Chuyên gia Úc: Ngoại trưởng Nga thiếu cân nhắc với bình luận Biển Đông

Việc Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov mới đây phát biểu khẳng định chống lại các nỗ lực quốc tế hóa những tranh chấp trên Biển Đông đã thu hút sự quan tâm của dư luận. Tuy nhiên Nga vẫn sẽ tìm cách trung hòa giữa sự hỗ trợ cho Việt Nam và lợi ích từ Trung Quốc, GS. Carl Thayer (Úc) nhận định.
Ông Carl Thayer
Ông Carl Thayer

Giáo sư Carl Thayer (Úc), chuyên gia về vấn đề Biển Đông và nghiên cứu Việt Nam - Trung Quốc cũng có nhìn nhận về phát biểu của ông Lavrov trong mối liên quan với chiến lược của Nga tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Những phát ngôn của ông Sergei Lavrov có đang diễn tả cái gọi là “trục phương Đông” của Nga không, thưa giáo sư Thayer?

GS. Thayer: Phát ngôn của Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov xuất hiện vào đêm trước chuyến thăm đến Trung Quốc, Nhật Bản và Mông Cổ. Vì đang phải đối mặt với những khó khăn trong việc ứng phó với Mỹ và Liên minh châu Âu (EU), Nga đã bước vào một cuộc “hôn nhân vì lợi ích” với Trung Quốc. Tổng thống Nga Vladimir Putin muốn thúc đẩy một vai trò lớn hơn cho Nga ở châu Á - Thái Bình Dương, nhằm gây khó khăn thêm cho Mỹ. Chính vì vậy, đây là một biểu hiện của “trục phương Đông” từ phía Nga.

Nga không có tuyên bố chính thức đứng về bên nào trong các cuộc tranh chấp trên Biển Đông. Tuy vậy, tại sao Ngoại trưởng Nga lại có phát ngôn rõ ràng đụng chạm tới lập trường muốn giải quyết tranh chấp bằng luật pháp quốc tế của Việt Nam?

GS. Thayer: Ông Lavrov phản đối việc quốc tế hóa tranh chấp Biển Đông trong bối cảnh Nga cũng đang phản đối mạnh mẽ sự can thiệp của nước ngoài tại bán đảo Crimea và Ukraine. Nga đang tìm cách lấy lòng Trung Quốc vào đêm trước chuyến thăm của ông đến Bắc Kinh.

Nhận xét của ông Lavrov là thiếu cân nhắc vì nó ngầm xem nhẹ vị trí lâu dài của Việt Nam trong những cuộc đàm phán song phương không dính tới lợi ích của bên thứ ba và không bao gồm lợi ích của những bên liên quan khác. Nói cách khác, các cuộc đàm phán song phương giữa Việt Nam và Trung Quốc không thể giải quyết mối quan tâm của Mỹ về tự do hàng hải, thương mại, vùng bay hợp pháp.

Chuyên gia Úc: Ngoại trưởng Nga thiếu cân nhắc với bình luận Biển Đông ảnh 1

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov (phải) và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. GS. Thayer cho rằng ông Lavrov đưa ra phát ngôn về Biển Đông lúc này nhằm mục đích lấy lòng Trung Quốc trước chuyến thăm Bắc Kinh. Còn lại, Nga và Việt Nam vẫn có thể tìm thấy tiếng nói chung trong vấn đề quốc tế hóa tranh chấp trên Biển Đông - Ảnh: Reuters

Ông có suy nghĩ gì về việc tại sao ông Lavrov đưa ra phát ngôn ấy vào lúc này?

GS. Thayer: Ông Lavrov đã phản ứng với việc Nga bị loại khỏi nhóm G8. Ông ấy đã chỉ trích tuyên bố của G7 (về việc giải quyết tranh chấp theo luật quốc tế - NV) để tranh thủ lấy lòng Trung Quốc trước chuyến đi của mình.

Theo ông, câu chuyện này liệu sẽ dẫn tới những điều gì tiếp theo?

GS. Thayer: Ông Ngô Xuân Lịch, người vừa được bổ nhiệm làm Bộ trưởng Quốc phòng của Việt Nam, sẽ đến thăm Nga trong thời gian ngắn tới đây. Việt Nam vẫn là đối tác mua vũ khí quan trọng của Nga. Nga sẽ rơi vào một vị trí không phù hợp, trung hòa sự hỗ trợ dành cho Việt Nam với cơ hội mà họ tận dụng từ Trung Quốc.

Nga và Việt Nam có thể tìm thấy tiếng nói chung về vấn đề quốc tế hóa việc tranh chấp. Nếu quyền lực bên ngoài đóng góp tích cực đối với việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ, thì sự can thiệp của họ được chào đón. Tuy nhiên, Nga vẫn sẽ phải nhận ra rằng có những vấn đề khác hơn những tranh chấp lãnh thổ và quyền tài phán trên biển. Nga cũng sẽ có lợi ích với việc nhìn nhận Biển Đông tiếp tục là một khu vực “hòa bình, hợp tác và phát triển”.

Xin cảm ơn ông!

Theo Thanh Niên