Từ mối liên hệ mẹ - con thành công ty liên kết
Khu Itasco Hà Nam Center có quy mô khoảng 5,48ha đã được UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt Đồ án quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 từ tháng 9/2017.
Khu Itasco Hà Nam Center được xác định là tổ hợp công trình hỗn hợp gồm: dịch vụ thương mại, văn phòng, khách sạn, căn hộ bán và cho thuê, hạ tầng xã hội thiết yếu và khu nhà ở thấp tầng (nhà phố thương mại, nhà biệt thự, nhà liền kề). Theo phê duyệt quy hoạch chi tiết chủ đầu tư lập quy hoạch được xác định là Công ty CP Đầu tư thương mại Itasco Hà Nam.
Đến tháng 1/2018 tỉnh Hà Nam bắt đầu lên kế hoạch tổ chức sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án. Kết quả sơ tuyển cho thấy tỉnh Hà Nam lựa chọn được duy nhất Công ty CP Đầu tư Thương mại và dịch vụ - Vinacomin trúng thầu vòng này.
Tìm hiểu của VietTimes cho thấy, tỉnh Hà Nam vừa chính thức lên kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư thực hiện cho dự án này. Đây là dự án dự kiến có tổng chi phí thực hiện là 573,3 tỷ đồng. Việc lựa chọn sẽ thực hiện theo hình thức chỉ định thầu.
Áp theo quy định hiện hành và kết quả vòng sơ tuyển thì Công ty CP Đầu tư Thương mại và dịch vụ - Vinacomin đang có cơ hội lớn là nhà đầu tư được lựa chọn thực hiện dự án này theo hình thức chỉ định thầu mà không trái luật.
Như vậy, tại dự án này xuất hiện 02 doanh nghiệp có liên quan là Công ty CP Đầu tư thương mại Itasco Hà Nam (chủ đầu tư lập quy hoạch chi tiết) và Công ty CP Đầu tư Thương mại và dịch vụ - Vinacomin (đơn vị trúng vòng sơ tuyển thầu dự án).
Công ty CP Đầu tư thương mại Itasco Hà Nam (Itasco Hà Nam) được thành lập vào đầu tháng 7/2017 với vốn điều lệ 140 tỷ đồng, đến tháng 10/2017 vốn điều lệ được nâng lên thành 206 tỷ đồng.
Itasco Hà Nam gồm 03 cổ đông góp vốn thành lập gồm: Công ty gồm Công ty CP Đầu tư - Thương mại và dịch vụ Vinacomin (V-Itasco) và 02 cá nhân là Phạm Thị Ánh Tuyết và Lưu Minh Trí.
Thời điểm mới được thành lập doanh nghiệp này đăng ký vốn điều lệ 140 tỷ đồng, trong đó V-Itasco góp 95,2 tỷ đồng tương đương 68% vốn điều lệ; cá nhân Phạm Thị Ánh Tuyết góp 42 tỷ đồng tương đương 30% vốn điều lệ; cá nhân Lưu Minh trí góp 2,8 tỷ đồng tương đương 2% vốn điều lệ.
Tuy nhiên, đến tháng 10/2017 vốn điều lệ của Itasco Hà Nam được tăng lên 206 tỷ đồng thông qua việc phát hành thêm 6.600.000 cổ phần phổ thông, mệnh giá 10.000 đồng/cổ phần chào bán cho các cổ đông hiện hữu để huy động thêm 66 tỷ đồng.
Chính việc huy động vốn để tăng vốn điều lệ đã khiến tỷ lệ sở hữu cổ phần của V-Itasco bị giảm còn chưa đến 50%, trong khi đó tỷ lệ sở hữu cổ phần của cá nhân lại tăng lên.
Cụ thể, Cổ đông V-Itasco mua thêm 3.337.000 nâng tổng số giá trị cổ phần sở hữu lên thành 101,97 tỷ đồng tương đương nắm giữ 49,5% cổ phần, cá nhân Phạm Thị Ánh Tuyết đăng ký mua thêm 1.980.000 cổ phần nâng giá trị cổ phần sở hữu lên thành 61,8 tỷ đồng tương đương 30% cổ phần, riêng cá nhân Lưu Minh trí đăng ký mua thêm 1.283.000 cổ phần nâng giá trị cổ phần nắm giữ lên 42,23 tỷ đồng tương đương 20,5% cổ phần. Lưu ý, những con số trên là con số đăng ký thể hiện trên giấy tờ.
Bởi, thực tế tính đến ngày 31/12/2017 giá trị vốn góp thực của V-Itasco vào Itasco Hà Nam chỉ có 59,8 tỷ đồng. Tại thời điểm 30/9/2018, V-Itasco cũng mới chỉ ghi nhận nắm giữ 5.980.000 cổ phần Itasco Hà Nam vẫn với giá trị 59,8 tỷ đồng, tỷ lệ sở hữu vẫn là 49,5% cổ phần. Theo bản thuyết minh thì đây là khoản đầu tư vào xây dựng cơ bản.
Mặc dù tỷ lệ sở hữu cổ phần bị giảm không quá bán nhưng đến tháng 6/2018 vẫn ghi nhận V-Itasco có một khoản thu từ Itasco Hà Nam 41 tỷ đồng.
Như vậy theo đăng ký, thời điểm này V-Itasco sở hữu 49,5% cổ phần trong Itasco Hà Nam không còn nắm tỷ lệ sở hữu cổ phần quá bán nữa đồng nghĩa với việc từ mối quan hệ công ty mẹ - con chuyển thành công ty liên kết. Thay vào đó tại Itasco Hà Nam là tỷ lệ sở hữu cổ phần của cá nhân Lưu Minh Trí được nâng lên 10 lần từ 2% đến 20,5%.
Năng lực tài chính
Nói riêng về V-Itasco, đây đã từng là công ty con của Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam, được chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần vào năm 2004. Tuy nhiên, thực hiện Quyết định 2948/QĐ-TKV ngày 12/12/2016 của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, từ ngày 15/12/2016 V-Itasco không còn là công ty con của Tập đoàn này nữa. Doanh nghiệp này hiện do ông Thiều Quang Thảo làm Chủ tịch HĐQT.
Theo Bảng cân đối kế toán hợp nhất 2017 thể hiện, đầu năm 2017 V-Itasco đầu tư vào các công ty con, công ty liên kết là 36,415 tỷ đồng, đến cuối năm con số này được đẩy lên là 93,441 tỷ đồng, đây là các khoản đầu tư tài chính dài hạn. Trong đó ghi nhận đầu tư vào Itasco Hà Nam 59,8 tỷ đồng.
Khoản vay và nợ tài chính ngắn hạn của V-Itasco đầu năm 2017 là 367,890 tỷ đồng đến cuối năm nâng lên 450,719 tỷ đồng, chiếm tới trên 70% tổng khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp này. Con số này được ghi nhận hầu hết là vay ngân hàng.
Đến tháng 6/2018 ghi nhận hàng tồn kho của doanh nghiệp này cũng lên đến gần 300 tỷ đồng. Trong đó, riêng giá trị ghi sổ của hàng hóa bất động sản dùng để thế chấp cho các khoản vay của Công ty, công ty còn và các công ty liên kết là 176 tỷ đồng.
Ngoài ra, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh V-Itasco năm 2017 là âm 49,819 tỷ đồng, năm 2016 là 193,897 tỷ đồng. Trong khi đó, lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh tính từ tháng 1 đến tháng 6/2018 là âm 36 tỷ đồng.
Điều đáng nói là mặc dù lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh báo âm triền miên như trên, nhưng lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp V-Itasco ghi nhận năm 2017 vẫn lãi là 594,713 triệu đồng, năm 2016 là hơn 1 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, tính đến thời điểm cuối quý III/2018, nợ phải trả của V- Itasco là 634,4 tỷ đồng, trong khi đó vốn chủ sở hữu 174,2 tỷ đồng. Như vậy tỷ lệ nợ phải trả của V-Itasco đang gấp nhau 3,6 lần vốn chủ sở hữu. Qua đây cũng phản ánh một phần tình hình tài chính khó khăn của doanh nghiệp./.
