Khoản đầu tư trị giá nhiều tỷ đô la vào tàu không người lái mặt nước và tàu ngầm không người lái mà lực lượng Hải quân Mỹ đề xuất là một phần của ngân sách năm 2020, được hiểu là "thể hiện sự cấp bách mà Hải quân cần thiết phải có để đối phó với sự phát triển của tình hinh", Ronald O'Rourke, chuyên gia đóng tàu thuộc Ủy ban nghiên cứu Quốc hội Mỹ cho biết.
Đây là một trong những nội dung mà O'Rourke và các chuyên gia khác phát biểu tại Quỹ Di sản Tư tưởng bảo thủ ở Washington, D.C. ngày 15.04.2019, đề cập đến sự phát triển của Hải quân Mỹ tương lai.
Trong giai đoạn này, từ năm 2020 đến năm 2024, hải quân Mỹ muốn có một khoảng chi ngân sách 4 tỷ USD để mua sắm 10 chiến hạm mặt nước lớn không người lái và chín tàu ngầm lớn không người lái. Những đánh giá về cấu trúc lực lượng mới của Hải quân, điều mà các chuyên gia hy vọng Bộ Hải quân sẽ công bố vào một thời gian thích hợp năm 2019, có thể được các nhà lập pháp ủng hộ cho khoản ngân sách lớn hơn cho các chiến hạm không người lái (USV).
Theo bài đăng trên web tin tức Viện Hải quân Mỹ, ông Bryan Clark, đến từ Trung tâm đánh giá Chiến lược và Ngân sách trong một sự kiện của Quỹ Di sản viết: “Nhanh chóng mua sắm các chiến hạm robot số lượng lớn giúp Hải quân phát triển những chiến thuật mới”. Ông cho rằng "Hải quân có nhiều khả năng tìm hiểu các phương thức sử dụng hiệu quả các tàu đơn nhiệm, không người lái hơn là phát triển chiến thuật cho các chiến hạm mới đa nhiệm có người lái.
Các chiến hạm robot có thể giúp Hải quân phát triển sức mạnh hạm đội trong điều kiện có nhiều đề xuất cắt giảm và làm chậm lại quá trình mua sắm các chiến hạm mới có người lái truyền thống. Các chỉ huy cao cấp của Hải quân ngày càng có cảm giác quan ngại hơn với các chiến hạm lớn, một số hạm tàu này biên chế đến hàng trăm thủy thủ, dễ bị tổn thương trước tên lửa chống hạm ngày càng mạnh của Nga và Trung Quốc.
Tháng 03.2019, Chuẩn đô đốc Randy Crites trong một cuộc phỏng vấn phát biểu với các phóng viên rằng, các chiến hạm robot lớn "sẽ thực hiện nhiệm vụ trinh sát – tình báo giám sát chiến trường và nhiệm vụ chiến đấu". Các chiến hạm không người lái sẽ "nhỏ hơn, có hiệu quả khai thác sử dụng hơn các tàu thông thường, giá cả cũng rẻ hơn."
Phóng viên Joseph Trevithick của tạp chí The War Zone nhận xét: "Hải quân vẫn đang phát triển những yêu cầu kỹ chiến thuật đối với các drones vũ trang trên biển và phác họa chiến thuật tương lai để có thể khai thác sử dụng với hạm đội hiện nay. Các chuyên gia hải quân cho rằng, chiến hạm không người lái chiến đấu mặt nước có thể dài hơn 164 feet (50 mét)".
Chuẩn đô đốc Crites cho biết, đây không phải là yêu cầu xác định chính xác, chắc chắn đối với các hạm tàu không người lái, nhưng Hải quân hiện đang nghiên cứu khái niệm một thân tàu robot dài khoảng từ 200 (61 mét) đến 300 feet (91 mét), lượng giãn nước đến 2.000 tấn. Kích thước này của các hạm tàu không người lái tương đương với lớp kích thước chung của hộ tống hạm có người lái.
Căn cứ trên dự thảo phát triển hạm đội tàu không người lái, Hải quân Mỹ thông báo có kế hoạch sử dụng khinh hạm tên lửa mới trong tương lai làm kỳ hạm, chỉ huy các liên đội tàu robot. Trong dự thảo ngân sách quốc phòng năm 2020, Hải quân yêu cầu một khoản 1,3 tỷ USD để phát triển chiến hạm đầu tiên trong số 20 khu trục hạm robot.
Lực lượng Hải quân Mỹ chưa chọn hoặc chỉ định nhà thầu để phát triển và chế tạo chiến hạm nổi không người lái. Nhưng Hải quân Mỹ đã chọn Boeing nghiên cứu thiết kế và chế tạo một tàu ngầm robot Orca.
Phóng viên Ben Werner viết trên tạp chí Tin tức USNI: “tàu robot Orca có chiều dài 51 feet (15 mét) có thể tự dộng hải hành trên khoảng cách đến 6.500 hải lý. "Hải quân cũng có thể sử dụng Orca để rà phá và quét thủy lôi, tác chiến chống ngầm, chiến đấu với các chiến hạm nổi của đối phương, tác chiến điện tử và các nhiệm vụ tấn công khác. Đây có thể là những tính năng chiến thuật, được Hải quân Mỹ phác thảo trong việc phát triển năng lực tác chiến của hệ thống drone vũ trang trên biển".
Hải quân hiện không tính các tàu không người lái mới trong khuôn khổ ngân sách dành cho 355 chiến hạm lớn. Nguyên nhân chính là Bộ Hải quân ký kết hợp đồng nguyên tắc mua sắm chiến hạm mới trước khi Bộ Tư lệnh lực lượng nghiên cứu phát triển các phương án khai thác sử dụng các khu trục hạm robot.
Trong một bài viết của biên tập viên Paul McLeary trên trang Breaking Defense, ông nhấn mạnh: "Hầu hết các câu hỏi chính liên quan đến các vấn đề như: phương pháp chỉ huy, kiểm soát những con tàu không người lái, do ai chỉ huy, điều khiển trong các tình huống triển khai tác chiến độc lập hoặc là thành viên của các cụm hải quân tấn công truyền thống? Những vấn đề đáng quan tâm này vẫn chưa có câu trả lời."
Trong khi lực lượng Hải quân Mỹ đang nỗ lực hết sức để nhanh chóng có được dự luật mua sắm các chiến hạm robot, Trung Quốc đã nghiên cứu phát triển các chiến hạm không người lái của riêng mình. Tháng 02.2019 Công ty đóng tàu quốc tế biển xa Trung Quốc CSOC trong triển lãm thương mại ở Abu Dhabi đã giới thiệu mô hình của một chiếc drone vũ trang trên biển, lôi cuốn được sự quan tâm mạnh mẽ của khách hàng quốc tế.
Defense News cho biết: Theo bản giới thiệu thương mại: xuồng đi biển không người lái Jari USV dài 49 feet (15 mét), có lượng giãn nước khoảng 20 tấn. Xuồng drone có hải trình dự trữ khoảng 500 dặm (805 km) với tốc độ tối đa 42 hải lý.
Theo Defense News, "Jari được trang bị hệ thống camera quang điện tử trên đỉnh boong thượng, radar mảng pha, sonar, hệ thống phóng tên lửa tám ống phóng thẳng đứng nhỏ, thiết bị phóng ngư lôi, một tháp pháo phía trước mũi xuồng được trang bị pháo tự động, ống phóng tên lửa phòng không – chống tăng dạng container để có thể chiến đấu trên mặt biển rộng".
"Video giới thiệu sản phẩm tại triển lãm cho thấy, xuồng không người lái Jari USV được thiết kế mô-đun và có thể thay thế các trang thiết bị cho những nhiệm vụ khác nhau, nhưng không rõ loại vũ khí, trang thiết bị nào được tích hợp vĩnh viễn vào hệ thống. Trong video quảng bá sản phẩm, JARI có thể chống lại các phương tiện không người lái, chống ngầm, sử dụng pháo tự động đánh bại một xuồng đổ bộ nhỏ đang cố gắng tấn công (sau khi bắn cảnh cáo), tương tự như phiên bản ngăn chặn cướp biển Somali, tập kích hỏa lực tàu chiến mặt nước, được đồ họa 3D như một chiến hạm nhỏ frigate của kẻ thù."
David Axe là biên tập viên quốc phòng The National Interest. Ông cũng là tác giả của nhiều bài viết cho War Fix, War Is Boring và Machete Squad.
