Theo báo Nga, trong khuôn khổ chương trình Bán trang bị quốc phòng dư thừa (EDA), Mỹ đã tán thành việc chuyển giao cho Việt Nam các máy bay Fighting Falcons (Chim ưng chiến) từ số máy bay đang được lưu giữ tại căn cứ không quân Davis-Monthan, bang Arizona, công viên lớn nhất thế giới lưu trữ và xử lý các chiếc máy bay đã qua sử dụng (hiện nay ở đây đang lưu trữ hơn 4.400 máy bay). Hơn nữa, Mỹ đã triển khai chương trình đào tạo phi công Việt Nam lái máy bay F16.
Công bằng mà nói phải lưu ý rằng Không quân Việt Nam đã thu lượm những kinh nghiệm sử dụng máy bay chiến đấu và trực thăng của Mỹ - chiến lợi phẩm thu được trong năm 1975. Tuy nhiên, liệu hiện nay cần phải đột ngột chuyển sang sử dụng loại kỹ thuật hoàn toàn khác, có cách tiếp cận hoàn toàn khác tới việc sử dụng và bảo dưỡng, được tranh bị các loại vũ khí hoàn toàn khác? Trả lời Sputnik, Đại tá Makar Aksenenko, Phó tiến sĩ khoa học quân sự Nga, nói về vấn đề này và nhiều khía cạnh khác của việc sử dụng chiến đấu cơ F16 Mỹ để thay thế máy bay MiG của Nga.
"Tất nhiên, quá trình hiện đại hóa Không quân Việt Nam đang trong giai đoạn chín muồi. Đây là một quá trình bình thường trong lực lượng không quân của bất kỳ nước nào quan tâm đến an ninh quốc gia. Vấn đề đáng quan tâm nhất là việc sở hữu các máy bay chiến đấu thế hệ 4 và thậm chí thế hệ 5. Tuy nhiên, trong trường hợp này, quyết định của Việt Nam chọn Mỹ làm đối tác quân sự-kỹ thuật để thực hiện các biện pháp đó, là khó hiểu. Như được biết, Không quân Việt Nam theo truyền thống được trang các loại kỹ thuật quân sự của Liên Xô và Nga, các phi công và nhân viên bảo trì đã thu lượm những kinh nghiệm phong phú và có kỹ năng tốt trong việc sử dụng các loại máy bay đó.
Theo tôi, chúng ta đang chứng kiến những nỗ lực "tặng" các loại vũ khí cũ đã qua sử dụng với mục đích tiếp cận thị trường vũ khí Việt Nam, trở thành "người bạn mới" của một đất nước theo truyền thống có mối quan hệ chặt chẽ với khối kỹ thuật quân sự của Nga", đại tá Makar Aksenenko cho biết.
Tất nhiên, không được đánh giá thấp tính năng kỹ thuật, chiến thuật của các loại vũ khí Mỹ hiện đại nhất. Nếu nói về phiên bản mới nhất của F16, đây là máy bay chiến đấu thế hệ "4 ++". Tuy nhiên, theo chuyên gia Nga, có khả năng Việt Nam sẽ được tặng những máy bay các thế hệ đầu tiên đã qua sử dụng đang được lưu trữ trong tại cân cứ không quân. Thực tế cho thấy rằng, việc mua các máy bay đã ngưng hoạt động và được đưa vào hoạt động trở lại thường gây ra cơn đau cho chủ sở hữu mới vì cần phải tạo ta điều kiện hiện đại để bảo dưỡng, sửa chữa loại máy bay đời cũ.
Theo chuyên gia Nga, cần phải chú ý không chỉ đến sự tiện lợi trang bị lực lượng không quân với các máy bay mới, phụ tùng thay thế và các loại vũ khí cho máy bay mới. Cần phải chú ý đến các nhiệm vụ mà máy bay mới phải thực hiện. Ở đây có nhiều câu hỏi không chỉ về mặt quân sự mà còn phải lưu tâm đến cả lĩnh vực khác.
Đại tá Aksenenko cho rằng, các sự kiện trên thế giới trong những năm gần đây cho thấy rõ rằng, cần phải sở hữu các loại vũ khí đáng tin cậy để luôn luôn sẵn sàng chiến đấu chống lại ngoại xâm. Bất cứ lúc nào và trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Sau một hoặc hai năm, tình hình chính trị quân sự sẽ có những thay đổi nào? Ngoài ra, bên cung cấp vũ khí biết rõ các tính năng của nó. Nếu đưa ra một số thay đổi trong những cụm, tổ hợp hoặc kỹ thuật điện tử trên máy bay, thì các tổ hợp vũ khí sẽ ngừng hoạt động. Những tình uống tương tự đã từng xảy ra không chỉ một lần.
Ông nói: "Vì vậy, cá nhân tôi là một phi công, tôi không nghĩ rằng việc mua lại các máy bay Mỹ F16 đã qua sử dụng sẽ giúp nâng cao đáng kể khả năng chiến đấu của Không quân Việt Nam. Ngoài ra, để đưa vào vận hành các máy bay chiến đấu của Mỹ chắc chắn cần phải thay đổi toàn bộ chuỗi cung ứng, thay đổi tồn kho phụ tùng thay thế, chuyển sang sử dụng vũ khí mới trên máy bay, thay đổi cơ sở hạ tầng và hệ thống quản lý tại các căn cứ không quân Việt Nam".
Theo ông Aksenenko, trong một thế giới lưỡng cực, trong quá trình hiện đại hóa các lực lượng vũ trang, mỗi nước nên chú ý đến những kinh nghiệm lịch sử về sự hợp tác kỹ thuật - quân sự, nên nhớ về "tình đoàn kết chiến đấu với các dân tộc anh em". Về mặt này, có lẽ Việt Nam nên chú ý đến những phiên bản mới của các phi cơ chiến đấu Nga. Ở đây nói không chỉ về các phiên bản mới nhất chẳng hạn như MiG-35, mà còn về máy bay thế hệ trước đã được nâng cấp để đáp ứng yêu cầu tác chiến hiện đại", chuyên giaAksenenko kết luận.
