Những gã khổng lồ công nghệ của Trung Quốc đã và đang thúc đẩy phát triển chất bán dẫn nội địa. Được biết, động thái này là một tiến bộ lớn trong mục tiêu trở nên tự chủ trong lĩnh vực công nghệ của Trung Quốc.
Trên thực tế, con đường tự chủ chip bán dẫn của Trung Quốc vẫn còn một chặng đường dài, theo CNBC. Quốc gia này vẫn phụ thuộc nhiều vào công nghệ nước ngoài và vẫn bị đối thủ bỏ xa.
Chất bán dẫn là thành phần quan trọng trong mọi thứ, từ điện thoại thông minh, tủ lạnh đến ô tô. Chính vì độ quan trọng này, nó cũng trở thành trọng tâm chính trong cuộc chiến công nghệ giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc.
Nền kinh tế lớn thứ hai thế giới trong nhiều năm đã đầu tư vào việc thúc đẩy ngành công nghiệp chip nội địa của mình, nhưng hiện tại Trung Quốc vẫn đang phải vật lộn để bắt kịp các đối thủ ở Hoa Kỳ và các khu vực khác của châu Á. Càng ngày, chất bán dẫn càng được coi là chìa khóa cho an ninh quốc gia và là một biểu tượng của sức mạnh công nghệ.
Hồi tháng 8, Baidu cho ra mắt chip AI thế hệ hai mang tên Kunlun 2. Alibaba tuần trước công bố mẫu chip được thiết kế cho máy chủ và điện toán đám mây. Nhà sản xuất điện thoại Oppo cũng đang phát triển bộ xử lý cao cấp cho các smartphone của mình.
Những công ty này đều tự thiết kế chip, nhưng lại vẫn phải dựa vào công nghệ nước ngoài trong quá trình sản xuất và phân phối. "Đây là bước đi nhỏ trong nỗ lực tăng tính tự chủ trong ngành bán dẫn. Đó là những ví dụ cụ thể về chip thiết kế nội địa sử dụng tài sản sở hữu trí tuệ, thiết bị và vật liệu từ quốc tế", Peter Hanbury, chuyên gia tại công ty tư vấn Bain & Company, cho hay.
Được biết, các công ty Trung Quốc thiết kế chip riêng nhằm phục vụ từng ứng dụng cụ thể, cũng như tạo sự khác biệt với đối thủ cạnh tranh.
Chuỗi cung ứng do nước ngoài chi phối
Những mẫu chip mới ra mắt tại Trung Quốc cho thấy các công ty công nghệ nước này vẫn phụ thuộc rất nhiều vào nước ngoài. Chip Yitian 710 của Alibaba sử dụng kiến trúc do công ty ARM của Anh phát triển, chế tạo trên tiến trình 5 nm. Kunlun 2 sản xuất trên tiến trình 7 nm, trong khi Oppo dự kiến phát triển chip 3 nm.
Theo CNBC, hiện tại quốc gia tỉ dân này vẫn không có công ty nào đủ khả năng sản xuất chất bán dẫn ở quy mô lớn. Nhìn chung, họ vẫn phải dựa vào các công ty khác như Intel từ Mỹ, TSMC từ Đài Loan và Samsung ở Hàn Quốc. Được biết, hãng sản xuất chip lớn nhất Trung Quốc - SMIC vẫn còn kém xa các đối thủ cạnh tranh nhiều năm về công nghệ sản xuất.
Công nghệ chế tạo không phải rào cản duy nhất. Ngay cả Intel và TSMC cũng phải dựa vào thiết bị từ nhiều công ty nước ngoài. Quyền lực hiện nay tập trung trong tay công ty Hà Lan AMSL, doanh nghiệp duy nhất trên thế giới có khả năng chế tạo máy quang khắc đáp ứng được yêu cầu ngặt nghèo của Intel, TSMC và Samsung.
"Hệ sinh thái bán dẫn rất rộng lớn và phức tạp. Xây dựng năng lực tự chủ là quá trình cực kỳ phức tạp, đòi hỏi hàng loạt công nghệ và năng lực. Thử thách lớn nhất là nguồn lực đầu tư khổng lồ, kèm theo yêu cầu về chuyên môn và kinh nghiệm tích lũy qua nhiều năm", Hanbury nói.
Các lỗ hổng chính trị
Việc phụ thuộc vào các công ty nước ngoài khiến các công ty Trung Quốc dễ bị tác động trước bất kỳ căng thẳng địa chính trị nào - như trường hợp của cả Huawei và SMIC.
Huawei đã phải thiết kế bộ vi xử lý điện thoại thông minh nội bộ được gọi là Kirin. Loại chip này thường ứng dụng những công nghệ mới nhất và giúp hãng trở thành một trong những nhà sản xuất smartphone lớn nhất thế giới trước khi bị Washington đưa vào danh sách đen từ năm 2019.
Năm ngoái, Washington đã đưa ra một quy tắc yêu cầu các nhà sản xuất nước ngoài sử dụng thiết bị sản xuất chip của Mỹ phải có giấy phép trước khi họ có thể bán chất bán dẫn cho Huawei.
Được biết trước đó con chip của Huawei do TSMC sản xuất. Tuy nhiên, khi quy định của Hoa Kỳ được áp dụng, TSMC thể sản xuất chất bán dẫn cho Huawei nữa. Điều đó đã làm tê liệt hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh của hãng trên toàn cầu.
SMIC cũng nằm trong danh sách đen của Hoa Kỳ khi bị hạn chế quyền tiếp cận các công nghệ đến từ Hoa Kỳ.
Các biện pháp trừng phạt này là những mối lo ngại nghiêm trọng đối với các công ty Trung Quốc hiện đang phát triển chip nội bộ.
"Oppo có thể sử dụng chip thiết kế nội địa nếu bị chặn nguồn cung vi xử lý cho smartphone. Tuy nhiên, phần lớn chip này vẫn được sản xuất bằng công nghệ và thiết bị nước ngoài, khiến họ mất khả năng tiếp cận nếu hãng sản xuất bị đưa vào danh sách đen của Mỹ", Hanbury cảnh báo.
Mối quan tâm về chuỗi cung ứng
Các chính phủ trên thế giới hiện coi chất bán dẫn là một sản phẩm công nghệ mang tính chiến lược và đặc biệt quan trọng.
Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đã kêu gọi đầu tư 50 tỉ USD vào sản xuất và nghiên cứu chất bán dẫn. Vào tháng 3, Intel đã công bố kế hoạch chi 20 tỉ USD để xây dựng hai nhà máy sản xuất chip mới, được gọi là fabs tại Mỹ.
Washington đã tìm cách đưa ngành sản xuất chất bán dẫn trở lại Mỹ và coi đây là chìa khóa cho an ninh quốc gia, do chuỗi cung ứng tập trung rất nhiều ở châu Á. Các quốc gia đồng minh cũng đang cố gắng làm việc cùng nhau để đảm bảo chuỗi cung ứng chất bán dẫn của họ được an toàn.
Các nhà lãnh đạo của Hoa Kỳ, Ấn Độ, Nhật Bản và Úc, một nhóm được gọi là Quad, đã công bố kế hoạch vào tháng 9 để thiết lập một sáng kiến chuỗi cung ứng chất bán dẫn nhằm xác định các lỗ hổng và đảm bảo quyền truy cập vào chất bán dẫn và các thành phần quan trọng của chúng.
Nhiều cuộc thảo luận gần đây về chuỗi cung ứng chất bán dẫn đã được tổ chức bởi tình trạng thiếu chip toàn cầu đã ảnh hưởng đến các ngành công nghiệp từ ô tô đến điện tử tiêu dùng. Các nhà lãnh đạo hiện đang lo lắng về khả năng bảo đảm nguồn cung chất bán dẫn của quốc gia.
Vậy Trung Quốc bây giờ ở đâu?
Trung Quốc có thể vượt trước đối thủ trong một số lĩnh vực phát triển chip, nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn với những công nghệ tiên tiến hiện nay, ít nhất là trong ngắn hạn.
Ví dụ, SMIC có thể sản xuất chip 28 nanomet trên quy mô lớn. Chúng có thể được sử dụng trong TV hoặc thậm chí ô tô - một lĩnh vực mà Trung Quốc có thể làm tốt, đặc biệt là với tình trạng thiếu chất bán dẫn hiện nay. Tuy nhiên, TSMC đang phát triển công nghệ 3 nm, trong khi SMIC sẽ phải mất thêm nhiều năm để làm chủ những tiến trình cũ hơn và đã được TSMC sử dụng thuần thục từ lâu.
"Vì vậy, việc tiến bộ nhanh chóng cũng không đủ để Trung Quốc theo kịp và giảm sự phụ thuộc vào công nghệ mới, vì chúng liên tục đổi mới. Điều này giống như chạy đua với một vận động viên điền kinh trong khi người đó liên tục tăng khoảng cách với bạn", Hanbury chia sẻ.
Theo CNBC
