Trong văn bản trả lời câu hỏi của cử tri trước kỳ họp thứ ba HĐND thành phố, UBND TP.Hà Nội đã công bố 4 nguyên nhân chính làm cá chết tại nhiều ao hồ thời gian qua.
Theo đó, nguyên nhân thứ nhất là do hầu hết hồ của Hà Nội là hồ điều hòa, vẫn còn nước thải chảy vào, gây nên hiện tượng tái ô nhiễm nước hồ. Thứ hai, thời tiết thay đổi dẫn tới thiếu oxy trong nước, hàm lượng DO thấp (DO là lượng oxy hòa tan trong nước cần thiết cho sự hô hấp của thủy sinh). Thứ ba, do ý thức người dân, vẫn xả thẳng rác thải và xả thải trái phép vào hồ. Thứ tư, do hiện tượng cho phép nuôi, thả cá kinh doanh làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường hồ.
UBND TP cũng cho biết, đã kiểm tra lại mức độ ô nhiễm của các hồ trên địa bàn. Theo đó, thành phố hiện có 117 ao, hồ, đa số bị ô nhiễm bởi nước thải, trầm tích, bùn đáy. Lưu lượng nước thải chảy vào vượt quá khả năng tự làm sạch của hồ, gây ô nhiễm hữu cơ, dầu mỡ, kim loại nặng, vi sinh. Xung quanh các hồ thường có rất nhiều hàng quán và xả thải bừa bãi, gây mất vệ sinh môi trường. Tại nhiều nơi, việc đổ rác, phế thải xuống hồ còn khá phổ biến làm thu hẹp diện tích mặt nước và gây ô nhiễm môi trường.
Theo kết quả quan trắc tại một số hồ nội thành cho thấy hầu hết các giá trị hàm lượng đều vượt quy chuẩn cho phép của quy chuẩn Việt Nam. Trong đó hồ Giáp Bát và Văn Quán có chất lượng nước kém nhất, tiếp đến là hồ Định Công. Các hồ có chất lượng lượng nước tốt hơn là Thanh Nhàn 1, Thanh Nhàn 2b và Xã Đàn.
Để khắc phục tình trạng ô nhiễm các hồ, trong năm 2016, thành phố Hà Nội đã chỉ đạo Công ty TNHH MTV thoát nước Hà Nội xử lý ô nhiễm ở 58 hồ bằng chế phẩm Redoxy-3C theo công nghệ của Đức và sẽ tiếp tục nhân rộng mô hình này; tăng cường thanh tra, kiểm tra xử lý xả thải với các đơn vị kinh doanh quanh hồ; duy trì chất lượng nước tại các hồ đã xử lý ô nhiễm thành công; đẩy nhanh dự án cải tạo hồ; lắp đặt trạm quan sát tự động, kiểm soát chất lượng nước tại một số hồ (Hoàn Kiếm, hồ Tây); tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng sống xung quanh hồ về bảo vệ môi trường;…
Trước đó, Hà Nội liên tục xảy ra hiện tượng cá chết bất thường, nghiêm trọng nhất là ở Hồ Tây với hơn 200 tấn cá chết, hồ Linh Đàm cũng phát hiện cá chết với khối lượng gần nửa tấn. Phần lớn ý kiến cho rằng nước hồ quá ô nhiễm cùng với thời tiết bất thường.
Điều này đã đặt ra nhiều nghi ngờ về tính hoạt động hiệu quả của các dự án xử lý nước thải và nạo vét bùn ở các hồ của Hà Nội. Mới đây, tại phiên thảo luận tình hình kinh tế - xã hội của HĐND Hà Nội chiều 5/12, Chủ tịch Nguyễn Đức Chung cho biết thành phố đã chi hơn 128 tỷ đồng để nạo vét hồ tây nhưng không thấy một khối bùn nào.
Ngoài ra, hiện tại Hà Nội đang có 6,7 dự án xử lý nước thải nhưng người dân vẫn xả thải ra các sông, hồ. Đặc biệt như tại Hồ Tây đã có Nhà máy xử lý nước thải Hồ Tây do Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Phú Điền xây dựng với công suất 33.000 m3 ngày đêm, có thể xử lý nước thải cho hơn 50.000 hộ dân quanh hồ nhưng vẫn để người dân xả thải gây cá chết hàng loạt.
