ngờ bụi bắn vào mắt, gây đỏ mắt, chảy nước mắt. Thấy khó chịu, tui cứ lấy tay dụi mắt hoài, không ngờ mắt bị viêm nhiễm, tui ra ngoài mua thuốc nhỏ mắt Dexacol về nhỏ. Nhỏ một thời gian nhưng mắt vẫn cứ ngày càng đỏ và sau đó mù luôn”, bà Hiên nhớ lại.
Trong khi đó, ông Lâm Chia (40 tuổi) bị mù 6 năm nay cũng do tiếp xúc với hành tím. Ông Chia cho biết nhà ông có khoảng 200m2 đất trồng hành tím. Cách đây 6 năm, ông đang cắt hành bỗng dưng mắt đau rát kèm theo ngứa nên mua thuốc nhỏ mắt để nhỏ nhưng không hết mà ngày càng mờ dần rồi mù hẳn.
 |
| Thứ trưởng Bộ Y tế thăm hỏi gia đình một người mù ở phường 2, thị xã Vĩnh Châu, tỉnh Sóc Trăng |
Theo kết quả nghiên cứu điều tra của Viện Y tế công cộng TP.HCM , tại thị xã Vĩnh Châu có 1.248 người mù, trong đó mù 1 mắt là 967 (chiếm 77%) mù 2 mắt là 281 (23%).
Điều đáng chú ý tỷ lệ mù 1 - 2 mắt ở Vĩnh Châu là 6 nguời/1.000 dân, riêng tại phường 2 và xã Vĩnh Hải tỷ lệ này cao gần gấp 2 lần (11 nguời/1.000 dân), cao hơn rất nhiều so với tỷ lệ chung của toàn quốc là 5 nguời/1.000 dân. Tỷ lệ mù 2 mắt tại Vĩnh Châu vẫn nằm trong giới hạn bình thường của toàn quốc. Viêm loét giác mạc là nguyên nhân hàng đầu của mù 2 mắt (20,3%), mù 1 mắt (45,3%) và ít nhất một mắt là 39,7%. Xã phuờng có tỷ lệ mù 2 mắt và 1 mắt cao nhất là phường 2 (15,7%; 29,1%), Vĩnh Hải (15%; 25,8%), Lai Hòa (14,6%; 9,5%) và Lạc hòa (12,5%; 8,8%).
Phân tích từ 1.157 người bị viêm loét giác mạc và 1.248 người bị mù mắt, Viện Y tế công cộng TP.HCM cho biết, tỷ lệ viêm loét giác mạc tại thị xã Vĩnh Châu cao gấp 12 lần so với một số nước phát triển, đặc biệt tại phường 2 và xã Vĩnh Hải cao gấp 3 lần tỷ lệ chung của Vĩnh Châu, đây là nguyên nhân chính của mù một mắt hoặc cả hai mắt.
“Viêm loét giác mạc tại thị xã Vĩnh Châu có thể xem như một bệnh liên quan đến các hoạt động canh tác, thu hoạch hành tím, đặc biệt là giai đoạn cắt hành, làm đất trồng hành. Các tổn thương giác mạc bắt nguồn từ bụi đất, bụi vỏ hành, do tay bẩn dụi mắt, do tinh dầu hành tím bốc lên gây kích ứng và bỏng nhẹ giác mạc.
Việc điều trị viêm loét giác mạc không kịp thời, điều trị sai, tự điều trị làm cho bệnh diễn biến nặng gây sẹo giác mạc và giảm thị lực, trường hợp nặng gây mù lòa. Viêm loét giác mạc và mù mắt ở đây không có mối liên quan gì về sử dụng hóa chất bảo vệ thực hay các yếu tố môi trường”, đại diện Viện Y tế công cộng TP.HCM khẳng định.
Theo Một thế giới
