Tàu sân bay tự chế đầu tiên Type 001A Trung Quốc vừa hoàn thành chạy thử trên biển lần đầu tiên, đã quay trở về bến tàu nhà máy. Đến lúc này, một trong những vấn đề được dư luận quan tâm là tàu sân bay này khi nào sẽ biên chế và khi nào Trung Quốc có biên đội tàu sân bay thứ hai.
Theo trang tin Sina Trung Quốc ngày 20/5, nhìn lại quá khứ, tàu sân bay Liêu Ninh tiến hành chạy thử lần đầu tiên vào tháng 8/2011, đến tháng 9/2012 hoàn thành các khoa mục và bàn giao cho hải quân Trung Quốc, đến tháng 11/2013 tiến hành huấn luyện biên đội lần đầu tiên trên Biển Đông, tổng thời gian của quá trình này là 27 tháng.
Như vậy, tàu sân bay tự chế đầu tiên Type 001A có thể sẽ bàn giao cho quân đội Trung Quốc vào giữa năm 2019 và khoảng năm 2020 sẽ tiến hành huấn luyện theo biên đội.
Theo Sina, biên đội tàu sân bay là một biên đội tàu chiến mặt nước phức tạp nhất, liên quan đến tàu sân bay, máy bay chiến đấu, các tàu hộ tống, tàu ngầm, rất nhiều nhân viên và trang bị… Vì vậy, hải quân Trung Quốc đã bắt đầu chuẩn bị cho việc hình thành biên đội tàu sân bay thứ hai.
Các thông tin trước đây cho thấy, trung đoàn tác chiến máy bay chiến đấu J-15 thứ hai đã tiến hành huấn luyện trên tàu sân bay Liêu Ninh, các binh sĩ khác vận hành tàu sân bay cũng được đào tạo. Như vậy, sau khi tàu sân bay thứ hai được biên chế, các máy bay chiến đấu và binh sĩ điều khiển tàu sân bay sẽ có thể nhanh chóng làm nhiệm vụ, thời gian hình thành khả năng chiến đấu sẽ giảm đi so với tàu sân bay Liêu Ninh.
Về tàu hộ tống, hiện nay hải quân Trung Quốc có 6 tàu khu trục tên lửa Type 052C, 7 tàu khu trục tên lửa Type 052D, ngoài ra còn có 4 tàu khu trục Type 052D đang chạy thử, 4 tàu khu trục Type 052D đang chế tạo, chiếc tàu khu trục thế hệ mới Type 055 đầu tiên sắp chạy thử và chiếc Type 055 thứ hai đã hạ thủy.
Như vậy, đến năm 2020, khi biên đội tàu sân bay thứ hai được xây dựng, hải quân Trung Quốc sẽ có 6 tàu khu trục Type 052C, 11 tàu khu trục Type 052D và 1 - 2 tàu khu trục Type 055, số lượng gần 20 chiếc.
Theo suy đoán của dư luận, hải quân Trung Quốc có thể học theo hải quân Mỹ, kết hợp giữa tàu sân bay và tàu khu trục Type 055. Còn các tàu khu trục như Type 052C/D vẫn thuộc các hạm đội, đồng thời có thể xây dựng biên đội tàu sân bay với các quy mô khác nhau theo nhu cầu.
Về lực lượng trên biển, chỉ có tàu ngầm hạt nhân mới có thể tiến hành tác chiến cơ động tốc độ cao với biên đội tàu sân bay. Nhìn vào tình hình biên đội tàu sân bay Mỹ, mỗi biên đội tàu sân bay ít nhất cần 2 tàu ngầm hạt nhân tấn công lần lượt thực hiện nhiệm vụ cảnh giới trước và sau biên đội.
Hải quân Trung Quốc hiện có ít nhất 2 tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093, 1 tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093A, 2 tàu ngầm hạt nhân tấn công Type 093B. Như vậy, số tàu ngầm này đủ để đáp ứng nhu cầu của biên đội tàu sân bay.
Tàu tiếp tế tổng hợp biển xa cỡ lớn là một khâu yếu của hải quân Trung Quốc. Vấn đề này kéo dài đã hạn chế khả năng tác chiến của hải quân nước này ở biển xa, đặc biệt là khả năng tác chiến của biên đội tàu sân bay.
Năm 2017, tàu tiếp tế tổng hợp Type 901 đầu tiên biên chế cho hải quân Trung Quốc, chiếc thứ hai cùng loại cũng hạ thủy trong năm và có khả năng biên chế vào năm 2019. Như vậy, trước năm 2020, hải quân Trung Quốc sẽ có thể sở hữu 2 tàu tiếp tế tổng hợp cỡ lớn hoạt động ở biển xa.
Nhìn vào tình hình biên chế của biên đội tàu sân bay hải quân Mỹ, 1 biên đội tàu sân bay được biên chế 1 tàu tiếp tế tổng hợp, vì vậy tàu tiếp tế mới của Trung Quốc có thể đáp ứng nhu cầu của 2 biên đội tàu sân bay.
Nhìn chung, hải quân Trung Quốc đã chuẩn bị đầy đủ cho việc xây dựng biên đội tàu sân bay thứ hai. Nhưng với nhiều tham vọng lớn, Hải quân Trung Quốc sẽ còn xây dựng nhiều biên đội tàu sân bay hơn trong tương lai.