Một thực tế trên chiến trường Syria hiện nay là bất chấp những căng thẳng thực tế giữa hai lực lượng do Mỹ và Nga hậu thuẫn, hai bên vẫn cố gắng giữ liên lạc nhằm làm giảm xung đột xuống hết mức có thể.
Đã 4 tháng kể từ ngày ông Trump ra lệnh tấn công tên lửa hành trình Tomahawk vào căn cứ không quân Al-Shayrat ở Syria sau khi cáo buộc chính phủ Syria đã dùng vũ khí hóa học tấn công người dân.
Vào tháng 6/2017, quân đội Mỹ lại bắn hạ máy bay chiến đấu của Syria và bắn rơi hai máy bay không người lái của Iran mà Mỹ cho là đe dọa liên quân do Mỹ dẫn đầu.
Tuy nhiên, lãnh đạo Mỹ và Nga vẫn thường xuyên liên lạc với nhau. Và những nỗ lực liên lạc này đã giúp vạch ra ranh giới trên bản đồ, khiến quân đội Mỹ và Nga không tấn công lẫn nhau khi cùng triển khai chiến dịch trên chiến trường Syria.
Ngoài ra còn có đường dây nóng kết nối các trung tâm không quân của hai nước trên chiến trường. Theo thông tin từ phía Mỹ, mỗi ngày có khoảng 10-12 cuộc gọi đến đường dây nóng này giúp máy bay Nga và Mỹ tránh xa nhau khi đang hỗ trợ hai chiến tuyến khác nhau trên mặt trận.
Nga ủng hộ chính phủ Syria, cùng với sự trợ giúp của Iran và Hezbollah, chiếm lại lãnh thổ từ tay phiến quân và IS. Trong khi đó Mỹ lại ủng hộ người Kurd và lực lượng dân chủ Syria SDF, lực lượng đang nỗ lực tấn công IS nhằm tiêu diệt nhóm khủng bố nhà nước Hồi giáo tự xưng ở Iraq và Syria.
Dù đối thoại không hề dễ dàng nhưng hai bên vẫn duy trì liên lạc, chỉ huy cao cấp của Mỹ cho hay.
“Sự thực là chúng tôi đã cùng nhau giải quyết những vấn đề khó khăn và đã tìm cách để duy trì đường dây phi xung đột trong khi vẫn thực hiện sứ mệnh của từng bên", Trung tướng Jeffrey Harrigian, chỉ huy cao cấp của Không quân Mỹ ở Trung Đông cho hay.
Trong những ngày tháng cuối cùng của IS, khi cuộc chiến chống IS đang bước vào hồi kết, hai bên lại tranh giành nhau từng vùng lãnh thổ do IS chiếm đóng và căng thẳng trong những cuộc điện đàm bất ngờ theo đó cũng gia tăng.
“Chúng tôi phải đàm phán và đôi khi những cuộc điện đàm hết sức căng thẳng. Vì đối với chúng tôi, nhiệm vụ là phải bảo vệ lực lượng của chính mình cùng đồng minh và tiêu diệt kẻ thù", Trung tướng Harrigan cho biết.
Nguy cơ tính toán sai lầm đột nhiên tăng cao vào tháng 6 vừa qua, khi Mỹ bắn hạ máy bay Su-22 của Syria mà Mỹ cáo buộc là chuẩn bị tấn công vào khu vực quân đội Mỹ đang hoạt động. Trong khi đó chính phủ Syria khẳng định máy bay này đang thực hiện chiến dịch tấn công IS ở Raqqa cùng máy bay Nga.
Sau vụ việc, Mátxcơva tuyên bố sẽ coi mọi máy bay bay qua bờ tây sông Euphrates là mục tiêu. Nhưng quân đội Mỹ vẫn hoạt động trong khu vực này và vẫn duy trì liên lạc với Nga.
“Nga hết sức chuyên nghiệp, thân thiện và có kỷ luật", tướng Mỹ Stephen Townsend, chỉ huy liên quân do Mỹ dẫn đầu tại Iraq cho biết.
Ở Syria, lực lượng được Mỹ hậu thuẫn hiện đang tấn công vào thủ đô tự xưng của IS, thành phố Raqqa. Lực lượng này đã chiếm lại được hơn một nửa thành phố từ tay IS. Chỉ huy của quân đội Mỹ cho biết các cuộc điện đàm với Nga đang cố gắng mở rộng đường phân định giữa lực lượng do Nga và Mỹ hậu thuẫn khi cuộc chiến chống IS đang tiến về thành trì lớn cuối cùng của IS ở Syria, thành phố Deir Ezzor.
Được biết đường này chạy theo vòng cung, từ một điểm phía tây nam thành phố Tabqa tới một điểm trên sông Euphrates và kéo xuống dọc sông Euphrates theo hướng thành phố Deir Ezzor.
Bộ trưởng quốc phòng Mỹ James Mattis trong chuyến thăm Jordan đã khẳng định đường phân định này hết sức quan trọng khi lực lượng do Nga và Mỹ hậu thuẫn đang tiến lại gần nhau hơn.
“Chúng tôi không liên lạc với chính quyền Syria mà là với Nga, bên mà chúng tôi đang phải đối phó", ông Mattis cho hay. “Chúng tôi tiếp tục đàm phán để kéo đường phân định xuống thung lũng sông Euphrates".
Thành phố Deir Ezzor cùng nguồn tài nguyên dầu mỏ có ý nghĩa hết sức quan trọng với nhà nước Syria. Tỉnh Deir Ezzor hiện vẫn nằm trong tay IS nhưng lực lượng chính phủ Syria đang nắm thế thượng phong. Đây cũng là khu vực mà lực lượng SDF đang hướng tới.
Người phát ngôn của SDF, ông Talal Silo tuần trước đã phát biểu rằng sắp tới SDF sẽ tiến hành chiến dịch vào thành phố Deir Ezzo cho dù SDF vẫn đang quyết định xem có nên trì hoãn đến khi hoàn toàn giành lại Raqqa từ tay IS hay không.
