Hãng tin Reuters đưa tin lễ kí kết diễn ra tại thủ đô Havana, Cuba dưới sự chứng kiến của Ngoại trưởng Cuba Bruno Rodriguez và Cao ủy Đối ngoại EU Federica Mogherini.
Phát biểu tại lễ kí, bà Federica Mogherini nói: “Đây là một ngày lịch sử cho mối quan hệ của chúng ta. Thỏa thuận này sẽ đánh dấu giai đoạn mở đầu của một kỷ nguyên mới trong mối quan hệ song phương chúng ta”.
Trong tuyên bố chung đưa ra, hai bên cho biết sẽ thiết lập quan hệ dựa trên sự tôn trọng lẫn nhau và các lợi ích chung.
Thỏa thuận mới sẽ thay thế cho chính sách đơn phương hay còn gọi là “Lập trường chung” mà EU áp đặt cách đây 20 năm đối với Cuba, trong đó đòi hỏi Cuba phải cải thiện về dân chủ và nhân quyền để đổi lấy các quan hệ kinh tế với EU. Cuba là nước duy nhất ở khu vực Mỹ Latin không có bất kỳ thỏa thuận hợp tác quốc tế nào với EU.
Tuy nhiên, thỏa thuận cần được Nghị viện châu Âu phê chuẩn để bắt đầu có hiệu lực.
EU trước đó thông báo đang tìm kiếm cách tiếp cận có tính xây dựng hơn với Havana và thuyết phục chính phủ Chủ tịch Cuba Raul Castro ký hàng loạt hiệp ước quốc tế về nhân quyền.
EU và Cuba bắt đầu đàm phán khôi phục quan hệ từ tháng 4/2014 và đã đạt được một thỏa thuận về thương mại. Hai bên tăng tốc đàm phán sau khi Mỹ và Cuba tuyên bố nối lại quan hệ rồi tái mở cửa đại sứ quán hồi tháng 7/2015.
Một số quốc gia thành viên EU cảnh báo về việc liên minh có thể thua Mỹ. Tây Ban Nha, nước coi Cuba là đối tác thương mại quan trọng, kêu gọi các thành viên EU “tạo cơ hội để doanh nghiệp EU cạnh tranh với công ty Mỹ” ở Cuba.
Nhà phân tích chính trị Joaquin Roy ở Đại học Miami (Mỹ) nhận định đây là thỏa thuận cùng thắng cho cả hai bên. Ông nói: “Cuba sẽ có được sự tín nhiệm còn EU sẽ trút bỏ được một gánh nặng bởi vì EU chưa bao giờ đạt được bất cứ điều gì với ‘Lập trường chung’”.
Thỏa thuận này đánh dấu một thành quả nữa đối với Cuba trên trường quốc tế sau khi nước này nhất trí bình thường hóa quan hệ với Mỹ vào cuối năm 2014.
Đáng chú ý, ngày 20/03 tới đây, ông Obama sẽ đến Havana, đánh dấu chuyến thăm Cuba đầu tiên của một tổng thống Mỹ kể từ năm 1959.
Trong một bước đi mới nhất nhằm tăng cường mối quan hệ với Cuba, cũng trong hôm 11/3, Liên minh châu Âu tuyên bố sẽ hỗ trợ thêm cho quốc đảo Caribe này 10 triệu euro. Khoản viện trợ này là một phần trong tổng số 50 triệu euro của Quỹ hợp tác phát triển mà EU dành cho Cuba.
D.N
