Theo trang Deutsche Welle (Tiếng nói nước Đức) ngày 5/10, nhà lãnh đạo Đài Loan Thái Anh Văn đã viết bài đăng trên số mới nhất của tạp chí Foreign Affairs (Công việc đối ngoại) phát hành hai tháng một lần của Mỹ được phát hành hôm thứ Ba (5/10). Trong bài viết, nhà lãnh đạo Đài Loan đã đưa ra lời cảnh báo “Nếu Đài Loan thất thủ, đó sẽ là một thảm họa cho hòa bình khu vực và hệ thống liên minh dân chủ.” Bà nhấn mạnh rằng Đài Loan không tìm kiếm sự đối đầu quân sự, nhưng "nếu nền dân chủ và lối sống của chúng tôi bị đe dọa, Đài Loan tất sẽ làm hết khả năng để bảo vệ mình."
Bà Thái Anh Văn đã viết bài báo này theo lời mời của ban biên tập tạp chí Foreign Affairs, tiêu đề của bài báo là “Taiwan and the Fight for Democracy – A Force for Good in the Changing International Order” (Đài Loan và cuộc đấu tranh vì dân chủ – Một lực lượng tốt lành trong sự thay đổi trật tự quốc tế). Theo bản thảo do văn phòng của bà Thái Anh Văn công bố, bài báo đã lần lượt nói về các nội dung như: tương lai của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, mô hình Đài Loan, các quy tắc thay đổi, và giá trị của nền dân chủ. Bà coi Đài Loan là "một trong những những trường hợp thành công nhất về chuyển đổi dân chủ trong lịch sử chính trị hiện đại." Bà cảnh báo rằng sự trỗi dậy của "chủ nghĩa độc tài mạnh mẽ và tự mãn" (Trung Quốc) sẽ gây nên cục diện căng thẳng quốc tế và đặt ra thách thức đối với các mối quan hệ quốc tế được xác định bởi trật tự dân chủ tự do.
 |
Trong những ngày đầu tháng 10 Trung Quốc đã cho số lượng máy bay quân sự nhiều chưa từng thấy bay vào ADIZ Tây Nam, gây sức ép với Đài Loan (Ảnh: TVBS). |
Deutsche Welle cho rằng Trung Quốc luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của họ, gần đây nước này liên tục đưa máy bay quân sự đến hoạt động ở eo biển Đài Loan, tần suất xuất hiện ngày càng nhiều. Theo Reuters, trong bốn ngày từ 1 đến 4/10, tổng cộng 149 lần xuất kích của các máy bay chiến đấu PLA đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không Tây Nam của Đài Loan. Bắc Kinh cáo buộc Washington phải chịu trách nhiệm về sự leo thang căng thẳng trên eo biển Đài Loan. Mỹ là nhà cung cấp vũ khí và ủng hộ trên quốc tế quan trọng nhất của Đài Loan. Trong khi đó, Đài Bắc cho rằng Bắc Kinh mới chính là thủ phạm chính khiến xung đột leo thang.
Về tình hình ở eo biển Đài Loan, trong bài báo đăng trên tạp chí Foreign Affairs này, bà Thái Anh Văn bày tỏ, lập trường của Đài Loan về quan hệ hai bờ eo biển: "Gặp áp bức không khuất phục, được quốc tế ủng hộ cũng không mạo hiểm” vẫn không thay đổi. Bà nói rằng chỉ cần với nguyên tắc có đi có lại và không thiết lập điều kiện chính trị tiên quyết, bà luôn sẵn sàng đối thoại với chính quyền Bắc Kinh. Bà cũng nhấn mạnh: "Đài Loan không tìm kiếm sự đối đầu quân sự; hy vọng sống chung với các nước láng giềng theo các nguyên tắc hòa bình, ổn định, có thể đoán trước và cùng có lợi. Tuy nhiên, nếu nền dân chủ và lối sống của chúng tôi bị đe dọa, Đài Loan sẽ gắng hết sức mình để tự vệ."
 |
Bà Thái Anh Văn thị sát lực lượng phòng vệ diễn tập (Ảnh: CNA). |
Bà kêu gọi các nước hãy "nhận rõ mối đe dọa do Trung Quốc gây ra" và hiểu giá trị của sự hợp tác với Đài Loan. Bà cảnh báo rằng "nếu Đài Loan sụp đổ, đó sẽ là một thảm họa cho hòa bình khu vực và hệ thống liên minh dân chủ.”
Bà Thái Anh Văn cũng đề xướng Đài Loan đóng nhiều vai trò hơn trong cộng đồng quốc tế, đề cập rằng ngày càng có nhiều quốc gia "sẵn sàng xem xét lại lập trường và tự giới hạn đặt ra trước đó trong việc giao lưu với một Đài Loan tự do và dân chủ." Bà nhấn mạnh rằng mặc dù bị loại khỏi nhiều cấu trúc quốc tế trong một thời gian dài, Đài Loan vẫn nỗ lực tuân thủ các chuẩn mực quốc tế và thúc đẩy sự phát triển của khu vực. Vai trò hàng đầu của Đài Loan trong ngành công nghiệp công nghệ cao, cũng như lực lượng lao động toàn cầu và có trình độ cao của mình, có thể hỗ trợ thiết lập chuỗi cung ứng toàn cầu an toàn trong các lĩnh vực như chất bán dẫn. Những ngành này đang cần có sự hợp tác quốc tế hơn bao giờ hết.
Bài viết của bà kết luận rằng mặc dù bị đối xử lạnh nhạt trong một thời gian dài, Đài Loan đã sẵn sàng trở thành một thế lực lương thiện trên thế giới, đóng một vai trò tương xứng với khả năng của mình trên trường quốc tế.
Trang web chính thức Guancha (Nhà quan sát) của Trung Quốc ngày 6/10 cũng đã đưa tin về bài báo của bà Thái Anh Văn trên tạp chí Mỹ Foreign Affairs. Guancha viết: “Trong bài báo, Thái Anh Văn đã tuyên bố bừa rằng nếu “a failure to defend Taiwan” (Đài Loan thất bại trong việc tự vệ), sẽ gây nên hậu quả có tính thảm họa cho hòa bình khu vực; bà ta còn rêu rao ‘sẽ tự vệ’ bằng mọi giá.”
“Trong bài báo, Thái Anh Văn đề cập rằng kể từ năm 2020, máy bay và tàu chiến của PLA đã gia tăng đáng kể các hoạt động ở eo biển Đài Loan, tiến vào cái gọi là ‘vùng nhận dạng phòng không’ ở miền nam Đài Loan hầu như mỗi ngày.
Về vấn đề này, Thái Anh Văn tuyên bố rằng ‘sẽ không khuất phục trước áp lực và cũng sẽ không mạo hiểm,’ nhưng đồng thời, bà ta không quên ‘tìm kiếm sự giúp đỡ’ từ cộng đồng quốc tế với lý do ‘các quốc gia nên hiểu giá trị của việc hợp tác với Đài Loan’ .”
Guancha viết: “Thái Anh Văn nói Đài Loan là thành viên của cái gọi là ‘trật tự dân chủ tự do’ và nhiều lần đề cập trong bài báo rằng nếu Đài Loan "thất thủ", đó sẽ là một thảm họa cho hòa bình khu vực và cái gọi là ‘hệ thống liên minh dân chủ’."
 |
Lực lượng phòng vệ Đài Loan tích cực mua thêm vũ khí trang bị để gia tăng khả năng phòng vệ . Trong ảnh: máy bay chiến đấu F-16V (Ảnh: CNA). |
Ngoài ra, Thái Anh Văn còn chú trọng đề cập đến ngành công nghiệp bán dẫn của Đài Loan (bà gọi nó là "lá chắn silicon") để tăng thêm trọng lượng cho bản thân. Bà lấy đó làm ví dụ để nhấn mạnh ưu thế của Đài Loan trong các lĩnh vực chất bán dẫn, công nghệ sinh học và năng lượng tái tạo; cho rằng Đài Loan có thể ‘giúp thiết lập một chuỗi cung ứng toàn cầu an toàn’ trong các lĩnh vực này, và ‘hợp tác quốc tế’ là không thể thiếu tại thời điểm này.
Guancha dẫn ý kiến của Triệu Thiếu Khang, một nhân sĩ giới truyền thông Đài Loan để lại lời bình trên mạng xã hội, đề nghị bà Thái Anh Văn nên “dành thêm một chút thời gian để bày tỏ lòng thương xót đối với mạng lưới an sinh xã hội mong manh của Đài Loan trong khi ‘bận rộn tuyên truyền với bên ngoài’ và hãy dũng cảm chống lại các thế lực bên ngoài đang đàn áp TSMC.”
Về việc máy bay quân sự Trung Quốc liên tục bay vào "Vùng nhận dạng phòng không Tây Nam" của Đài Loan với số lượng kỷ lục từ ngày 1 đến 4/10 tổng cộng là 149 phi vụ, Guancha dẫn lời Trương Xuân Huy, người phát ngôn của Bộ Tư lệnh Chiến khu Miền Đông, tuyên bố trước đây rằng “Đài Loan và các đảo liên kết của nó là một phần lãnh thổ thiêng liêng và không thể chia cắt của Trung Quốc. Quân đội Trung Quốc tuần tra sẵn sàng chiến đấu là hành động cần thiết và hoàn toàn hợp pháp trước tình hình an ninh ở eo biển và nhu cầu bảo vệ chủ quyền quốc gia.” Trương Xuân Huy cũng nhấn mạnh Chiến khu Miền Đông có quyết tâm và khả năng ngăn chặn mọi hoạt động ly khai "Đài Loan độc lập", kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ, đồng thời kiên quyết duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
