“Bảo bối” Nga để đánh bại Mỹ trong cuộc đua vũ trụ

Nước Nga đã đầu tư 3,5 tỷ bảng Anh cho cuộc chạy đua vào không gian. Những hình ảnh đầu tiên của sân bay vũ trụ Siberia, với sân bay Vostochny tổng thống Nga V.Putin hy vọng sẽ vượt Mỹ trên hành trình chiếm lĩnh Mặt Trăng và lên sao Hỏa.
Sân bay vũ trụ Vostochny
Sân bay vũ trụ Vostochny

Những công trình xây dựng đang trong giai đoạn hoàn thiện trên vùng đất Siberia rộng lớn dường như không có gì đặc biệt. 'Vostochny', thế giới sẽ biết đến nó và đại công trình của Nga sẽ nổi tiếng tương tự sân bay vũ trụ Cape Canaveral hoặc sân bay Baikonur -  Những biểu tượng của Mỹ và Liên xô trong chiến tranh Lạnh trên đường đua Không gian.

Dự án vô cùng quan trọng của V.Putin được thiết kế nhằm đưa nước Nga vượt qua Mỹ đứng vào vị trí hàng đầu trong cuộc đua vào Không gian, Moscow hy vọng sân bay vũ trụ sẽ là điểm khởi đầu để xây dựng căn cứ trên Mặt trăng và là quốc gia đầu tiên có thể thực hiện sứ mệnh đưa con người lên thám hiểm sao Hỏa.

Khi tổ hợp vũ trụ trị giá 3,4 tỷ bảng Anh này hoàn thành, khu vực sân bay vũ trụ này sẽ trải trên một diện tích 342.6 dặm vuông, rộng gấp đôi Birmingham – được chia thành bảy khu công trình xây dựng bao gồm các khu nhà xưởng dịch vụ, sân bay, đường sắt, đường bộ, và một khu dân cư đặc biệt mang đậm chất nghệ thuật của “thành phố vệ tinh” dành cho 25 nghìn người ở, đại đa số các nhà khoa học về tên lửa sẽ đến định cư ở nơi này.

Dự án được cho là giao cho một ngân sách không giới hạn, “cần xác lập vị thế cao của khoa học và công nghệ Nga” ông Putin nhận xét.

Chỉ trong thời gian ngắn,  tổ hợp công nghệ sẽ làm cho tất cả những thành công mà Mỹ và NASA đã đạt được phải thấy xấu hổ.

Một kế hoạch đã có lịch trình ở Moscow dự kiến sẽ xây dựng một trạm không gian trên Mặt Trăng vào năm 2026, một khu căn cứ cho 4 phi hành gia có thể sinh hoạt và làm việc, với mục đích cạnh tranh với kế hoạch xây dựng tiền đồn trên mặt trăng của người Mỹ, dự kiến sẽ được xây dựng vào khoảng giữa những năm 2019 – 2024.

Nga cũng tuyên bố sẽ phát triển kỹ thuật không gian có khả năng phóng tàu vũ trụ mang theo các phi hành gia thực hiện sứ mệnh thám hiểm Sao Hỏa, vượt trước 10 năm theo kế hoạch của NASA.  đưa tàu không gian có người lái lên hành tinh đỏ. Nhưng chính xác khi nào Nga có thể phóng được tàu không gian cạnh tranh với NASA lên Sao Hỏa thì vẫn là vấn đề cần suy đoán thuận theo Moscow.

Tất cả những kế hoạch đầy tham vọng tạo lên áp lực nặng nề cho các nhà quản lý dự án phải nỗ lực thúc đẩy cho Vostochny được hoàn thành đúng thời gian và tiến bộ, nhưng kế hoạch đưa nhân sự lên không gian vào năm 2018 có thể sẽ không diễn ra suôn sẻ.

Ông Putin đã yêu cầu, tên lửa phóng tàu không gian không người lái Soyuz-2 phải được phóng vào tháng 12. Áp lực về tiến độ công việc theo kế hoạch đã khiến Moscow phải triển khai các camera theo dõi các cán bộ công nhân làm việc trên công trình, đồng thời huy động cả sinh viên tham gia xây dựng công trình trong thời gian nghỉ đông. Đây là một điều chưa từng có kể từ thời kỳ dưới sự lãnh đạo của Stalin. 

Những thiết bị cung cấp để lắp đặt tên lửa đẩy Soyuz-2 thực tế đã chậm đến 52 ngày, báo động tình khả năng không hoàn thành tiến độ cho đến thời gian dự kiến lần phóng đầu tiên trên sân bay, một vấn đề khác đặt ra là công trường cần có thêm khoảng 35.000 sức lao động để đảm bảo dự án được hoàn thành đúng kế hoạch. 

Tổng công trình sư bắt đầu cảm thấy căng thẳng và lo ngại về trách nhiệm mà ông phải chịu trước Điện Kremlin.

Đầu tháng này phó Thủ tướng Dmitry Rogozin, được biết như là đại diện của tổng thống V.Putin trong lĩnh vực phát triển không gian, đã sa thải Dmitriy Savin, tổng giám đốc Ban quản lý cấp nhà nước các nhà thầu Dalspetsstroy, tuyên bố sẽ bỏ tù tất cả những ai có hành vi tham nhũng tiền nhà nước hoặc các hành vi trộm cắp. 

Cơ quan Kiểm toán nhà nước ở Moscow thông báo rằng tổng giá trị các công trình xây dựng ở Vostochny đã bị đội giá lên đến 180 triệu USD, một thủ đoạn thông thường diễn ra ở các công trình lớn nhằm cắt xén ngân sách cho các nhóm lợi ích bỏ túi riêng. 

'Tôi không chấp nhận bất cứ sự phá hoại nào, đơn giản là tôi sẽ tống cổ  tất cả những kẻ ăn cắp,' ông Rogozin nhấn mạnh với  The Siberian Times. Những kẻ nào muốn ăn cắp tiền của những người lao động của sân bay vũ trụ sẽ bị tống giam. Chúng ta sẽ xây dựng sân bay vũ trụ này”.

Nhưng dự án đang có nguy cơ trượt ra khỏi tiến độ: trong số 273 đơn nguyên công trình phải hoàn thành vào ngày 01.03, chỉ có 81 công trình sẵn sàng bàn giao để đưa vào hoạt động, theo thông báo Trung Tâm quản lý xây dựng và phát triển hạ tầng Không gian Nga (TsENKI).

'Thời điểm đã trôi qua – thời gian để tất cả các các trang thiết bị phải được thông qua để đưa vào triển khai là ngày 30.03, một cán bộ quản lý của Cơ quan quản lý công trình nói với hãng tin TASS.

Hủy bỏ kế hoạch phóng tên lửa, biểu tượng sự ra đời của sân bay vũ trụ mới không phải là một lựa chọn mà điện Krelin dễ dàng chấp nhận. Đây sẽ là một khó khăn mới của ông Putin khi thể hiện một gương mặt mới ở châu Á và thúc đẩy phát triển nền kinh tế của những khu vực đã bị tàn phá nặng nề vè hướng Thái Bình Dương.

Tại thời điểm này, nguy cơ phải chịu trách nhiệm nặng nề gây lên sự bối rối với bộ máy nhân sự của cơ quan chịu trách nhiệm quản lý xây dựng sân bay vũ trụ.

Alexander Fadeyev, cựu lãnh đạo TsENKI, cảnh báo: "Vẫn còn có khả năng thực hiện lần phóng tên lửa đầu tiên từ sân bay Vostochny vào năm 2015.

'Các nhà thầu xây dựng cần phải nỗ lực hết sức. Các thiết bị phục vụ cho phóng tên lửa đã được chuyển giao cho Sân bay vũ trụ, tất cả mọi người đang chờ đợi  hoàn thành các công trình xây dựng để triển khai lắp đặt thiết bị. "

Những lời của Fadeyev phù hợp với những tuyên bố của Phó thủ tướng Rogozin, ông đã nhận định "điều đó là có thể, nhưng mọi người phải lao động nhiệt tình và trách nhiệm hơn," Ông phàn nàn về những sai lầm trong các bản quyết toán và báo cáo ngớ ngẩn. 'Tôi vừa gọi điện cho lãnh đạo của Spetsstroy và yêu cầu triển khai các biện pháp toàn diện để khôi phục tiến độ thi công ", ông đã vô cùng tức giận vào thời điểm đó.

Rogozin cảnh báo tổng giám đốc điều hành Spetsstroy rằng ông sẽ buộc họ phải chịu trách nhiệm “cá nhân và tài chính "nếu" các điều khoản quy định về tiến độ xây dựng không được thực hiện ".

Có khoảng 1200 sinh viên đã đến tham gia tại sân bay vũ trụ

Nhưng ông Rogozin cũng nhận định tình hình thực sự “nghiêm trọng”, khi cần phải có một khoản ngân sách là 34,5 triệu bảng Anh để đưa hoạt động của công trình về đúng tiến độ - vượt trên khoản ngân sách 539,6 triệu bảng Anh mà ông Putin đã phê chuẩn hồi tháng 9 năm ngoái.

Nhưng tiền không phải là tất cả vấn đề với Rogozin – cựu đại sứ Nga ở NATO – cần phải đưa vào đại công trình xây dựng tại Vostochny.

Ông cũng buộc phải nhất trí tăng gấp đôi số nhân viên đang làm việc tại công trình – để đảm bảo kiểm soát được năng lực làm việc của họ, ông cho lắp các camera theo dõi mọi hoạt động trên công trường xây dựng tại cơ quan và nhà riêng của mình ở Moscow trên khoảng cách 7,000 km về phía Tây, và thử nghiệm phương pháp có từ thời Xô viết: đưa các sinh viên đến làm việc tại công trình để hỗ trợ cho những công nhân, nhân viên lao động.

“ Những cán bộ, công nhân đang hoạt động trên công trường xây dựng phải biết rằng họ đang bị quan sát” ông cảnh báo hồi năm ngoái. Những biện pháp chặt chẽ của ông cũng chưa đưa lại được kết quả mong muốn, nhưng đã có 1.200 sinh viên tham gia làm việc thử ngiệm trên công trường trong những tháng nghỉ đông. 

Thị trấn Ngôi sao mới sẽ có sân bay, đường sắt và đường bộ - đồng thời có cả công viên nước cho nghỉ ngơi, vui chơi của người dân đô thị. Khu vực Vostochny  (Phía Đông) với diện tích 551 km2 – sân bay vũ trụ được xây dựng gần thành phố Uglegorsk nằm trong vùng Amur, gần sát với biên giới Trung Quốc. Tổng thống Nga nhận định đây là một dự án “vĩ đại nhất” và tham vọng nhất trong số các dự án từng được thực hiện. 

Khi hoàn thành nó sẽ thay thế phần lớn Baikonur ở Kazakhstan mà Nga trả tiền thuê đất hàng năm của một khoảng 77.4 triệu bảng Anh.

Phần quan trọng trong chương trình này là thành phố xanh màu lá tương lai Tsiolkovsky hoàn chỉnh với trường học, nhà trẻ, nhà hát, công viên nước.

Thành phố sẽ là quê hương mới của 25.000 nhà khoa học và cán bộ nhân viên ưu tú trong không gian đô thị mới hiện đại nhất của Nga.

Tiếp sau sân bay vũ trụ mới là mục tiêu chủ yếu của V.Putin, xây dựng một căn cứ không gian của Nga trên mặt trăng, các chuyên gia gọi căn cứ này là “lục địa thứ bảy”, quan tâm đến tiềm năng kinh tế có thể có được từ căn cứ. Theo kế hoạch, Moscow dự kiến sẽ xây dựng “trạm không gian vũ trụ” trên mặt trăng vào năm 2026, đáp ứng đủ nhu cầu sống và sinh hoạt cho 4 nhà du hành vũ trụ.

Từ căn cứ ban đầu trên Mặt trăng, sẽ xây dựng một khách sạn cho phép các đội du hành vũ trụ có thể nghỉ ngơi, trú ngụ trong vòng hai tuần vào khoảng năm 2030 trên căn cứ Mặt trăng, Năm năm sau đó, căn cứ này sẽ phát triển đến khả năng khai thác tài nguyên khoáng sản và sơ chế cho công nghiệp trên vệ tinh tự nhiên của trái đất.

Một động lực quan trọng thúc đẩy sứ mệnh này do có thể khai thác helium-3 và vận tải về trái đất, đây là tiềm năng vô cùng to lớn cho năng lượng trong tương lai.

Ông Lev Zeleny, giám đốc Viện Nghiên cứu Vũ trụ Nga, cảnh báo về những khó khăn, hạn chế đối với các căn cứ đầu tiên trên địa hình khắc nghiệt của Mặt trăng, nơi mà nhiệt độ ban đêm của Siberia còn ấm áp hơn. Nga đang tiến hành những hoạt động kiểm tra nghiên cứu các khu vực gần cực bắc của mặt trăng.

'Trên mặt trăng không có nhiều khu vực thuận lợi cho việc xây dựng các căn cứ. Có thể đếm được trên đầu ngón tay và chắc chắn sẽ có sự cạnh tranh gay gắt, thúc giục ông Putin phải hành động trước Trung Quốc, Mỹ và châu Âu. Những kế hoạch của Krelin gợi nhớ lại chương trình phát thanh của Liên xô trong thời kỳ chiến tranh Lạnh, kênh truyền thông Tass, kỷ niệm chuyến đổ bộ của xe tự hành Luna 9 lên mặt trăng năm 1966 đã nói: ' Đây là đài tiếng nói Nga phát thanh từ mặt trăng.'  

Trong nỗ lực đuổi kịp tiến độ của dự án xây dựng sân bay vũ trụ, từ khắp nơi trên thế giới, hơn 1,400 chuyên gia từ khắp nước Nga đã về Siberia để thúc đẩy tiến độ công việc. 

Theo: QPAN