Ngày 23/2, tư lệnh lực lượng Mỹ tại vùng Thái Bình Dương đã thẳng thừng nhận định: Ý đồ của Bắc Kinh là muốn làm “bá chủ” vùng Đông Á và Đông Nam Á.
Phát biểu trong một cuộc điều trần trước Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ, đô đốc Harry Harris, chỉ huy trưởng Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương của Mỹ khẳng định: “Rõ ràng là Trung Quốc đang quân sự hóa Biển Đông”.
Là người nổi tiếng bộc trực, đô đốc Harris đã bác bỏ ngay lập luận của Bắc Kinh theo đó họ không hề quân sự hóa Biển Đông khi cho rằng: “Chỉ có những ai tin là trái đất dẹt mới suy nghĩ khác”.
Đối với vị tư lệnh quân đội Mỹ ở vùng Thái Bình Dương, việc Trung Quốc bố trí tên lửa địa đối không trên đảo Phú Lâm trong vùng quần đảo Hoàng Sa ở Biển Đông, đặt trạm radar mới trên Đá Châu Viên ở quần đảo Trường Sa và xây dụng các đường băng (trên Đá Xu Bi, Chữ Thập và Vành Khăn) là những hành động có tác dụng làm thay đổi cục diện và cán cân lực lượng ở khu vực Biển Đông.
Khi được hỏi về ý đồ của Trung Quốc trong việc triển khai vũ khí xuống Biển Đông, đô đốc Harris nói thẳng: “Tôi tin rằng Trung Quốc tìm kiếm quyền bá chủ trong khu vực Đông Á và Đông Nam Á”
Ngay sau phát biểu của tư lệnh lực lượng Mỹ vùng Thái Bình Dương, một số nguồn tin từ chính quyền Mỹ xác nhận thông tin do đài truyền hình Fox News tiết lộ, theo đó Trung Quốc mới đây đã lại đưa chiến đấu cơ đến đảo Phú Lâm.
Theo giới phân tích, động thái này càng khẳng định thêm ý đồ của Bắc Kinh là quân sự hóa Biển Đông. Theo chuyên gia Gregory Poling thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế CSIS tại Washington, Trung Quốc đã nhiều lần đưa chiến đấu cơ đến đảo Phú Lâm, nhưng cần chú ý xem liệu Bắc Kinh sẽ cho các máy bay này đặt căn cứ lâu dài tại đấy hay không.
Đại úy Darryn James, phát ngôn viên Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương của Mỹ nhận định rằng việc Trung Quốc liên tục triển khai máy bay tiêm kích trên đảo Phú Lâm làm cho tình hình tiếp tục diễn biến theo một chiều hướng đáng lo ngại.
Ông James tuyên bố: "Những hành động gây mất ổn định đó không phù hợp với các cam kết của Trung Quốc và tất cả các bên khác là tránh những hành động có thể là leo thang tranh chấp". Phát ngôn viên quân sự Mỹ đã nhắc lại lời kêu gọi chấm dứt các hoạt động bồi đắp, xây dựng và «quân sự hóa» Biển Đông.
Phát biểu tại Ủy Ban Đối Ngoại Thượng Viện Mỹ, Ngoại trưởng John Kerry đã báo động rằng Mỹ khuyến khích các bên tranh chấp Biển Đông tìm kiếm một giải pháp hòa bình, nhưng mục tiêu này khó đạt vì các cơ sở ở Biển Đông bị quân sự hóa.
Ý kiến này cũng được ông Kerry nhắc lại nhân một cuộc họp báo chung với ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị vào hôm qua tại Washington, khi cho rằng: "Thật là đáng tiếc khi có tên lửa, máy bay chiến đấu, súng ống và những thứ khác được bố trí tại vùng Biển Đông".
Trung Quốc tất nhiên đã bác bỏ các cáo buộc của Mỹ và ngang ngược nói Bắc Kinh không hề quân sự hóa Biển Đông mà "chỉ đặt các cơ sở nhằm bảo vệ lãnh thổ thuộc chủ quyền Trung Quốc mà thôi".
