Cựu tướng quân đội Benny Granz vừa đánh bại Thủ tướng Israel Netanyahu là ai?

VietTimes -- Ông Benny Gantz - cựu Tổng tham mưu trưởng lực lượng quốc phòng Israel (IDF) - được dự kiến sẽ chấm dứt thời kỳ cầm quyền kéo dài suốt 13 năm của Thủ tướng Benjamin Netanyahu. Tuy nhiên những người ở ngoài Israel gần như chưa từng biết tới nhân vật này. Vậy ông là ai, và người ta mong đợi gì từ chính phủ mà ông dẫn dắt?
Phản ứng vui mừng của ông Benny Gantz sau khi nghe kết quả bầu cử hôm 18/9 (Ảnh: RT)
Phản ứng vui mừng của ông Benny Gantz sau khi nghe kết quả bầu cử hôm 18/9 (Ảnh: RT)

Sự nghiệp trong quân ngũ

Benny Gantz, 60 tuổi, đã phục vụ trong IDF suốt 38 năm, và đứng trên cương vị Tổng tham mưu trưởng của IDF trong khoảng thời gian 2011-2015. Ông nghỉ hưu vào năm 2015 với hàm Thiếu tướng. Điểm nhấn trong sự nghiệp của ông chính là vai trò lãnh đạo quân đội Israel trong các cuộc tấn công gây tranh cãi tại Dải Gaza vào năm 2012 và 2014.

Năm 2018, ông thành lập một chính đảng mới có tên là Israel Resilience. Một năm sau, đảng này gia nhập với đảng ôn hòa "There is a Future" (Tạm dịch là đảng Tương lai) để hình thành nên một đảng mới cũng chủ trương ôn hòa. Được đặt tên dựa trên màu sắc của quốc kỳ Israel, đảng "Blue and White" (Xanh Trắng) đã giành được 35 ghế trong Quốc hội (hay Knesset) trong kỳ bầu cử tháng 4 năm nay, giành được nhiều ghế từ liên minh trung-hữu của Thủ tướng Netanyahu.

Nhưng thay vì từ chức Thủ tướng, ông Netanyahu kêu gọi tổ chức một cuộc bầu cử mới vào tháng 9. Thế nhưng canh bạc này không giúp ông đảo ngược thế cờ, bởi đảng Xanh Trắng giành được 33 ghế trong Quốc hội, nhiều hơn so với 31 ghế mà đảng Likud của ông Netanyahu giành được.

Ông Gantz (giữa) trong lễ nhậm chức vụ Tổng tham mưu trưởng IDF (Ảnh: RT)
Ông Gantz (giữa) trong lễ nhậm chức vụ Tổng tham mưu trưởng IDF (Ảnh: RT)

Bị kiện vì tội ác chiến tranh

Trong cùng ngày mà ông Gantz vượt lên vị trí thứ nhất trong bầu cử, một tòa án Hà Lan đã tổ chức phiên sơ thẩm để quyết định xem liệu có nên đệ đơn kiện chính thức liên quan tới một vụ tấn công mà IDF thực hiện nhằm vào trại tị nạn ở Dải Gaza vào ngày 20/7/2014 hay không. Và với tư cách là một bị cáo, ông Gantz bị một bên nguyên tố cáo là đã sát hại 6 người thân trong gia đình ông.

Trong quãng thời gian ông Gantz lãnh đạo quân đội, Israel đã thực hiện cuộc chiến ở Dải Gaza vào năm 2014, còn được gọi là Chiến dịch Vành đai Bảo vệ (Operation Protective Edge), nhằm trả đũa các đòn tấn công bằng rocket của Phong trào Hamas. Trong suốt 51 ngày của chiến dịch, lực lượng vũ trang Israel được cho là đã giết hại gần 2.100 người Palestine - bao gồm 1.500 thường dân, trong đó có 500 trẻ em.

Cảnh tượng tan hoang ở thành phố Gaza sau một đòn không kích của Israel ngày 29/8/2014 (Ảnh: RT)
Cảnh tượng tan hoang ở thành phố Gaza sau một đòn không kích của Israel ngày 29/8/2014 (Ảnh: RT)

Chính sách ngoại giao... vẫn vậy?

Tuy từng là một tướng lĩnh trong quân đội, nhưng ông Gantz từng đánh tín hiệu rằng ông không ủng hộ một số chính sách cứng rắn mà ông Netanyahu theo đuổi - như tuyên bố sáp nhập các khu tái định cư của Israel ở Thung lũng Jordan nếu ông giành chiến thắng trong kỳ bầu cử vừa qua. Ông Gantz thậm chí từng nói rằng ông sẽ cân nhắc về một số nhượng bộ trong vấn đề lãnh thổ với người Palestine - miễn là họ không làm ảnh hưởng tới các lợi ích an ninh của Israel. Tuy nhiên, ông tránh các câu hỏi về ý định thành lập nhà nước của người Palestine, và từng nói rằng Israel sẽ không bao giờ từ bỏ khu vực chiếm đóng Cao nguyên Golan.

Quan điểm của ông Gantz về vấn đề Iran thì giống của ông Netanyahu. Ông từng tuyên bố sẽ không bao giờ để cho Tehran trở thành thế lực trong khu vực, và nói ông sẽ không ngần ngại sử dụng vũ lực "nếu và khi cần thiết".

Tư tưởng tiến bộ trong vấn đề xã hội

Đảng Xanh Trắng của ông Gantz theo đuổi hướng tiếp cận cấp tiến hơn đối với các vấn đề xã hội. Họ kêu gọi thi hành luật kết hợp dân sự, để mọi cặp đôi có thể "hợp thức hóa mối quan hệ của họ sao cho phù hợp với tín ngưỡng". Đảng này cũng đưa ra một số chương trình xã hội, trong đó có chương trình trợ cấp cho các trường mẫu giáo và tăng ngân sách cho giáo dục. Trọng tâm mà họ đặt ra là phát triển giáo dục toán, khoa học, tiếng Anh trên khắp cả nước; ngoài ra còn muốn mở thêm chương trình mùa Hè tại trường học.

Liên quan tới vấn đề tôn giáo, đảng Xanh Trắng nói rằng họ sẽ hạn chế phương tiện giao thông công cộng trong ngày lễ Shabbat, để bảo vệ sự tôn nghiêm của ngày lễ này; cùng lúc cung cấp mọi thứ thiết yếu cho tất cả người dân.

Không còn tham nhũng?

Trong lúc mà đương kim Thủ tướng đang đối mặt với 3 cáo trạng liên quan tới tham nhũng chờ ngày xét xử, cuộc chiến chống tham nhũng được coi là cột trụ trong chiến dịch tranh cử của ông Gantz. Ông từng cam kết sẽ thực thi các bộ luật mới để ngăn chặn các hành vi phạm tội bắt nguồn từ "sự suy đồi đạo đức" trong giới lãnh đạo. Đảng của ông cũng kêu gọi thực thi bộ luật mới ngăn chặn các đảng chính trị sử dụng sai mục đích nguồn vốn công.

Thành lập chính phủ mới

Một đảng cần phải giành được 61 ghế trong Quốc hội Israel mới có thể thành lập chính phủ, điều này có nghĩa rằng đảng Xanh Trắng sẽ cần phải tập hợp lực lượng với các đảng khác. Rất có khả năng họ sẽ đàm phán với kỳ phùng địch thủ của họ là đảng Likud của ông Netanyahu, tuy nhiên ông Gantz nói rằng điều đó chỉ xảy ra nếu ông Netanyahu không nằm trong chính phủ mới.

Đảng Xanh Trắng cũng có thể tìm kiếm sự ủng hộ từ các nhân tố cấp tiến trong Quốc hội, cũng như liên minh 4 đảng Arab có tên Danh sách Chung - giành được 13 ghế trong kỳ bầu cử vừa qua.

Theo RT